Johann Franz Buddeus

Johann Franz Buddeus(także: Budde, Buddaus) – niemiecki filozof i ewangelicko – luterański teolog; ur. 25 czerwca 1667 roku w Anklam; zmarł 19 listopada 1729 roku w Gocie.

Życiorys

Urodził się 25 czerwca 1667 roku jako syn pastora Franza Buddeusa (1634-1705) i Kathariny z domu Balthasar (zmarła 1689 roku). Już w rodzinnym domu w Greifswaldzie był nauczany przez prywatnego nauczyciela, a od 1685 roku studiował w Wittenberdze. W 1687 roku został magistrem, w 1689 roku adiunktem tamtejszego wydziału filozoficznego.

W 1689 roku Buddeus udał się do Jeny, gdzie poświęcił się studiom historycznym.

W 1692 nastąpiło powołanie na profesora języka greckiego i łacińskiego w gimnazjum w Coburgu.

Od 1693 roku podjął pracę na uniwersytecie w Halle jako profesor etyki. W Halle był jednym z najbardziej szanowanych profesorów na wydziale filozofii. W tym samym roku poślubił Katharinę Susanne Poßner. Chociaż w 1695 roku otrzymał licencjat tamtejszego wydziału teologii, nie otrzymał prawa do prowadzenia teologicznych wykładów. Tam też w 1705 roku doktoryzował się z teologii.

W tym samym roku został powołany na stanowisko drugiego profesora teologii na uniwersytecie w Jenie, gdzie po śmierci Foertscha w 1715 roku został pierwszym profesorem.

W 1714 roku zmarła jego żona Katharina, z którą miał trzech synów i córkę.

W 1716 roku poślubił Elenore Magdalene Zopf, z którą miał dwóch synów.

Buddeus uchodził za umiarkowanego i uniwersalnego teologa swoich czasów. Stał pomiędzy pietyzmem a ortodoksyjnym luteranizmem i utorował drogę jako teolog okresu przejściowej teologii dla oświecenia teologicznego. Miał kontakty z czołowymi przedstawicielami pietyzmu takimi jak August Gottlieb Spangenberg, Philipp Jakob Spener und Nikolaus Ludwig Graf von Zinzendorf.

Twórczość

Elementa philosophiae practicae, 1697, 3. Aufl. 1707 (= Bd. 3 der Gesammelten Schriften)
Dissertatio politico-moralis de metu comparationis, 1701 (mit Johann Jacob von Lüdecke)
Introductio ad historiam philosophiae ebraeorum, Halle 1702 (Bd. 4 der Gesammelten Schriften)
Elementa philosophiae instrumentalis, seu institutionum philosophiae eclecticae tomus primus, 1703, 9. Aufl. 1725 (= Bd. 1 der Gesammelten Schriften)
Elementa philosophiae theoreticae, seu institutionum philosophiae eclecticae tomus secundus, 1703, 8. Aufl. 1724 (= Bd. 2 der Gesammelten Schriften)
Analecta historiae philosophicae, 1706, 2. Aufl. 1724 (= Bd. 5 der Gesammelten Schriften)
Institutiones theologiae moralis, 1711, 2. Aufl. 1727 (= Bd. 6 der Gesammelten Schriften)
Historia ecclesiastica Veteris Testamenti ab orbe condito usque ad Christum natum, 2 Tle., 1715 u. 1718
Theses theologicae de atheismo et superstitione, 1716
Institutiones theologicae dogmaticae, 1723
Historische und theologische Einleitung in die vornehmsten Religionsstreitigkeiten, 1724 u. 1728
Isagoge historico-theologica ad theologiam universum singulasque eius partes, 3 Teile, 1727
Historisch- und politische Untersuchung von der Alchemie, und was davon zu halten sey?. Felßecker, Nürnberg 1727 (Faksimile: Olms, Hildesheim 1976)
Ecclesia apostolica sive de statu ecclesiae christianae sub apostolibus, 1729
Compendium historiae philosophiae ebraicae, postume Ausg. 1731, mit einem Vorwort von Johann Georg Walch
Gesammelte Schriften Reprint Hildesheim, Georg Olms, 1999-2006 (8 Bde.)

Bibliografia

Allgemeine Deutsche Biographie (ADB)

Linki zewnętrzne

Dzieła Johanna Franza Buddeusa w bibliotece Polona