Eklektyzm (architektura)

Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie

Ratusz w Lądku-Zdroju

Budynek dworca dalekobieżnego stacji Lublin Główny

Ratusz w Nowym Sączu

Eklektyzm (z gr. eklektikós – „wybierający”) – kierunek lub styl polegający na łączeniu w jednej budowli elementów wybranych z różnych przyjętych stylów architektonicznych.

Eklektyzm występuje w różnych epokach, choć od 2. ćwierci XIX wieku do początku wieku XX był, pod postacią historyzmu, stosowany świadomie i programowo, obejmując swym zasięgiem całą Europę oraz Amerykę Północną. W okresie swojego trwania zbiegł się z secesją.

Początkowo było to niemal bezkarne łączenie różnych stylów, wchodzących w skład tzw. stylów historyzujących, czyli tych, które były popularne jako style „neo-”. Style te to: neorenesans, neobarok i neogotyk, czasem obserwuje się elementy klasycystyczne.

Następnie w stosowaniu eklektyzmu nastąpił pewien ład i porządek, w miejskich kamienicach eklektycznych obserwuje się dużo cech renesansowych. Np. okna z charakterystycznymi ozdobami, kolumny i podobne. Z czasem zaczęto budować również tylko w określonym stylu historyzującym.

Przykłady budowli eklektycznych

• Statua Wolności w Nowym Jorku
• Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
• Teatr Polski w Bielsku-Białej
• Pałac Kryształowy w Londynie
• Pałac Izraela Poznańskiego w Łodzi
• Wieża Eiffla w Paryżu
• Ratusz w Nowym Sączu
• Słowacki Teatr Narodowy i Reduta (budynek Filharmonii Słowackiej) w Bratysławie.
• Grand Hotel Lublinianka w Lublinie
• Kościół Fryderyka w Kopenhadze

Bibliografia

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 42. ISBN 83-85001-89-1.