Basil Liddell Hart
Basil Liddell Hart w 1927 | |
Data i miejsce urodzenia |
31 października 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 stycznia 1970 |
Zawód, zajęcie |
historyk, dziennikarz, wojskowy |
Odznaczenia | |
Basil Henry Liddell Hart (ur. 31 października 1895 w Paryżu, zm. 29 stycznia 1970 w Marlow) – angielski historyk wojskowości i teoretyk strategii, któremu przypisuje się wywarcie znaczącego wpływu na rozwój broni pancernej[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Paryżu jako syn pastora metodystów. Wykształcenie zdobył już w ojczyźnie – ukończył studia na Uniwersytecie Cambridge. Podczas I wojny światowej służył na froncie. Podczas bitwy nad Sommą odniósł obrażenia w wyniku ataku gazowego[2], został też odznaczony za odwagę.
Następnie trafił do Korpusu Edukacyjnego, skąd odszedł w stopniu kapitana w 1927, już jako pracownik półetatowy po tym, jak przeszedł dwa lekkie ataki serca w 1921 (w tym samym roku dodał do swojego nazwiska nazwisko panieńskie matki – Liddell) i 1922. Nie zrezygnował z dodawania do nazwiska swojego stopnia wojskowego, co uznano za postępowanie w bardzo złym tonie, gdyż przyjęto, że po odejściu z wojska wciąż posługiwać się swoim stopniem powinni jedynie ci żołnierze, którzy osiągnęli rangę wyższą od majora.
Pracował jako dziennikarz. Początkowo, aż do II wojny światowej współpracował z dziennikami „Daily Telegraph” i „The Times”.
Według odtajnionych we wrześniu 2006 dokumentów MI5[3] plany lądowania w Normandii „wyciekły” i trafiły w ręce Liddella Harta, który trzy miesiące przed operacją przygotował na ich temat krytyczny tekst, z którym następnie zapoznali się prominentni politycy i wojskowi. W połączeniu z jego wcześniejszymi krytycznymi wypowiedziami na temat sposobu prowadzenia wojny sprowadziło to na niego podejrzenia o sympatyzowanie z Niemcami. Winston Churchill zażądał, aby aresztowano Liddella Harta, ale MI5 ograniczyła się do obserwowania go, przechwytywania jego listów i podsłuchiwania rozmów telefonicznych.
Otrzymał tytuł szlachecki sir w 1966.
Działalność naukowa
[edytuj | edytuj kod]Publikował książki poświęcone wojskowości i biografie wielkich dowódców, takich jak Scypion Afrykański Starszy, William Tecumseh Sherman czy Thomas Edward Lawrence, których uważał za wzory strategów. Był też autorem pracy pt. Strategia. Działania pośrednie, wydanej w 1929 roku, polskie tłumaczenie ukazało się w 1959 nakładem Wydawnictwa MON[4].
Krótko po II wojnie światowej spotkał się z wieloma najwyższymi dowódcami niemieckimi, a ich wypowiedzi opublikował. Przekonał też rodzinę Erwina Rommla, by pozwoliła mu zredagować i opublikować dokumenty i zapiski dowódcy Afrika Korps[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alex Danchev , Liddell Hart’s Big Idea, „Review of International Studies”, 25 (1), 1999, s. 29–48, ISSN 0260-2105, JSTOR: 20097574 [dostęp 2023-01-08] .
- ↑ Sir Basil Henry Liddell Hart – National Portrait Gallery [online], www.npg.org.uk [dostęp 2023-01-08] (ang.).
- ↑ Man who almost blew D-Day, „Financial Times”, 2006 [dostęp 2023-01-08] .
- ↑ Strategia. Działania pośrednie | Sir Basil Henry Liddell Hart [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-01-08] (pol.).
- ↑ Erwin Rommel , The Rommel papers, Basil Henry Liddell Hart (red.), First American edition, New York, NY: Harcourt, Brace, and Company, 1953, OCLC 315690 [dostęp 2023-01-08] (ang.).
- ISNI: 0000000110570259
- VIAF: 39389064, 197951023
- LCCN: n79100280
- GND: 118728156
- NDL: 00447651
- LIBRIS: tr5730kc4d4jf9d
- BnF: 12016876j
- SUDOC: 028305531, 103185208
- SBN: CFIV039356
- NLA: 36170761
- NKC: jn20001227583
- BNE: XX929638
- NTA: 070533180
- BIBSYS: 90238187
- CiNii: DA00698727
- Open Library: OL17097A
- PLWABN: 9810558949305606
- NUKAT: n96208681
- OBIN: 33737
- J9U: 987007264688705171
- PTBNP: 173047
- CANTIC: a10113046
- LNB: 000017789
- NSK: 000034002
- CONOR: 63285859
- BNC: 000096996
- ΕΒΕ: 231351
- BLBNB: 000267799
- KRNLK: KAC199616632
- LIH: LNB:V*342235;=BF