Javier Milei
 Javier Milei (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
22 października 1970 |
|---|---|
| Prezydent Argentyny | |
| Okres |
od 10 grudnia 2023 |
| Przynależność polityczna | |
| Wiceprezydent | |
| Poprzednik | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Javier Gerardo Milei (ur. 22 października 1970 w Buenos Aires[1]) – argentyński ekonomista, komentator polityczny, autor, wykładowca akademicki i polityk. W latach 2021–2023 członek Izby Deputowanych. Od 10 grudnia 2023 prezydent Argentyny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w stołecznym Buenos Aires, w dzielnicy Palermo[2]. Kształcił się w zakresie ekonomii na Universidad de Belgrano, następnie uzyskał magisterium kolejno na Instituto de Desarrollo Económico y Social oraz na Universidad Torcuato Di Tella[3]. Specjalizuje się w tematyce związanej ze wzrostem gospodarczym. Wykładał mikroekonomię, makroekonomię czy teorię monetarną zarówno na uczelniach argentyńskich, jak i zagranicznych. Opublikował przeszło 50 artykułów naukowych, jak również kilka książek, w tym Política Económica Contrarreloj, Lecturas de Economía en tiempos del kirchnerismo i El retorno al Sendero de la Decadencia Argentina[4].
Zyskał znaczną rozpoznawalność dzięki ekscentrycznemu stylowi bycia. Jest posiadaczem pięciu mastifów angielskich, nazwanych na cześć ekonomistów, których podziwia, w tym Miltona Friedmana i Murraya Rothbarda[5]. Kawaler, w wywiadach sugerował, jakoby miał doświadczenia związane z seksem tantrycznym[6]. Jego popularność wynika także z częstych występów w mediach krajowych, w których zaczął się pojawiać jako komentator gospodarczy[7]. Wykorzystując ją, zaangażował się w życie polityczne. W latach 2021–2023 zasiadał w argentyńskiej Izbie Deputowanych, reprezentując skrajnie prawicową koalicję La Libertad Avanzaz z okręgu Buenos Aires[8][9]. W sierpniu 2023 uzyskał najlepszy wynik w prawyborach prezydenckich, pokonując w głosowaniu tak kandydata rządzącej peronistowskiej lewicy, jak i opozycyjnej centroprawicy[10][11]. W pierwszej turze, która odbyła się 22 października 2023, zdobył 29,98%, przechodząc do drugiej tury razem z Sergio Massą, ministrem gospodarki w rządzie Alberto Fernándeza, który zdobył 36,68%[12][13]. Zwyciężył w drugiej turze wyborów, uzyskując 55,69%, czyli znaczącą przewagę głosów, największą od 40 lat na argentyńskiej scenie politycznej. Milei został zaprzysiężony i rozpoczął urzędowanie 10 grudnia 2023[14][15].
11 lutego 2024 Javier Milei wziął udział w kanonizacji Maríi Antonii de Paz Figueroa, pierwszej w historii świętej pochodzącej z Argentyny[16]. Po uroczystej kanonizacji spotkał się z papieżem Franciszkiem, którego przeprosił za krytykowanie go podczas kampanii prezydenckiej w 2023 za liberalne poglądy i „promowanie komunizmu” oraz nazywanie papieża „imbecylem”[17]. Dzień później papież przyjął go na godzinnej audiencji generalnej[18].
Poglądy polityczne
[edytuj | edytuj kod]Jest libertarianinem, określa się także mianem rynkowego anarchisty[19]. Jego poglądy są określane jako skrajnie prawicowe, ultrakonserwatywne i skrajnie populistyczne[20][21]. Domaga się dolaryzacji argentyńskiej gospodarki, zlikwidowania Banku Centralnego czy legalizacji handlu organami. Odwołuje się do utrwalonej w argentyńskiej pamięci zbiorowej nostalgii za dobrobytem z XIX wieku[22]. W kwestiach społecznych opowiada się m.in. przeciw aborcji, eutanazji i edukacji seksualnej[23]. Porównywany jest z politykami takimi jak Donald Trump lub Jair Bolsonaro[24]. Milei, ze względu na swoje skrajne poglądy, jak i liczne kontrowersje, jest także nazywany "argentyńskim Donaldem Trumpem"[25][26].
Krytyka
[edytuj | edytuj kod]Javier Milei, po objęciu urzędu prezydenta Argentyny w grudniu 2023 roku, wprowadził szereg radykalnych reform ekonomicznych. Zastosował „terapię szokową”[27], obejmującą cięcia wydatków socjalnych, zamrożenie pensji w sektorze publicznym i masowe zwolnienia[28]. Pomimo tych działań, inflacja wzrosła z 211,4% do 263,4%[29]. W efekcie liczba biednych wzrosła o 16%[30], a 16,5% populacji żyje w skrajnej biedzie[31]. Reformy najbardziej dotknęły ludność rdzenną i dzieci, pogłębiając dysproporcje społeczne[31][30].
Kiedy Milei kandydował na prezydenta w 2023 roku, on i jego partia zostali oskarżeni o wygłaszanie obraźliwych uwag pod adresem społeczności LGBT które zostały uznane za mowę nienawiści przez wiele organizacji. Porównywał homoseksualizm do uprawiania seksu z zwierzętami[32]. Po objęciu urzędu, Milei podjął kroki mające na celu osłabić społeczność LGBT. m.in. zastąpił Ministerstwo Kobiet, Płci i Różnorodności mniej wpływowym podsekretariatem w Ministerstwie Kapitału Ludzkiego oraz skutecznie zamknął krajową agencję antydyskryminacyjną. Za prezydentury Milei, doszło do podpalenia czterech kobiet identyfikujących się jako lesbijki, krytycy obwinęli jego samego, jak i członków jego rządu którzy od objęcia władzy wygłaszali nienawistne komentarze[33].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Wolności (Ukraina, 2024)[34]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gabriela Romo Pontiggia: Quién es y qué propone Javier Milei, el ultraderechista que arrasó en las primarias presidenciales de Argentina. [w:] El Dinamo [on-line]. eldinamo.cl, 2023-08-14. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Agustín Gallardo: La insólita vida privada y familiar de Milei, el economista más polémico. [w:] Perfil [on-line]. perfil.com, 2018-07-07. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Javier Milei: Contexto económico actual. [w:] Universidad Torcuato Di Tella [on-line]. utdt.edu. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Curriculum Vitae Javier Milei. [w:] Consejo Profesional de Ciencias Economicas de la Ciudad Autonoma de Buenos Aires [on-line]. consejo.org.ar. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Manuela Castro: ¿Quién es Javier Milei? El candidato de derecha que sorprendió en las PASO. [w:] CNN [on-line]. cnnespanol.cnn.com, 2023-08-13. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Federico Rivas Molina: ¿Qué tiene Javier Milei en la cabeza?. [w:] El Pais [on-line]. elpais.com, 2023-08-19. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Javier Milei, el excéntrico economista ultra que ganó su fama en la televisión. [w:] Publico [on-line]. publico.es, 2023-08-14. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ ¿Quién es Javier Milei, el hombre fuerte de la ultraderecha de Argentina?. [w:] 1001 Infinita [on-line]. infinita.cl, 2023-07-11. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Daniel Politi, Gisela Salomon: El candidato presidencial argentino Javier Milei expone plan económico al FMI. [w:] AP News [on-line]. apnews.com, 2023-08-19. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ César Contreras: Él es Javier Milei, el candidato ganador de las elecciones primarias en Argentina. [w:] TV Azteca [on-line]. tvazteca.com, 2023-08-14. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Mateusz Mazzini: Kolega europejskiej prawicy zostanie prezydentem Argentyny? Morawiecki już go zna. [w:] Polityka [on-line]. polityka.pl, 2023-08-20. [dostęp 2023-08-21]. (pol.).
- ↑ Presidenciales Resultados por Agrupaciones políticas. resultados.gob.ar. [dostęp 2023-10-23]. (hiszp.).
- ↑ Peronista Sergio Messa wygrał pierwszą turę wyborów prezydenckich w Argentynie. Jego głównym rywalem jest skrajny liberał Javier Milei. wpolityce.pl. [dostęp 2023-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ „Argentyński Donald Trump” zaprzysiężony. Javier Milei nowym prezydente. wydarzenia.interia.pl. [dostęp 2023-12-10].
- ↑ Tom Phillips, Josefina Salomon, Facundo Iglesia, Argentina presidential election: far-right libertarian Javier Milei wins after rival concedes [online], The Guardian, 20 listopada 2023 [dostęp 2023-11-20] (ang.).
- ↑ Prezydent Milei o kanonizacji Mamy Antuli: to ważna chwila w historii Argentyny. ekai.pl, 12 lutego 2024. [dostęp 2024-02-12].
- ↑ Watykan: Prezydent Argentyny spotkał się z Franciszkiem.. wydarzenia.interia.pl. [dostęp 2024-02-12].
- ↑ Obrażał papieża, teraz został przyjęty na wyjątkowo długiej audiencji. rmf24.pl. [dostęp 2024-02-12].
- ↑ Juan Francisco Alonso: Qué es la ideología libertaria y qué tanto se adhiere Javier Milei a ella. [w:] BBC News Mundo [on-line]. bbc.com, 2023-08-19. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Skrajnie prawicowy prezydent Javier Milei przejmuje stery Argentyny. Zapowiada terapię wstrząsową. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
- ↑ Javier Milei wygrywa wybory. „Argentyński Trump” chce zlikwidować bank centralny i zakazać aborcji - OKO.press. [dostęp 2024-09-21]. (pol.).
- ↑ Marco Teruggi: El ultraderechista Javier Milei vence por sorpresa en las primarias de Argentina. [w:] Publico [on-line]. publico.es, 2023-08-14. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Javier Milei – zwolennik wprowadzenia dolara i przeciwnik aborcji. „Rozpoczyna się przebudowa Argentyny” [online], forsal.pl, 21 listopada 2023 [dostęp 2023-12-11] (pol.).
- ↑ Quién es Javier Milei y cuáles son las radicales propuestas con las que ganó las primarias en Argentina. [w:] BBC News Mundo [on-line]. bbc.com, 2023-08-14. [dostęp 2023-08-21]. (hiszp.).
- ↑ Kim jest argentyński Trump. Javier Milei chce uczynić Argentynę znów wielką [online], polityka.pl [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ Argentyński Trump – latynoski skok w populizm [online], zielonewiadomosci.pl [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ Początek rządów Javiera Milei. Argentyńska terapia szokowa to jest dopiero szok [online], oko.press [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ Prezydent Milei chce zwolnić kolejnych 70 tys. pracowników administracji [online], Bankier.pl, 27 marca 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ Grupa Wirtualna Polska, Protesty emerytów w Buenos Aires. Prezydent zawetuje ustawę? [online], o2.pl, 29 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ a b Artur Matlak, Reformy Javiera Milei pogorszyły sytuację Argentyńczyków. Wzrasta bieda [online], Fakty i Analizy, 24 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ a b 60 proc. ludności żyje poniżej granicy ubóstwa. Javier Milei zapowiada kolejne reformy [online], Bankier.pl, 2 marca 2024 [dostęp 2024-09-21] (pol.).
- ↑ Milei comparó la homosexualidad con la zoofilia y se manifestó a favor del matrimonio entre más de dos personas - Diario Con Vos. [dostęp 2024-09-21]. (hiszp.).
- ↑ Argentina once led on LGBTQ rights. After 4 lesbians are set on fire, critics turn on Milei. [dostęp 2024-09-21]. (ang.).
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №348/2024 Про нагородження Х.Мілея орденом Свободи [online], president.gov.ua (ukr.).
