Przejdź do zawartości

Boeing Dreamlifter

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Boeing Dreamlifter
Ilustracja
Boeing Dreamlifter
Dane podstawowe
Producent

Boeing Evergreen Aviation Technologies Corporation

Typ

Samolot transportowy

Załoga

2 osoby

Historia
Data oblotu

9 września 2006

Liczba egz.

4

Dane techniczne
Napęd

4x Pratt & Whitney PW4000

Ciąg

4x 282 kN

Wymiary
Rozpiętość

64,4 m

Długość

71,68 m

Wysokość

21,54 m

Dane operacyjne
Użytkownicy
Boeing

Boeing 747 Dreamlifter (dawniej Boeing 747 Large Cargo Freighter Dreamlifter lub Boeing 747 LCF Dreamlifter) to szerokokadłubowy samolot transportowy. Ładunek umieszczany jest w maszynie za pomocą najdłuższej na świecie ładowarki[1][2][3]. Skonstruowano go modyfikując istniejącego już Boeinga 747-400. Używa się go do transportu części Boeinga 787 od dostawców z całego świata do zakładów montażowych.

Rozwój

[edytuj | edytuj kod]

13 października 2003 roku Boeing ogłosił, że w związku z długim czasem transportu drogą lądową i morską, transport powietrzny będzie pierwszorzędną metodą transportu części Boeinga 787 Dreamliner (znanego również jako 7E7)[4]. Początkowo chciano przekształcić trzy używane pasażerskie 747-400 w pozagabarytową konfigurację, aby przewozić podzespoły z Japonii i Włoch do North Charleston (Karolina Południowa), a potem do stanu Waszyngton na końcowy montaż, jednak do programu dołączono jeszcze czwartą maszynę[5]. 747 LCF ma wypukły kadłub podobnie jak w koncepcji Super Guppy i programie Airbus Beluga, których także używano do transportu skrzydeł i sekcji kadłuba. Ma on największą na świecie ładownię[6], zdolną pomieścić 1840 m³ ładunku, co równa się potrójnej objętości 747-400F[7].

Projekt

[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza konwersja, która została krytycznie skomentowana ze względu na swój niezgrabny kształt oraz niepomalowanie samolotu na czas

Konwersja 747 LCF została zaprojektowana częściowo przez Moskiewskie Biuro Boeinga i Boeing Rocketdyne, a otwierany ogon zaprojektowano w partnerstwie z Gamesa Corporación Tecnológica[8]. Modyfikacje wykonano w Republice Chińskiej przez Evergreen Aviation Technologies Corporation[7], wspólne przedsiębiorstwo grupy Evergreen EVA Air i General Electric[9]. Boeing nabył cztery używane 747-400: jeden samolot od Air China[10], jeden od Malaysia Airlines[11] i dwa od China Airlines[12][13].

Pierwszy 747 Dreamlifter (LCF) wyprowadzono z hangaru portu lotniczego Tajpej-Taiwan Taoyuan 17 sierpnia 2006 roku[9]. 9 września z powodzeniem zakończył on swój pierwszy lot testowy z tego lotniska[14].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Loty testowe

[edytuj | edytuj kod]
Boeing Dreamlifter z jego otwartym, rozsuwanym ogonem

16 września 2006 roku N747BC przyleciał do Boeing Field w Seattle, aby ukończyć swój program lotów testowych[7]. Testowanie rozsuwanego ogona przeprowadzono w fabryce Boeing Everett Factory[15]. Drugi samolot – N780BA miał swój oblot 16 lutego 2007 roku. Trzecia z maszyn rozpoczęła modyfikację w 2007 roku[16]. Pierwsze dwa 747 LCF weszły do służby w 2007 roku, aby wspomóc końcowy montaż 787[16].

Dzięki Boeingom 747 LCF czasy dostaw skrzydeł dla 787 skróciły się z około 30 dni do 8 godzin[17]. Evergreen International Airlines (niezwiązane z EVA Air czy EGAT), operator transportu lotniczego Stanów Zjednoczonych z siedzibą w McMinnville w Oregonie obsługiwało flotę 747 LCF do sierpnia 2010 roku[5][18]. Operacje 747 LCF przejął w marcu 2010 roku Atlas Air, który otrzymał dziewięcioletni kontrakt[19]. Evergreen osiągnęło 93% zgodność z planem lotów 747 LCF[20] i pozwało Boeinga na 175 mln USD[21][22], które sąd jednak odrzucił[23][24].

Wejście do służby

[edytuj | edytuj kod]
Boeing Dreamlifter startuje z lotniska Nagoya w Japonii

W czerwcu 2006 roku ukończono pierwszą ładowarkę DBL-100, której używano do ładowania części 787 do 747 LCF[25]. W grudniu 2006 Boeing ogłosił, że 747 LCF zostanie nazwany Dreamlifter (ang. Nosiciel marzeń), w odniesieniu do nazwy 787 Dreamliner (ang. Liniowiec marzeń). Zaprezentowano również logo, używane w standardowym malowaniu, przypominające logo 787 Dreamliner[26].

Uzyskanie certyfikatów zostało początkowo zaplanowane na początek roku 2007, jednak przełożono to na czerwiec 2007. Z samolotu wymontowano winglety, aby zniwelować nadmiar wibracji oraz inne części charakterystyczne wcześniej dla końcowej certyfikacji. W międzyczasie, w ramach programu lotów testowych, 747 LCF dostarczał sekcje 787 z całego świata do fabryki Boeing Everett Factory na końcowy montaż[27]. 2 czerwca 2007 roku Boeing Dreamlifter otrzymał certyfikat zdatności do lotu FAA. Od swojego pierwszego lotu w 2006 roku do certyfikacji w 2007 roku, Dreamlifter przeszedł 437 godzin testów w powietrzu oraz 639 godzin na ziemi[28].

Spośród czterech nabytych przez Boeinga 747 LCF, trzy ukończono i zaczęto używać w czerwcu 2008 roku[29], a czwarty wszedł do służby w lutym 2010[30][31].

Specyfikacje

[edytuj | edytuj kod]
Boeing Dreamlifter w swoim standardowym malowaniu

Główna ładownia Boeinga 747 LCF ma pojemność 1840 m³[32].

Samolot 747 Dreamlifter 747-400
Załoga Dwie osoby
Długość 71,68 m 70,6 m
Wysokość 21,54 19,4 m
Rozpiętość skrzydeł 64,4 m
Średnica kadłuba 8,38 m 6,50 m
Maksymalna masa startowa (MTOW) 364 235 kg 396 890 kg
Prędkość przelotowa 0.82 Ma (474 kt, 878 km/h) 0.85 Ma (491 kt, 910 km/h)
Rozbieg przy MTOW 2804 m 3018 m
Zasięg przy pełnym załadunku 7800 km 13 450 km
Maksymalna pojemność paliwa 199 150 l 216 850 l
Silniki (×4) PW 4062 PW 4062
GE CF6-80C2B5F
RR RB211-524G/H
Ciąg (×4) 282 kN PW 282 kN
GE 276 kN
RR 265 kN

Źródła: [17][33][34]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Explore Records: Longest cargo loader. Guinness World Records, 2011. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  2. Craig Glenday: Guinness World Records 2009. Bantam, 2009, s. 268. ISBN 0-553-59256-4.
  3. Karen Reinhardt: Darn Big Loader. OEM Off-Highway, lipiec 2011. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  4. Yvonne Leach: Boeing 7E7 Will Use Air Transport for Component Delivery. Boeing Commercial Airplanes, 2003-10-13. [dostęp 2008-03-17]. (ang.).
  5. a b J. Lynn Lunsford: Ugly in the Air: Boeing's New Plane Gets Gawks, Stares. The Wall Street Journal. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  6. Boeing Dreamlifter leads unique aircraft at AirVenture. Experimental Aircraft Association. [dostęp 2013-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-14)]. (ang.).
  7. a b c Mary et al. Hanson: Boeing Selects EGAT for 747 Large Cargo Freighter Modifications. Boeing Commercial Airplanes, 2005-02-18. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  8. Mary Hanson: Boeing's 747 Large Cargo Freighter Development on Plan. Boeing. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  9. a b Mary Hanson: Boeing 747 Large Cargo Freighter Rolls Out; Prepares for First Flight. Boeing Commercial Airplanes, 2006-06-17. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  10. Boeing N747BC (Ex B-2464) – Airfleets. Airfleets. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  11. Boeing N718BA (Ex 9M-MPA). Airfleets. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  12. Boeing N780BA (Ex B-162 B-18272). Airfleets. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  13. Boeing N249BA (Ex B-161 B-18271). Airfleets. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  14. Mary Hanson: Boeing 747 Large Cargo Freighter Completes First Flight. Boeing Commercial Airplanes, 2006-09-09. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  15. Boeing 747 Large Cargo Freighter Successfully Tests Swing Tail. Boeing Commercial Airplanes, 2006-10-23. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  16. a b Mary Hanson: Large Cargo Freighter Taking Shape. Boeing Commercial Airplanes, 2008-03-17. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  17. a b Boeing 747 Dreamlifter Fact Sheet. Boeing Commercial Airplanes, 2007-04-23. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  18. Mary Hanson: Evergreen International Airlines, Inc. to Operate Boeing 747 Large Cargo Freighters. Boeing Commercial Airplanes, 2007-12-15. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  19. Jon Ostrower: Atlas to assume Dreamlifter control in September. Flightglobal.com, 2010-03-01. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  20. Jon Ostrower: Sources: Dreamlifter deal part of 747-8 compensation to Atlas. Flightglobal.com, 2010-03-05. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  21. Aubrey Cohen: Details from Boeing Dreamlifter lawsuit. Seattle Post-Intelligencer, 2010-04-02. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  22. Andrew M. Harris: Boeing Sued by `Dreamlifter' Airline for $175 Million Over Transport Deal. Bloomberg, 2010-04-08. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  23. Judge: Evergreen trade secret claims against Boeing stand. Daily Herald, 2010-06-14. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  24. John C. Coughenour: Case 2:10-cv-00568-JCC Document 22. United States District Court for the Western District of Washington, 2010-06-09. s. 22. [dostęp 2013-08-28]. (ang.).
  25. Mary Hanson: First Cargo Loader Completed for Boeing 747 Large Cargo Freighter. Boeing Commercial Airplanes, 2006-06-12. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  26. Boeing Reveals Livery, Name for 747 Large Cargo Freighters. Boeing Commercial Airplanes, 2006-12-06. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  27. James Wallace: Boeing Can't Soothe Jitters. Seattle Post-Intelligencer. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  28. Mary Hanson: Boeing 747 Dreamlifter Achieves FAA Certification. Boeing Commercial Airplanes, 2007-06-04. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  29. Randy Tinseth: Three of four. Boeing Blog Randy's Journal. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  30. Michael Mechem: Boeing Puts Last Dreamlifter In Service. Aviation Week. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  31. Final Boeing 747 Dreamlifter Enters Service. Boeing. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  32. Flight Test Program is under way for 747 Large Cargo Freighter. Boeing. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  33. 747-400 "Technical Information. Boeing. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).
  34. Boeing 747 Airplane Characteristics for Airport Planning. Boeing. [dostęp 2013-08-29]. (ang.).