CCR5
Receptor C-C chemokin typu 5, CCR5, CD195 – białko kodowane u ludzi przez gen CCR5. CCR5 jest jednym z receptorów beta-chemokin, podobnym do receptorów sprzężonych z białkami G, i jak one będącym integralnym białkiem błonowym osadzonym w niej motywem siedmiu alfa helis[1][2].
U ludzi gen CCR5 jest położony na krótkim (p) ramieniu chromosomu 3 w pozycji 21. W niektórych populacjach występuje mutacja Delta 32, będąca delecją w obrębie genu CCR5 (CCR5-Δ32). Homozygotyczni nosiciele tej mutacji są odporni na zakażenia HIV-1[3].
Naturalne ligandy chemokinowe, które wiążą się z tym receptorem to RANTES, MIP-1α i MIP-1β. Gen CCR5 ulega ekspresji głównie w limfocytach T, makrofagach, komórkach dendrytycznych i w mikrogleju. CCR5 prawdopodobnie odgrywa ważną rolę w reakcji zapalnej na zakażenie[4]. Jego funkcja w układzie immunologicznym zdrowego człowieka nie jest jednak znana.
CCR5-Δ32
[edytuj | edytuj kod]CCR5 występuje w wielu odmianach allelicznych. Jedną z nich jest mutacja CCR5-Δ32 (CCR5-D32, CCR5 delta 32), w której występuje delecja 32 par zasad powodująca powstanie niefunkcjonującego receptora, co zapobiega wejściu wirusa HIV do komórki. Dwie kopie tego allelu zapewniają silną ochronę przed zakażeniem wirusem HIV[5]. Allel występuje u 5–14% Europejczyków, ale rzadko u Afrykanów i Azjatów[6][3].
W 2008 niemieccy lekarze ogłosili, że wykonali przeszczepienie szpiku kostnego od homozygotycznego pod względem allelu CCR5 Δ32 dawcy pacjentowi zakażonemu wirusem HIV i choremu na białaczkę. Po 600 dniach pacjent był wyleczony, a wirus HIV był niewykrywalny we krwi i zbadanych tkankach mózgu i odbytnicy[7]. Przed przeszczepieniem wykryto u pacjenta również niski poziom odmiany X4 wirusa HIV, która nie wykorzystuje receptora CCR5 do infekcji komórek. Po przeszczepieniu ten typ wirusa HIV także nie został wykryty[8]. Fakt ten jest jednak zgodny z obserwacjami, z których wynika, że komórki wykazujące ekspresję odmiany białka CCR5-Δ32 nie posiadają zarówno receptorów CCR5, jak i CXCR4 na swoich powierzchniach, tym samym dając odporność na szerszy zakres odmian wirusa HIV, w tym HIV X4[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Samson, O. Labbe, C. Mollereau, G. Vassart i inni. Molecular cloning and functional expression of a new human CC-chemokine receptor gene. „Biochemistry”. 35 (11), s. 3362–7, Mar 1996. DOI: 10.1021/bi952950g. PMID: 8639485.
- ↑ CCR5 – chemokine (C-C motif) receptor 5 – Genetics Home Reference. [dostęp 2010-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-24)].
- ↑ a b M. Samson, F. Libert, BJ. Doranz, J. Rucker i inni. Resistance to HIV-1 infection in caucasian individuals bearing mutant alleles of the CCR-5 chemokine receptor gene.. „Nature”. 382 (6593), s. 722–5, Aug 1996. DOI: 10.1038/382722a0. PMID: 8751444.
- ↑ C. Murdoch, A. Finn. Chemokine receptors and their role in inflammation and infectious diseases. „Blood”. 95 (10), s. 3032-43, May 2000. PMID: 10807766.
- ↑ Biologists discover why 10percent of Europeans are safe from HIV infection. [dostęp 2010-01-23].
- ↑ PC. Sabeti, E. Walsh, SF. Schaffner, P. Varilly i inni. The case for selection at CCR5-Delta32.. „PLoS Biol”. 3 (11), s. e378, Nov 2005. DOI: 10.1371/journal.pbio.0030378. PMID: 16248677.
- ↑ G. Hütter, D. Nowak, M. Mossner, S. Ganepola i inni. Long-term control of HIV by CCR5 Delta32/Delta32 stem-cell transplantation.. „N Engl J Med”. 360 (7), s. 692–8, Feb 2009. DOI: 10.1056/NEJMoa0802905. PMID: 19213682.
- ↑ Man appears free of HIV after stem cell transplant – CNN.com. [dostęp 2010-01-23].
- ↑ L. Agrawal, X. Lu, J. Qingwen, Z. VanHorn-Ali i inni. Role for CCR5Delta32 protein in resistance to R5, R5X4, and X4 human immunodeficiency virus type 1 in primary CD4+ cells.. „J Virol”. 78 (5), s. 2277–87, Mar 2004. PMID: 14963124.