Elliott Gould
 Elliott Gould (1986) | |
| Imię i nazwisko |
Elliott Goldstein |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 sierpnia 1938 |
| Zawód |
aktor |
| Współmałżonek |
Barbra Streisand (1963–1971; rozwód) |
| Lata aktywności |
od 1964 |
Elliott Gould, właśc. Elliott Goldstein[1][2][3] (ur. 29 sierpnia 1938 w Brooklynie) – amerykański aktor filmowy, teatralny[4] i telewizyjny.
W latach sześćdziesiątych zaczął występować w filmach hollywoodzkich. Oprócz występów w komedii Bob & Carol i Ted & Alice (1969), za którą otrzymał nominację do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego[5]. Jest najlepiej znany z ról w filmach Roberta Altmana – MASH (1970), Długie pożegnanie (1973) i Kalifornijski poker (1974), a także trylogii: Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2001), Ocean’s Twelve: Dogrywka (2004) i Ocean’s Thirteen (2007) jako Reuben Tishkoff[6]. Grywał też na szklanym ekranie, m.in. w sitcomie NBC Przyjaciele (1994−2003) jako Jack Geller, ojciec Rossa (David Schwimmer) i Moniki Geller (Courteney Cox), serialu kryminalnym Showtime Ray Donovan (2013–2015) jako Ezra Goldman i serialu CBS Doubt: W kręgu podejrzeń (2017) jako Isaiah Roth, szef kancelarii prawniczej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w nowojorskim Brooklynie w rodzinie żydowskiej[7] jako syn Lucille (z domu Raver), która sprzedawała sztuczne kwiaty do salonów piękności, i Bernarda Goldsteina, który pracował w branży odzieżowej jako obrotnik wyrobami włókienniczymi[8][9]. Jego dziadkowie byli imigrantami z Ukrainy, Polski i Rosji[10][11][12]. Uczył się w Charles Lowe’s School of Theatrical Arts na Broadwayu[13] i ukończył Professional Children’s School na Manhattanie[14][15].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Jako dziecko występował w szpitalach, świątyniach, a czasami w telewizji, był również modelem dziecięcym[16]. W okresie lata występował w ośrodkach górskich Catskill[17]. Kiedy miał 18 lat, trafił na Broadway do chóru w widowiskach: Rumple (1957) i Say, Darling (1958-59)[17]. W wieku 21 lat uzależnił się od hazardu, przez który popadł w długi i dorabiał, sprzedając preperaty do czyszczenia dywanów i zabawki w domu towarowym „Gimbel’s” oraz pracując jako windziarz w hotelu Park Royal[17]. Do pracy aktorskiej powrócił w 1960 rolą w Słodkiej Irmie (Irma La Douce, 1960-61) Billy’ego Wildera i I.A.L. Diamonda[18], po czym wygrał przesłuchania do głównej roli w musicalu I Can Get It for You Wholesale (1962), który zebrał dobre recenzje[15]. Następnie otrzymał główną rolę w spektaklu Na przepustce wystawianym w Teatrze Księcia Walii w Londynie; spektakl ze względu na słabą frekwencję został zdjęty z afisza zaledwie miesiąc po premierze, po ponad 50 przedstawieniach[19]. W tym czasie ponownie popadł w długi[20].
W 1964 premierę miał film telewizyjny Once Upon the Mattress, w którym za swoją drugoplanową rolę zdobył przychylne recenzje prasy[21]. W tym samym roku odbył letnią trasę z musicalem The Fantasticks[22]. Szybko trafił też na kinowy ekran w komedii Williama Dieterle Wyznanie (Quick, Let's Get Married/The Confession, 1964)[23] oraz komedii muzycznej Williama Friedkina Noc, w którą zamordowano Minsky’ego (The Night They Raided Minsky’s, 1968) z Britt Ekland i Jasonem Robardsem.
Stał się gwiazdą w 1969, gdy zagrał nominowaną do Oscara rolę Teda Hendersona w komediodramacie Bob i Carol oraz Ted i Alice (Bob & Carol & Ted & Alice). Po zagraniu postaci Traperera Johna w klasycznym filmie satyrycznym Roberta Altmana MASH (1970) doszedł do wielkiej ligi aktorów hollywoodzkich[15]. Wyluzowany, niekonwencjonalny i wrażliwy Gould był bardzo popularny wśród młodych, którzy zdecydowanie identyfikowali się z często zagubionymi i neurotycznymi postaciami, które grał[15].
Następne filmy, zwłaszcza komediodramat Richarda Rusha Uciekający punkt (Getting Straight, 1970) i czarna komedia Alana Arkina Sposób na Alfreda (Little Murders, 1971), wzmocniły jego pozycję w świecie filmu. Jako Philip Marlowe w filmie kryminalnym neo-noir Długie pożegnanie (Long Goodbye, 1973) dowiódł, że ma talent aktorski.
W kolejnych dziesięcioleciach osiągnął idealny poziom sławy i aktywności, pojawiając się w ogromnej liczbie filmów. takich jak: Kalifornijski poker (California Split, 1974), Koziorożec 1 (Capricorn One, 1978), Bugsy (1991), Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2001) i kolejnych dwóch częściach[24].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1962 podczas prac nad musicalem I Can Get It for You Wholesale poznał aktorkę i piosenkarkę Barbrę Streisand[25], którą poślubił 21 marca 1963 i z którą ma syna Jasona Emanuela (ur. 29 grudnia 1966 w Nowym Jorku)[26]. 9 lipca 1971 doszło do rozwodu[27]. Był dwukrotnie żonaty z Jennifer Bogart (od 8 grudnia 1974 do 1976 i od 9 czerwca 1978 do 1979), z którą ma dwoje dzieci.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1970 | MASH | kpt. „Trapper” John Francis Xavier McIntyre | Robert Altman |
| 1973 | Długie pożegnanie (The Long Goodbye) | Philip Marlowe | |
| 1974 | Kalifornijski poker (California Split) | Charlie Waters | |
| 1975 | Nashville | w roli samego siebie | |
| 1976 | Harry i Walter jadą do Nowego Jorku (Harry and Walter Go to New York) | Walter Hill | Mark Rydell |
| 1977 | O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) | pułkownik Robert Stout | Richard Attenborough |
| 1978 | Koziorożec 1 (Capricorn One) | Robert Caulfield | Peter Hyams |
| Milczący wspólnik (The Silent Partner) | Miles Cullen | Daryl Duke | |
| 1979 | Ucieczka na Atenę (Escape to Athena) | Charlie Dane | George Pan Cosmatos |
| Wielka wyprawa muppetów (The Muppet Movie) | gospodarz konkursu piękności | James Frawley | |
| 1984 | Muppety na Manhattanie (The Muppets Take Manhattan) | policjant | Frank Oz |
| 1991 | Bugsy | Harry Greenberg | Barry Levinson |
| 1992 | Gracz (The Player) | w roli samego siebie | Robert Altman |
| 1994 | Naga broń 33 ⅓: Ostateczna zniewaga | w roli samego siebie | Peter Segal |
| Szklana tarcza (The Glass Shield) | Greenspan | Charles Burnett | |
| Niebezpieczeństwo (The Dangerous) | Levine | Maria Dante, Rod Hewitt | |
| 1998 | Więzień nienawiści (American History X) | Murray | Tony Kaye |
| Mocne uderzenie (The Big Hit) | Morton Shulman | Kirk Wong | |
| 2000 | Dar z nieba (Picking Up the Pieces) | ojciec LaCage | Alfonso Arau |
| 2001 | Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra | Reuben Tishkoff | Steven Soderbergh |
| 2002 | Narzeczona dla kota (Neko no ongaeshi) | Toto (głos) | Hiroyuki Morita |
| 2004 | Ocean’s Twelve: Dogrywka | Reuben Tishkoff | Steven Soderbergh |
| 2007 | Ocean’s Thirteen | ||
| Ocalenie Sary Cain (Saving Sarah Cain) | Bill Alexander | Michael Landon Jr. | |
| 2008 | Tajemniczy rozmówca (The Caller) | Frank Turlotte | Richard Ledes |
| 2011 | Epidemia strachu (Contagion) | doktor Ian Sussman | Steven Soderbergh |
| 2012 | Ruby Sparks | dr Rosenthal | Jonathan Dayton, Valerie Faris |
| 2014 | Przeznaczenie (The Michaels, TV) | Max Barnworth | Bradford May |
Seriale TV
[edytuj | edytuj kod]- 1975–80: Saturday Night Live
- 1989: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako porucznik J.T. Hanna
- 1993: Prawnicy z Miasta Aniołów (L.A. Law) jako Ed Morrison
- 1994: Nowe przygody Supermana jako Vincent Winninger
- 1994–2003: Przyjaciele jako Jack Geller
- 1995: Cybill w roli samego siebie
- 1997: Lśnienie (miniserial) jako Stuart Ullman
- 1997: Hej Arnold! jako Rabbi Goldberg (głos)
- 2003: Las Vegas jako profesor
- 2003–2007: Kim Kolwiek jako pan Don Stoppable
- 2005: Poirot jako Rufus Van Aldin
- 2007: Amerykański tata jako Russell Rothberg (głos)
- 2009: Jej Szerokość Afrodyta jako Larry Baxter
- 2010: The Life & Times of Tim jako dr Fishman
- 2011: The Cape jako Samuel
- 2012: Prawo i porządek: sekcja specjalna jako Walter Thompkins
- 2013–2016: Ray Donovan jako Ezra Goldman
- 2014–2015: Mulaney jako Oscar
- 2015: Hawaii Five-0 jako Leo Hirsch
- 2017: Doubt: W kręgu podejrzeń jako Isaiah Roth
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Personalidade: Elliott Gould (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-07-06]. (port.).
- ↑ Elliott Gould. Listal. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Elliott Gould (29 de Agosto de 1938). Filmow.com. [dostęp 2017-04-16]. (ang.).
- ↑ Elliott Gould. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Elliott Gould. TCM Movie Database. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Elliott Gould. MYmovies.it. [dostęp 2017-07-06]. (wł.).
- ↑ Elliott Gould – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-07-06]. (rum.).
- ↑ Elliott Gould Biography (1938-). Film Reference. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Show Business: Elliott Gould: The Urban Don Quixote. Time (tygodnik). [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Elliott Gould – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ Dan Pine (2012 -07-20): Gould, centered and grateful, to accept award at festival. Jweekly.com. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 213, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 215, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 217, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ a b c d Elliott Gould. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 216, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ a b c William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 218, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ Elliott Gould. Internet Broadway Database. [dostęp 2017-07-06]. (ang.).
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 322, 371, 378, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 377, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 494, 525, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ William J. Mann, Barbra Streisand. Cudowna dziewczyna, Wydawnictwo G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 525, ISBN 978-83-7778-486-0.
- ↑ James Monaco. The Encyclopedia of Film. Perigee Books, 1991
- ↑ Jakub „Jeremy.jk” Kroutil: Elliott Gould. ČSFD.cz. [dostęp 2017-04-16]. (cz.).
- ↑ Barbra Streisand w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ Jason Gould w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Dlaczego rozpadło się jego małżeństwo z Barbrą Streisand?. interia.pl. [dostęp 2020-04-20]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Elliott Gould w bazie IMDb (ang.)
- Elliott Gould w bazie Filmweb
- Elliott Gould w bazie Notable Names Database (ang.)