Jerzy Konikowski

Jerzy Konikowski

Jerzy Konikowski (2004)
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1947 Bytom
Obywatelstwo	Polska RFN Niemcy
Tytuł szachowy	mistrz FIDE (1983)
Ranking FIDE	2325
Ranking krajowy FIDE	niesklasyfikowany na liście aktywnych
Strona internetowa

Jerzy Konikowski (ur. 24 stycznia 1947 w Bytomiu) – polski szachista, publicysta i trener szachowy, od 1981 r. posiada również obywatelstwo niemieckie i barwy tego kraju reprezentuje na arenie międzynarodowej.

Życiorys

Jerzy Konikowski, Dortmund 2012

Z zasadami gry w szachy zapoznał się w wieku 14 lat. W maju 1961 r. został członkiem sekcji szachowej przy Okręgowym Klubie Oficerskim OKO Caissa w Bydgoszczy. W swym pierwszym w życiu turnieju w mistrzostwach Pomorza juniorów zajął V miejsce, wyprzedzając m.in. jednego z najbardziej utalentowanych zawodników w historii polskich szachów, Jerzego Lewiego. W sumie był 4-krotnie mistrzem okręgu bydgoskiego juniorów i 2-krotnie seniorów. W mistrzostwach Polski juniorów w Goleszowie (1965) podzielił III-IV miejsce, natomiast w Wiśle (1967) był trzeci i zdobył brązowy medal. Reprezentował barwy kraju w meczach międzypaństwowych juniorów przeciwko Węgrom (1965) i Szwecji (1966 i 1967). W 1968 r. wygrał międzynarodowy turniej otwarty o Puchar Podlasia w Augustowie oraz turniej „B” im. PKWN w Lublinie. W 1969 r. został mistrzem Wojska Polskiego, a rok później wygrał V turniej międzynarodowy o Puchar Bieszczadów w Solinie. Na początku 1971 r. wyjechał na stałe do Krakowa, gdzie bronił barw I-ligowego klubu Hutnik Nowa Huta. Szybko awansował na drugie miejsce w kadrze krakowskiej za olimpijczykiem Jerzym Kostro. W 1975 r. wywalczył brązowy medal w indywidualnych mistrzostwach Polski w grze błyskawicznej w Bydgoszczy, natomiast w konkurencji drużynowej, grając na I szachownicy w Hutniku, czynnie przyczynił się do zdobycia złotego medalu.

Wcześnie zajął się pracą szkoleniową. W Bydgoszczy trenował Lidię Fentzel, która była dwukrotną mistrzynią Polski juniorek w latach 1967 i 1969. W latach 1976–1977 kształcił się na AWF w Warszawie i uzyskał tytuł zawodowego trenera II klasy. W 1977 r. został zaangażowany do szkolenia kadry juniorów w Częstochowie. Jego podopiecznymi zostali przyszli reprezentanci kraju i olimpijczycy Roman Tomaszewski, bracia Artur i Bogusław Sygulscy oraz Jacek Flis. W plebiscycie „Gazety Częstochowskiej” znalazł się dwukrotnie (1980 i 1981) w piątce najlepszych trenerów w częstochowskim sporcie. W latach 1978–1981 był trenerem kadry Polskiego Związku Szachowego. Na olimpiadzie szachowej w Valletcie w 1980 r. kierowana przez niego drużyna kobieca zdobyła brązowy medal, jeden z dwóch zdobytych przez polskie szachistki w powojennej historii występów na olimpiadach.

W 1981 r. wyemigrował do Niemiec i zamieszkał w Dortmundzie. Przez kilka lat grał w I i II lidze niemieckiej (Bundeslidze), natomiast w 1988 r. wygrał międzynarodowy turniej open w greckiej miejscowości Kawala. Od 1986 r. posiada trenerską A-licencję, najwyższą w Niemczech. Wielokrotnie był angażowany przez Niemiecką Federację Szachową do prac szkoleniowych z kadrą juniorek i juniorów, m.in. w 1997 r. był trenerem Arkadija Naiditscha, który jest obecnie najsilniejszym szachistą Niemiec. Przez 15 lat był trenerem kadry młodzieżowej Północnej Nadrenii-Westfalii. W latach 2006–2011 był trenerem kadry niemieckich szachistów głuchoniemych.

Najwyższy ranking w karierze osiągnął 1 stycznia 1981 r., z wynikiem 2400 punktów zajmował wówczas 18-19. miejsce wśród niemieckich szachistów.

Ponad pracę szkoleniową oraz grę w turniejach przedkłada szachową publicystykę. Do 2019 r. wydał w Niemczech, Polsce, Stanach Zjednoczonych, Włoszech, Czechach, Hiszpanii, Luksemburgu, Holandii i Rosji blisko 200 książek o tematyce szachowej. Pisze także artykuły dla specjalistycznych pism w Niemczech i w Polsce (Magazyn Szachista i Panorama Szachowa). W latach 1998–1999 był redaktorem naczelnym Kwartalnika Teoretycznego wydawanego przez wydawnictwo „Penelopa”. Jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie A.P.A.J.T.E oraz Stowarzyszenia Autorów Niemieckich „Das Wort” z siedzibą w Monachium. W okresie 1999–2000 brał trzykrotnie udział w sesjach Młodzieżowej Akademii Szachowej. Jest propagatorem treningu wirtualnego, jako uzupełniającą formą szkolenia. Tym sposobem opiekował się w latach 1999–2003 mistrzem Polski, Radosławem Wojtaszkiem. W 2002 r. został wydelegowany przez PZSzach z grupą młodzieżową (Radosław Wojtaszek, Kamil Mitoń i Agnieszka Matras) na mistrzostwa świata juniorów w Indiach. W marcu 2003 r., po obronie pracy kontrolnej i zdaniu egzaminu przed państwową komisją, został mu przyznany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu w Warszawie tytuł trenera I klasy.

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Jerzy Konikowski
Wieczernyj Swierdłowsk (1967)
mat w 3 posunięciach (II nagroda)
Album FIDE 1965-67

Rozwiązanie:
[1.Ga6! (grozi 2. Hd8+ Hb8+ 3.H:b8#)]
[1...Hg1+ 2.Gf1+ Ha7 3.Gg2#]
[1...Hh7+ 2.Gd3+ Ha7 3.Ge4#]
[1...Hb7+ 2.Gb5+ Ha7 3.Gc6#]
[1...e5 2.Hd5+ Kb8 3.Hd8#]

(zaznacz tekst pomiędzy nawiasami, aby zobaczyć rozwiązanie)
W 1983 r. otrzymał tytuł mistrza FIDE. Jest szachistą wszechstronnym, poza występami w turniejach zajmuje się również innymi dziedzinami szachów. Jako problemista opublikował około 400 zadań, z czego przeszło 100 zostało wyróżnionych na konkursach międzynarodowych. W specjalistycznych Albumach FIDE (zbiorach najlepszych zadań świata) znalazło się jego 8 utworów.

Inną jego pasją jest gra korespondencyjna. Wygrał kilka turniejów w klasie europejskiej. W XLVIII finale Mistrzostw Europy zajął VII miejsce. Wygrał I Memoriał Sergiusza Czerniakowa (1970–1973) oraz I Memoriał Bogdana Śliwy (2005–2006). Na liście rankingowej ICCF w październiku 2006 r. posiadał 2406 punktów. Dwukrotnie zwyciężył w Polonijnych Mistrzostwach Niemiec w grze szybkiej (2005–2006).

Od 1973 r. jest żonaty z czołową pod koniec lat 60. juniorką kraju, Sylwią Grzegorzek z Katowic (dwukrotną medalistką – w latach 1969 i 1970 – mistrzostw Polski juniorek), z którą ma córkę Agatę. W tym również roku odznaczony został Złotą Odznaką Honorową Polskiego Związku Szachowego.

W latach 1982–2012 pracował w Katedrze Chemii Technicznej na uniwersytecie w Dortmundzie. Od 1 marca 2012 roku jest na emeryturze.

Bibliografia

• W objęciach Caissy: Biografia
• ChessBase Megabase 2008

Linki zewnętrzne

• Jerzy Konikowski – wybrane partie szachowe (ang.)
• Jerzy Konikowski – profil na stronie FIDE (ang.)
• Jerzy Konikowski – karta na stronie ICCF (ang.)
• Blog Jerzego Konikowskiego
• Wywiad z Jerzym Konikowskim