Edin Džeko

Edin Džeko
	; Edin Džeko (2015)
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1986 ; Sarajewo
Wzrost	193 cm
Pozycja	napastnik
	Informacje klubowe
Klub	Fenerbahçe
Numer w klubie	9
Kariera juniorska
Lata	Klub
1996–2003	FK Željezničar
Kariera seniorska
Kariera reprezentacyjna
	↑ Aktualne na: 26 maja 2024. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe. ; ↑ Aktualne na: 3 lipca 2023. ;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Edin Džeko (wym. [ˈ ɛ d i n ˈ dʒ ɛ k ɔ ]; ur. 17 marca 1986 w Sarajewie) – bośniacki piłkarz, występujący na pozycji napastnika w tureckim klubie Fenerbahçe oraz w reprezentacji Bośni i Hercegowiny, której jest kapitanem. Uczestnik Mistrzostw Świata 2014.

Kariera klubowa

Jego pierwszym zespołem był FK Željezničar ze stolicy Bośni i Hercegowiny – Sarajewa. W latach 2003–2005 rozegrał w nim 40 spotkań i zdobył 5 goli. W 2005 przeszedł do czeskiego zespołu FK Teplice z Gambrinus Ligi za 35 tys. euro, jednak początkowo był wypożyczony do występującego klasę niżej zespołu FK Ústí nad Labem^[1]. W barwach Teplic w latach 2005–2007 rozegrał 43 mecze i zdobył 16 goli. Był wicekrólem strzelców i najlepszym obcokrajowcem czeskiej ligi. W roku 2006 został wybrany najlepszym piłkarzem Bośni i Hercegowiny do lat 20.

Dobre występy w Czechach zaowocowały przejściem do zespołu Bundesligi – VfL Wolfsburg za 4 miliony euro. Edin Džeko był najlepszym strzelcem drużyny w pierwszej części sezonu 2007/2008 – rozegrał 16 spotkań i strzelił 5 goli. W sezonie 2008/2009 zaliczył wspaniały występ w pucharze Niemiec. VfL Wolfsburg grał z FC Oberneuland i w wygranym 7:0 spotkaniu Džeko strzelił cztery bramki. 6 listopada 2008 w czasie meczu w Pucharze UEFA przeciwko holenderskiemu SC Heerenveen zdobył dla drużyny z Wolfsburga dwa gole. Zielono-biali wygrali ten mecz 5:1, a koszulka Džeko została zlicytowana i sprzedana na charytatywnej aukcji. W sezonie 2008/2009 w 32 meczach Bundesligi zdobył 26 goli, tworząc duet napastników z Grafite, który strzelił o dwie bramki więcej. Wolfsburg zdobył w owym sezonie pierwsze w swojej historii mistrzostwo Niemiec, dzięki czemu zakwalifikował się do Ligi Mistrzów. To pozwoliło Džeko zaliczyć swój debiut i strzelić swoje premierowe bramki w elitarnych rozgrywkach.

Latem 2009 Džeko stał się głównym celem transferowym działaczy A.C. Milan, jednak początkowo kierownictwo Wolfsburga zapewniało, że nie ma zamiaru sprzedawać swojego napastnika. Bośniak w jednym z wywiadów powiedział, że jego marzeniem jest gra dla Milanu^[2]. 28 czerwca piłkarz poinformował, że nie dostał od klubu zgody na odejście i zostaje w Wolfsburgu^[3]. 7 lipca Džeko przedłużył swój kontrakt z Wolfsburgiem o rok, a w umowie została zawarta klauzula umożliwiająca Bośniakowi opuszczenie klubowi za kwotę co najmniej 20 milionów euro^[4]. W sezonie 2009/2010 został królem strzelców Bundesligi z 22 bramkami na koncie. W styczniu 2011 został kupiony za 27 mln funtów przez angielski klub Manchester City. Był to najdroższy transfer w historii Bundesligi.

7 sierpnia 2015 przeszedł testy medyczne w AS Roma^[5].

Kariera reprezentacyjna

Edin Džeko w 2003 i 2004 był członkiem reprezentacji do lat 19 w meczach przeciwko Kazachstanowi i Włochom. Występował także w zespole do 21 lat – w 2007 Bośnia i Hercegowina pokonała Holandię, a następnie wygrała z Armenią 3:2 oraz zremisowała z Norwegią 1:1. Jednak już w kolejnym dwumeczu z Czechami przegrała 1:2 i zremisowała 1:1.

Debiut w dorosłej reprezentacji Edin Džeko zaliczył 2 czerwca 2007 w spotkaniu z Turcją, zdobył gola na 2:2, a mecz ostatecznie zakończył się wygraną Bośniaków 3:2. Wystąpił w wygranym 4:3 meczu towarzyskim przeciwko reprezentacji Słowenii strzelając gola w 53. minucie. 28 marca zagrał w meczu eliminacji mistrzostw świata przeciwko Belgii, strzelając gola w 7. minucie gry, Bośnia wygrała ostatecznie 4:2 i dzięki temu zwycięstwu przesunęła się na drugie miejsce w grupie. W meczu rewanżowym dzięki jego dwukrotnemu trafieniu do siatki, Bośnia i Hercegowina wygrała 2:1 i zdobyła kolejne punkty w eliminacjach.

Sukcesy

VFL Wolfsburg

Mistrzostwo Niemiec: 2008/2009

Manchester City

Mistrzostwo Anglii: 2011/2012, 2013/2014
Puchar Anglii: 2010/2011
Puchar Ligi Angielskiej: 2013/2014
Tarcza Wspólnoty: 2012

Inter Mediolan

Puchar Włoch: 2021/2022, 2022/2023
Superpuchar Włoch: 2021, 2022

Indywidualne

Król strzelców Pucharu Niemiec: 2008/2009 (6 goli)^[a]
Król strzelców Bundesligi: 2009/2010 (22 gole)
Król strzelców Ligi Europy UEFA: 2016/2017 (8 goli)^[b]
Król strzelców Serie A: 2016/2017 (29 goli)

Wyróżnienia

Piłkarz Roku w Bośni i Hercegowinie: 2009, 2010, 2011, 2017, 2018

Rekordy

Najskuteczniejszy zawodnik w historii reprezentacji Bośni i Hercegowiny: 64 gole
Najwięcej występów w historii reprezentacji Bośni i Hercegowiny: 129 meczów

Uwagi

↑ Ex aequo z Ivica Olić.
↑ Ex aequo z Giuliano.

Przypisy

↑ Dycha z Sarajewa, „Piłka nożna”, nr 4 (1961), s. 30, 25 stycznia 2011.
↑ Edin Dżeko: „Tylko Milan”. acmilan.com.pl. [dostęp 2009-06-24]. (pol.).
↑ Dzeko: Zostaję w Wolfsburgu, ale nie jestem szczęśliwy. pilkanozna.pl. [dostęp 2009-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-01)]. (pol.).
↑ Dzeko przedłużył kontrakt z Wolfsburgiem. sport.tvp.pl. [dostęp 2009-07-07]. (pol.).
↑ Edin Dzeko passes AS Roma medical as move nears completion. skysports.com. [dostęp 2015-08-07]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Edin Džeko w bazie National Football Teams (ang.)
Edin Džeko w bazie Soccerbase (ang.)
Edin Džeko, [w:] baza Soccerway (zawodnicy) [dostęp 2021-01-02] .
Edin Dzeko, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [dostęp 2020-11-24] .

[1] Aktualne na: 26 maja 2024. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

[2] Aktualne na: 3 lipca 2023.

[8] Ex aequo z Ivica Olić.

[9] Ex aequo z Giuliano.

[Dycha_z_Sarajewa-3] Dycha z Sarajewa, „Piłka nożna”, nr 4 (1961), s. 30, 25 stycznia 2011.

[4] Edin Dżeko: „Tylko Milan”. acmilan.com.pl. [dostęp 2009-06-24]. (pol.).

[5] Dzeko: Zostaję w Wolfsburgu, ale nie jestem szczęśliwy. pilkanozna.pl. [dostęp 2009-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-01)]. (pol.).

[6] Dzeko przedłużył kontrakt z Wolfsburgiem. sport.tvp.pl. [dostęp 2009-07-07]. (pol.).

[7] Edin Dzeko passes AS Roma medical as move nears completion. skysports.com. [dostęp 2015-08-07]. (ang.).

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[b]

Mężczyźni	2001: Hasan Salihamidžić 2002: Denis Muhović 2004: Đorđe Paštar 2005: Markica Dodig 2006: Enid Tahirović 2007: Markica Dodig 2008: Memnun Hadžić 2009: Edin Džeko 2010: Nermin Potur 2011: Amel Mekić 2012: Mirza Teletović 2013: Zvjezdan Misimović 2014: Nikola Prce 2015: Amel Tuka 2016: Mirsad Terzić 2017: Damir Džumhur 2018: Edin Džeko 2019: Amel Tuka 2020: Miralem Pjanić 2021: Nedžad Husić 2022: Džanan Musa
Kobiety	2003: Lejla Ferhatbegović 2007: Arnela Odžaković 2008: Lucia Kimani 2009: Larisa Cerić 2010: Larisa Cerić 2011: Dragana Knežević 2012: Ivana Ninković 2013: Larisa Cerić 2014: Larisa Cerić 2015: Aleksandra Samardžić 2016: Ivona Ćavar 2017: Larisa Cerić 2018: Larisa Cerić 2019: Larisa Cerić 2020: Marica Gajić 2021: Jonquel Jones 2022: Lana Pudar
Zespoły	2001 FK Željezničar Sarajewo 2002: Klub szachowy Bosna 2003: Kadra narodowa mężczyzn w karate 2004: HRK Izviđač 2005: HRK Izviđač 2006: RK Bosna Sarajewo 2007: RK Bosna Sarajewo 2008: RK Bosna Sarajewo 2009: Kadra narodowa mężczyzn w piłce nożnej 2010: Kadra narodowa mężczyzn w karate 2011: Kadra narodowa mężczyzn w piłce nożnej 2012: Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w koszykówce mężczyzn 2013: Kadra narodowa mężczyzn w piłce nożnej 2014: Kadra narodowa mężczyzn w piłce ręcznej 2015: Kadra narodowa U–16 mężczyzn w koszykówce 2016: Kadra narodowa w Pucharze Davisa 2017: KK Igokea 2018: Kadra narodowa mężczyzn w piłce nożnej 2019: Kadra narodowa mężczyzn w piłce ręcznej 2020: Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w koszykówce kobiet 2021: Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w koszykówce kobiet 2022: Reprezentacja Bośni i Hercegowiny w siatkówce kobiet
Trenerzy	2001: Suad Ćupina 2002: Amar Osim 2003: Blaž Slišković 2004: Mensur Bajramović 2005: Mensur Bajramović 2006: Halid Demirović 2007: Zoran Mikeš 2008: Almedin Fetahović 2009: Miroslav Blažević 2010: Suad Ćupina 2011: Branimir Crnogorac 2012: Aleksandar Petrović 2013: Safet Sušić 2014: Dragan Marković 2015: Josip Pandža 2016: Samira Hurem 2017: Branislav Crnogorac 2018: Blaž Slišković 2019: Bilal Šuman 2020: Goran Lojo 2021: Goran Lojo 2022: Goran Grahovac

1964–1970	1964: Seeler (30) 1965: Brunnenmeier (24) 1966: Emmerich (31) 1967: Emmerich / G. Müller (28) 1968: Löhr (27) 1969: G. Müller (30) 1970: G. Müller (38)
1971–1980	1971: Kobluhn (24) 1972: G. Müller (40) 1973: G. Müller (36) 1974: Heynckes / G. Müller (30) 1975: Heynckes (27) 1976: Fischer (29) 1977: D. Müller (34) 1978: D. Müller / G. Müller (24) 1979: K. Allofs (22) 1980: Rummenigge (26)
1981–1990	1981: Rummenigge (29) 1982: Hrubesch (27) 1983: Völler (23) 1984: Rummenigge (26) 1985: K. Allofs (26) 1986: Kuntz (22) 1987: Rahn (24) 1988: Klinsmann (19) 1989: T. Allofs / Wohlfarth (17) 1990: Andersen (18)
1991–2000	1991: Wohlfarth (21) 1992: Walter (22) 1993: Kirsten / Yeboah (20) 1994: Kuntz / Yeboah (18) 1995: Basler / Herrlich (20) 1996: Bobic (17) 1997: Kirsten (22) 1998: Kirsten (22) 1999: Preetz (23) 2000: Max (19)
2001–2010	2001: Barbarez / Sand (22) 2002: Amoroso / Max (18) 2003: Christiansen / Élber (21) 2004: Aílton (28) 2005: Mintál (24) 2006: Klose (25) 2007: Gekas (20) 2008: Toni (24) 2009: Grafite (28) 2010: Džeko (22)
2011–2020	2011: Gómez (28) 2012: Huntelaar (29) 2013: Kießling (25) 2014: Lewandowski (20) 2015: Meier (19) 2016: Lewandowski (30) 2017: Aubameyang (31) 2018: Lewandowski (29) 2019: Lewandowski (22) 2020: Lewandowski (34)
od 2021	2021: Lewandowski (41) 2022: Lewandowski (35) 2023: Füllkrug / Nkunku (16) 2024: Kane (36)

1930–1940	1930: Meazza (31) 1931: Volk (29) 1932: Petrone, Schiavio (25) 1933: Borel (29) 1934: Borel (31) 1935: Guaita (27) 1936: Meazza (25) 1937: Piola (21) 1938: Meazza (20) 1939: Boffi, Puricelli (19) 1940: Boffi (24)
1941–1950	1941: Puricelli (20) 1942: Boffi (22) 1943: Piola (21) 1947: V. Mazzola (29) 1948: Boniperti (27) 1949: Nyers (26) 1950: Nordahl (35)
1951–1960	1951: Nordahl (34) 1952: Hansen (30) 1953: Nordahl (26) 1954: Nordahl (23) 1955: Nordahl (27) 1956: Pivatelli (29) 1957: Da Costa (22) 1958: Charles (28) 1959: Angelillo (33) 1960: O. Sívori (28)
1961–1970	1961: Brighenti (27) 1962: Altafini, Milani (22) 1963: Nielsen, Manfredini (19) 1964: Nielsen (21) 1965: S. Mazzola, Orlando (17) 1966: Vinício (25) 1967: Riva (18) 1968: Prati (15) 1969: Riva (20) 1970: Riva (21)
1971–1980	1971: Boninsegna (24) 1972: Boninsegna (22) 1973: Savoldi, Pulici, Rivera (17) 1974: Chinaglia (24) 1975: Pulici (18) 1976: Pulici (21) 1977: Graziani (21) 1978: Rossi (24) 1979: Giordano (19) 1980: Bettega (16)
1981–1990	1981: Pruzzo (18) 1982: Pruzzo (15) 1983: Platini (16) 1984: Platini (20) 1985: Platini (18) 1986: Pruzzo (19) 1987: Virdis (17) 1988: Maradona (15) 1989: Serena (22) 1990: van Basten (19)
1991–2000	1991: Vialli (19) 1992: van Basten (25) 1993: G. Signori (26) 1994: G. Signori (23) 1995: Batistuta (26) 1996: Protti, G. Signori (24) 1997: F. Inzaghi (24) 1998: Bierhoff (27) 1999: Amoroso (22) 2000: Szewczenko (24)
2001–2010	2001: Crespo (26) 2002: Hübner, Trezeguet (24) 2003: Vieri (24) 2004: Szewczenko (24) 2005: Lucarelli (24) 2006: Toni (31) 2007: Totti (26) 2008: Del Piero (21) 2009: Ibrahimović (25) 2010: Di Natale (29)
2011–2020	2011: Di Natale (28) 2012: Ibrahimović (28) 2013: Cavani (29) 2014: Immobile (22) 2015: Toni, Icardi (22) 2016: Higuaín (36) 2017: Džeko (29) 2018: Immobile, Icardi (29) 2019: Quagliarella (26) 2020: Immobile (36)
od 2021	2021: C. Ronaldo (29) 2022: Immobile (27) 2023: Osimhen (26) 2024: Martínez (24)