Alonzoa
Wygląd
Alonsoa meridionalis | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
alonzoa |
Nazwa systematyczna | |
Alonsoa Ruiz et Pavón Syst. Veg. Fl. Peruv. Chil. 150. Dec (sero) 1798[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
A. cauliatata Ruiz et Pavón[3] |
Alonzoa, czernipłoń[4], alonsoa[5] (Alonsoa Ruiz et Pavón) – rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych. Obejmuje według różnych ujęć i źródeł 11[6], 14[7] lub 16[8] gatunków. Występują one głównie w Ameryce Środkowej i Południowej (najbardziej zróżnicowane są w Peru i Chile)[8], ale też dwa gatunki rosną w południowej Afryce[6]. Zajmują głównie siedliska podmokłe – na brzegach strumieni i na źródliskach[8]. Kilka gatunków (zwłaszcza alonzoa południowa Alonsoa meridionalis) uprawianych jest jako rośliny ozdobne, zarówno na rabatach letnich, jak i w pojemnikach[8][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Byliny i półkrzewy osiągające zwykle do 50 cm wysokości[8].
- Liście
- Naprzeciwległe lub w okółkach po trzy, ale też górne zwykle skrętoległe, pojedyncze, całobrzegie lub ząbkowane[8].
- Kwiaty
- Wyrastają w szczytowych, wąskich gronach. Działek kielicha jest pięć i zrośnięte są tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte są u nasady w bardzo krótką rurkę. Trzy płatki tworzą dolną wargę. Dwa płatki górne wykształcają krótkie, woreczkowate ostrogi. Płatki mają barwę różową do pomarańczowej. Pręciki są cztery, w dwóch parach. Zalążnia górna, dwukomorowa, z licznymi zalążkami i pojedynczą szyjką słupka zakończoną główkowatym znamieniem[8].
- Owoce
- Torebki zawierające liczne, ciemne nasiona[8].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jeden z rodzajów z rodziny trędownikowatych Scrophulariaceae w jej wąskim ujęciu[2].
- Wykaz gatunków[7]
- Alonsoa acutifolia Ruiz & Pav.
- Alonsoa albiflora G.Nicholson
- Alonsoa auriculata Diels
- Alonsoa caulialata Ruiz & Pav.
- Alonsoa hirsuta (Spreng.) Steud.
- Alonsoa honoraria Grau
- Alonsoa linearifolia Steud.
- Alonsoa linearis (Jacq.) Ruiz & Pav.
- Alonsoa meridionalis (L.f.) Kuntze – alonzoa południowa[4]
- Alonsoa minor Edwin
- Alonsoa pallida Edwin
- Alonsoa peduncularis (Kuntze) Wettst.
- Alonsoa quadrifolia G.Don
- Alonsoa serrata Pennell
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-01-26] (ang.).
- ↑ a b Alonsoa. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-26].
- ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 21. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Ludmiła Karpowiczowa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 159.
- ↑ a b c David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 34, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b Alonsoa. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-26].
- ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 259. ISBN 0-333-74890-5.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):