Przejdź do zawartości

Język kipczacki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Język kipczacki
Obszar

Azja Środkowa, Europa Wschodnia, Europa Środkowa

Liczba mówiących

wymarły na początku XVII wieku

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 6 wymarły
Kody języka
ISO 639-3 qwm
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język kipczacki (kumański, połowiecki) – język z tureckiej rodziny językowej, którego nazwa pochodzi od Kipczaków (których zachodni odłam był zwany Kumanami lub Połowcami), zamieszkujących w XI wieku stepy Azji Środkowej i Europy Wschodniej. Dawniej język urzędowy Chanatu Kipczackiego, dał początek kipczackiej grupie języków tureckich. Najstarsze zachowane zabytki spisane zostały w księdze Codex Cumanicus. Do XVII wieku używany był przez Ormian polskich. Zbliżonego języka używają do dziś nieliczni Karaimi (patrz – język karaimski).

Utrzymuje się, że ostatnim użytkownikiem języka był István Varró, mieszkaniec Karcagu na Węgrzech, zmarły w 1770 roku.

Zabytki języka kipczackiego w Polsce

[edytuj | edytuj kod]
  • Prawa Ormiańskie, przez Zygmunta I nadane w Piotrkowie roku 1519 – Biblioteka zakładu im. Ossolińskich we Wrocławiu, Nr 1916/II
  • Kontrakty ślubne z m. Zamościa, 1675 i później – Główne Archiwum Akt Dawnych, Warszawa BOZ XII 9/1, BOZ XII 9/6
  • Zbiór kazań wartabeda AntoniegoInstytut Historii PAN, Warszawa, Nr 6
  • Księga postanowień stanisławowskiego sądu ormiańskiego (kipczackie komentarze na marginesach ksiąg w j. polskim) – Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław, Nr 1359/II
  • Modlitewnik z kalendarzem ormiańskim (w j. ormiańskim i kipczackim) – Biblioteka Muzeum Narodowego Czartoryskich w Krakowie, Nr 2412
  • Psałterz lwowski – Biblioteka Muzeum Narodowego w Krakowie, Nr 3546/III
  • Kalendarz ormiański na 500 latBiblioteka Jagiellońska, Kraków Nr 3342
  • Księga postanowień lwowskiego ormiańskiego sądu duchownego, 1625–1630 – Zbiory prywatne Z. Abrahamowicza, Kraków

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Encyklopedia PWN. Obyczaje, języki, ludy świata. red. nacz. Bartłomiej Kaczorowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 83-01-14874-8.
  • Aleksander Harkawiec: Kypczakskoje pismiennoje nasljedie, Deszt-i-Kipczak, Ałmaty, 2002