Bobolice

Bobolice
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Panorama centrum miasta z lotu ptaka (2021)
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	koszaliński
Gmina	Bobolice
Prawa miejskie	1340
Burmistrz	Marek Golas
Powierzchnia	4,8 km²
Populacja (30.06.2023); • liczba ludności; • gęstość	; 3 757; 782,70 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 94
Kod pocztowy	76-020
Tablice rejestracyjne	ZKO
	Położenie na mapie Polski Bobolice
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Bobolice
	Położenie na mapie powiatu koszalińskiego Bobolice
	Położenie na mapie gminy Bobolice Bobolice
	53°57′17″N 16°35′16″E/53,954722 16,587778
TERC (TERYT)	3209034
SIMC	0949804
	Urząd miejskiul. Ratuszowa 1; 76-020 Bobolice
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa
	BIP

Bobolice (niem. Bublitz) – miasto w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bobolice. Położone na Pojezierzu Bytowskim, nad rzeką Chociel, w pobliżu jeziora Chlewo. Drugie pod względem liczby ludności miasto powiatu koszalińskiego.

Przemysł spożywczy, przetwórstwo tworzyw sztucznych i drewna.

Położenie

Miasto jest położone na wzgórzach morenowych nad niewielką rzeką Chocielą, która jest dopływem Radwi^[2]. Historycznie leży na Pomorzu Zachodnim.

Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia miasta wynosiła 4,77 km²^[3].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.

W Bobolicach zbiegają się drogi krajowe: nr 11 i nr 25 oraz trzy drogi wojewódzkie nr 171, 205 i 169.

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 4343 mieszkańców^[4].

Piramida wieku mieszkańców Bobolic w 2014 roku^[5]^[6].

Historia

Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z epoki brązu i żelaza. Osada leżała na szlaku łączącym Wielkopolskę z Kołobrzegiem, który miał wpływ na jej rozwój w średniowieczu. W 1107 Bolesław III Krzywousty zdobył ziemię bobolicką podczas kampanii pomorskiej. Pierwszy zapis o istniejącej tu osadzie pochodzi z 1262, w dniu 27 lutego 1339 biskup kamieński Fryderyk von Eickstedt odkupił za cenę 1850 grzywien w srebrze 3/4 miasta od swoich lenników tj. Wedlów, Sasnitzów i Speningów i planował przekształcenie Bobolic w twierdzę^[7]. Pozostała część Bobolic pozostawała w rękach rodów von Brusewitz i von Kameke. W 1340 osada otrzymała prawa miejskie na prawie lubeckim oraz prawo bicia własnej monety, budowy fosy miejskiej, młynów na Chocieli, a także spławu drewna do Karlina^[8]. 13 kwietnia 1350 biskup Jan von Sachsen-Lauenburg potwierdził przywileje miejskie, nadał miastu wsie Chlebowo i Trzebień oraz zwolnił je na dziesięć lat z płacenia podatków^[7]. W 1370 Bobolice zostały przekazane pod zastaw krzyżakom, w późniejszym czasie wykupił je książę słupski Bogusław VIII.

Po śmierci księcia, od 1418 Bobolice ponownie należały do biskupów kamieńskich, którzy w połowie XV wieku sprzedali je Maćkowi Massowowi. Syn Maćka popadł w kłopoty finansowe, w związku z tym podzielił miasto na trzy części, które ok. 1467 sprzedał Piotrowi von Munchow, Dubisławowi oraz rodzinie von Glasenapp. W tym samym roku biskup kamieński Ludwig von Eberstein unieważnił prawa własności i przekazał całe miasto w zastaw rodowi von Glasenapp, który w późniejszych latach w imieniu biskupstwa kamieńskiego sprawował nadzór nad pozostałymi częściami Bobolic. Zastaw obowiązywał przez trzydzieści lat i podlegał wykupowi za 750 reńskich guldenów, co nastąpiło w 1505^[9]. Miasto zostało scalone przez potomka rodu von Massow w 1551, ale od 1577 ponownie należało do biskupstwa kamieńskiego^[8]. Podupadło po pożarach w 1605 i 1631, a także po najeździe szwedzkim w 1632 i kolejnym pożarze w 1639, w 1650 stało się własnością rodu de Croy, który sprzedał je w 1684. W tym okresie po klęsce w bitwie pod Białą Górą w okolicach Bobolic osiedliło się wiele rodzin czeskich protestantów, za ich sprawą miasto zaczęło pod koniec XVII wieku dźwigać się z ruin. W XVIII pochodzący z Francji hugenoci założyli przetwórnię tytoniu, rozwinęło się wówczas tkactwo i szewstwo^[2]. W 1800 miał miejsce największy pożar miasta, po którym podczas odbudowy powstał nowy ratusz. W 1813 powstał nowy cmentarz zlokalizowany za miastem, a w 1818 murowany budynek szkoły. Od 1853 w ciągu trzech lata wybudowano szeroki, utwardzony trakt łączący miasto z Koszalinem^[10].

Od 1871 do 1945 część Niemiec. W latach 1872–1932 Bobolice były siedzibą powiatu, a następnie w wyniku reformy administracyjnej znalazły się w powiecie koszalińskim^[11]. W latach 1897 rozpoczęto, a 1898 uruchomiono kolej wąskotorową do Grzmiącej i Polanowa^[10], w 1903 do Koszalina, a w 1905 do Białogardu. W pierwszej połowie XX wieku istniała tu fabryka maszyn rolniczych, fabryka mebli, zakłady młynarskie i tartak. W 1925 Bobolice liczyły 5432 mieszkańców, w 1930 rozszerzono granice miasta, które składało się z trzech części: Ackerhof, Bublitz i Friedenshof. W 1938 podczas nocy kryształowej zniszczono synagogę, a w 1940 na jej miejscu wybudowano kino. Po 27 lutego 1945 podczas walk z wkraczającą Armią Czerwoną zabudowa miasta została zniszczona w 75%.

W 1945 Bobolice powróciły w granice Polski, jednakże wskutek znaczących zniszczeń utraciły prawa miejskie (odzyskały je w 1958)^[8].

W 1945 roku przy ul. Fabrycznej oraz przed Specjalnym Ośrodkiem Szkolno - Wychowawczym przy ul. Pocztowej żołnierze radzieccy wznieśli dwa obeliski ku czci swoich kolegów, którzy zginęli w walce z hitlerowcami^[12]. Oba pomniki zostały zlikwidowane^[13].

Po 1945 powstały w Bobolicach zakłady włókiennicze oraz reprezentujące przemysł spożywczy, odbudowano tartak, działała również stacja hodowli roślin^[2]. W 1950 rozebrano kaplicę św. Krzysztofa, a w latach 60. część zabudowy okolic placu Zwycięstwa.

W 2012 uchwalono hejnał Bobolic^[14].

Nazwa

Na polskiej mapie wojskowej z 1936 przy oznaczeniu miasta podano polski egzonim Bobolice^[15], w 1946 nazwa ta została zatwierdzona jako urzędowa^[16].

Architektura

Zabytki chronione prawnie w Bobolicach:

kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP wybudowany w latach 1882–1886 (ul. Kościelna 1), siedziba parafii,
parafialna cerkiew prawosławna pod wezwaniem Wszystkich Świętych z 1902 wraz z cmentarzem przykościelnym z XVI w., wcześniej budowla była kościołem staroluterańskim (ul. Pocztowa 19),
cmentarz ewangelicki z 2. połowy XIX w. (nieczynny),

Inne:

dwa grodziska wyżynne, wczesnośredniowieczne podkowiaste z IX-XII w. oraz średniowieczne^[17],
domy konstrukcji ryglowej z XVIII i XIX w^[18].

Wspólnoty wyznaniowe

Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Bobolic wybierają do swojej rady miejskiej 7 radnych (7 z 15). Pozostałych 8 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Bobolice. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Ratuszowej.

Burmistrzowie Bobolic:

Ireneusz Kozłowski
Sylwester Sobański (SLD) (od 2002)
Mieczysława Brzoza (od 2010)

Mieszkańcy Bobolic wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 100, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Przyroda

Na łąkach blisko Bobolic, tuż przy nieczynnym, przecinającym miasto nasypie kolejowym, znajduje się zbiorowisko roślinne z dominacją pełnika europejskiego, gatunku prawnie chronionego. Teren ten objęto ochroną jako rezerwat przyrody Łąki Bobolickie^[22]^[23].

Ludzie związani z Bobolicami‎ ‎

Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Bobolicami‎.

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-12-03] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Vademecum turystyczne „Województwo koszalińskie” KAW „Prasa-Książka-Ruch, Warszawa 1978 s. 52–53
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-08-10. ISSN 1505-5507.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
↑ Bobolice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
↑ ^a ^b Zapraszamy do Bobolic, Poland 24. poland24h.pl. [dostęp 2016-05-14].
↑ ^a ^b ^c Kosacki Jerzy, Kucharski Bogdan, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ss. 508–509, ISBN 83-7200-583-4
↑ Andrzej Świrko „Szlakiem dawnych rodów Pomorskich, Przewodnik turystyczny” Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty (2007–2009) ISBN 83-7518-023-8
↑ ^a ^b Czesław Piskorski „Pomorze koszalińskie” Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961 s. 148, 150
↑ Bobolice i okolice, JarosławJ. Ellwart (red.), Gdynia: Wydawnictwo Region, 2008, ISBN 978-83-60437-64-3, OCLC 839073647 .
↑ Dominika Czarnecka "Pomniki Wdzięczności Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej" IPN 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, str. 386
↑ DominikaD. Czarnecka DominikaD., "Pomniki wdzięczności" Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczyspolitej, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, OCLC 927375334 [dostęp 2022-10-27] .
↑ Uchwała Nr XVII/152/12 Rady Miejskiej w Bobolicach z dnia 27 kwietnia 2012 ws. ustanowienia hejnału (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 r., poz. 1245)
↑ Arkusz 43 Bydgoszcz. Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1936.
↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
↑ PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 240, ISBN 978-83-7495-133-3 .
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 108-109, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Dekanat słupski [online], cerkiew.net.pl [dostęp 2023-06-12] .
↑ Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Bobolice [online], diecezjakoszalin.pl [dostęp 2023-06-12] .
↑ Dekanat koszaliński [online], orthodox.pl [dostęp 2023-06-12] .
↑ Kochanowska Róża. Zróżnicowanie siedliskowe a ochrona czynna łąk pełnikowych (Trollius europaeus L.) koło Bobolic. Inżynieria Ekologiczna 2005, nr 12, s. 129-130, http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPWR-0004-0054
↑ Nasza Gmina. https://bobolice.pl/cms/4819/nasza_gmina

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Historia Żydów w Bobolicach na portalu Wirtualny Sztetl
Bobolice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 257 .
Bublice, Bublitz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 430 .

[populacja2023-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-12-03] (pol.).

[vademecum-2] Vademecum turystyczne „Województwo koszalińskie” KAW „Prasa-Książka-Ruch, Warszawa 1978 s. 52–53

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-08-10. ISSN 1505-5507.

[Ludność2010-12-4] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.

[Populacja2019-5] Bobolice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[6] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.

[poland-7] Zapraszamy do Bobolic, Poland 24. poland24h.pl. [dostęp 2016-05-14].

[kk-8] Kosacki Jerzy, Kucharski Bogdan, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ss. 508–509, ISBN 83-7200-583-4

[szlak-9] Andrzej Świrko „Szlakiem dawnych rodów Pomorskich, Przewodnik turystyczny” Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty (2007–2009) ISBN 83-7518-023-8

[piskorski-10] Czesław Piskorski „Pomorze koszalińskie” Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961 s. 148, 150

[bobolice-11] Bobolice i okolice, JarosławJ. Ellwart (red.), Gdynia: Wydawnictwo Region, 2008, ISBN 978-83-60437-64-3, OCLC 839073647 .

[12] Dominika Czarnecka "Pomniki Wdzięczności Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej" IPN 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, str. 386

[13] DominikaD. Czarnecka DominikaD., "Pomniki wdzięczności" Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczyspolitej, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, OCLC 927375334 [dostęp 2022-10-27] .

[14] Uchwała Nr XVII/152/12 Rady Miejskiej w Bobolicach z dnia 27 kwietnia 2012 ws. ustanowienia hejnału (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 r., poz. 1245)

[15] Arkusz 43 Bydgoszcz. Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1936.

[16] Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).

[pomorze2-17] PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 240, ISBN 978-83-7495-133-3 .

[pomorze-18] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 108-109, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[19] Dekanat słupski [online], cerkiew.net.pl [dostęp 2023-06-12] .

[20] Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Bobolice [online], diecezjakoszalin.pl [dostęp 2023-06-12] .

[21] Dekanat koszaliński [online], orthodox.pl [dostęp 2023-06-12] .

[22] Kochanowska Róża. Zróżnicowanie siedliskowe a ochrona czynna łąk pełnikowych (Trollius europaeus L.) koło Bobolic. Inżynieria Ekologiczna 2005, nr 12, s. 129-130, http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPWR-0004-0054

[23] Nasza Gmina. https://bobolice.pl/cms/4819/nasza_gmina

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin Świnoujście
Miasta powiatowe	Białogard Choszczno Drawsko Pomorskie Goleniów Gryfice Gryfino Kamień Pomorski Kołobrzeg Łobez Myślibórz Police Pyrzyce Sławno Stargard Szczecinek Świdwin Wałcz
Miasta gminne	Barlinek Barwice Biały Bór Bobolice Borne Sulinowo Cedynia Chociwel Chojna Czaplinek Człopa Darłowo Dębno Dobra Dobrzany Drawno Dziwnów Golczewo Gościno Ińsko Kalisz Pomorski Karlino Lipiany Maszewo Mielno Mieszkowice Międzyzdroje Mirosławiec Moryń Nowe Warpno Nowogard Pełczyce Płoty Polanów Połczyn-Zdrój Recz Resko Sianów Stepnica Suchań Trzcińsko-Zdrój Trzebiatów Tuczno Tychowo Węgorzyno Wolin Złocieniec

Miasto	Bobolice
Wsie	Boboliczki Chlebowo Chmielno Chociwle Cybulino Dargiń Darżewo Dobrociechy Drzewiany Głodowa Gozd Górawino Janowiec Jatynia Kłanino Krępa Kurowo Łozice Ostrówek Pomorzany Porost Przydargiń Różany Świelino Trzebień Ubiedrze Wojęcino
Osady	Błotko Bobrowo Bolechowice Bożniewice Buszynko Drugie Buszynko Pierwsze Darginek Dworzysko Dziupla Glinka Golęszany Grotniki Jadwiżyn Jatynka Kępiste Kępsko Kije Kurówko Lubino Lubowo Łozice-Cegielnia Nowe Łozice Nowosiółki Opatówek Piaszczyte Pniewki Przydargiń-Kolonia Radwanki Retnica Różewko Rylewo Sarnowo Soborowo Spokojne Stare Borne Stare Łozice Stróżany Ujazd Wietrzynko Więcemierz Wilczogóra Zaręby Zieleniewo
Osada leśna	Zagon
Nieoficjalna osada wsi	Milczany

Miasta	Bobolice Mielno Polanów Sianów
Gminy miejsko-wiejskie	Bobolice Mielno Polanów Sianów
Gminy wiejskie	Będzino Biesiekierz Manowo Świeszyno

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie (1946–50) woj. koszalińskie (1950–75)
Miasta	Bobolice (do 1945 i od 1958) Koszalin (do 1950 →) Sianów
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Będzino Biesiekierz (od 1973) Bobolice Dobrzyca Gozd (do 1954) Karczyno (Karsinka) (do 1954) Koszalin (do 1954) Kraśnik Koszaliński (do 1954) Krępa (do 1954) Manowo Mielno (od 1973) Sianów (od 1973) Sucha Koszalińska (do 1954) Śmiechów (do 1954) Świeszyno
Gromady (1954–72)	Będzino (1954–72) Biesiekierz (1954–72) Bobolice (1954–72) Chełmoniewo (1954–72) ~~Chmielno~~(←~~1959~~) Dargin (1954–72) Dobrzyca (1954–72) Drzewiany (1954–59) Garbno (1954–59) Głodowo (1954–57) Gozd (1954–71) Jamno (1954–59) Klanino (1954–59) Konikowo (1954–59) Kościernica (1959–72) Kraśnik (1958–59) Manowo (1954–72) Mielno (1961–72) Miłogoszcz (1954–68) Mścice (1954–72) Niedalino (1954–59) Porost (1954–57) Sarbinowo (1954–59) Sianów (1959–72) Stare Bielice (1954–68) Sucha Koszalińska (1954–59) Szczeglino (1954–59) Świeszyno (1954–72) Tymień (1954–57) Warnino (1954–57) Wierciszewo (← 1956–59) Wyszewo (1954–59)