Joseph Beyrle

Joseph Beyrle

„Jumpin’ Joe”

sierżant sztabowy
Data i miejsce urodzenia	25 sierpnia 1923 Muskegon, Michigan
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 2004 Toccoa, Georgia
Przebieg służby
Lata służby	1942–1945
Siły zbrojne	US Army Armia Czerwona
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: operacja Overlord
Późniejsza praca	Brunswick Corporation (na emeryturę przeszedł jako kierownik transportu morskiego)
Odznaczenia

Joseph R. Beyrle (ros. Джозеф Байерли; ur. 25 sierpnia 1923 w Muskegon w stanie Michigan, zm. 12 grudnia 2004 w Toccoa w stanie Georgia) – jedyny żołnierz, który służył w czasie II wojny światowej zarówno w Armii Stanów Zjednoczonych, jak i Armii Czerwonej. Brał udział w operacji Albany, desantach powietrznych 101 Dywizji Powietrznodesantowej w dniach 5–6 czerwca 1944 roku jako żołnierz 506 Pułku Piechoty Spadochronowej. Został schwytany przez żołnierzy niemieckich i wysłany na wschód jako jeniec wojenny.

Po kilku nieudanych próbach Beyrle uciekł z niemieckiego obozu dla jeńców, Stalagu III-C, w styczniu 1945 roku i dołączył do radzieckiego batalionu czołgów pod dowództwem Aleksandry Samusienko. Ranny został ewakuowany i ostatecznie przedostał się do Stanów Zjednoczonych w kwietniu 1945 roku. Beyrle zmarł w 2004 roku i został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington.

Wczesne życie

Joe był trzecim z siedmiorga dzieci Williama i Elizabeth Beyrle’ów, których rodzice przybyli do Ameryki z Niemiec w XIX wieku. Miał sześć lat, kiedy nastąpił wielki kryzys. Jego ojciec, pracownik fabryki, stracił pracę; rodzina została eksmitowana z domu i zmuszona do zamieszkania u babci Joego. Beyrle powiedział później swoim dzieciom, że niektóre z jego najwcześniejszych wspomnień dotyczyły stania z ojcem w rządowych kolejkach po żywność. Jego dwaj starsi bracia porzucili szkołę średnią i przystąpili do rządowego programu konserwatorskiego, wysyłając do domu dość pieniędzy, by reszta rodziny mogła pozostać razem. Starsza siostra zmarła na szkarlatynę w wieku 16 lat.

United States Army

Po zaciągnięciu się do służby Beyrle zgłosił się na ochotnika, by zostać spadochroniarzem, a po ukończeniu podstawowego szkolenia piechoty powietrznej w Camp Toccoa został przydzielony do 506 Pułku Piechoty Spadochronowej 101 Dywizji Powietrznodesantowej, „Wrzeszczących Orłów”. Beyrle specjalizował się w łączności radiowej i rozbiórkach. Najpierw stacjonował w Ramsbury w Anglii, aby przygotować się na nadchodzącą inwazję aliantów z zachodu. Po dziewięciu miesiącach szkolenia Beyrle ukończył dwie misje w okupowanej Francji w kwietniu i maju 1944 roku, dostarczając złoto francuskiemu ruchowi oporu.

6 czerwca (D-Day), samolot C-47 Beyrle’a znalazł się pod ostrzałem wroga nad wybrzeżem Normandii co zmusiło Beyrle’a do skoku z wyjątkowo małej wysokości 120 metrów. Po wylądowaniu w Saint-Côme-du-Mont sierżant Beyrle stracił kontakt z innymi spadochroniarzami, ale udało mu się wysadzić w powietrze elektrownię. Wykonywał również inne misje sabotażowe, zanim kilka dni później został schwytany przez niemieckich żołnierzy.

Jeniec wojenny

Beyrle jako jeniec wojenny, jesień 1944

Przez następne siedem miesięcy Beyrle był przetrzymywany w siedmiu różnych niemieckich więzieniach. Uciekł dwukrotnie, ale za każdym razem został złapany. Beyrle i jego współwięźniowie mieli nadzieję znaleźć Armię Czerwoną, która znajdowała się niedaleko. Po drugiej ucieczce (w której wraz z towarzyszami wyruszył do Polski, ale przez pomyłkę wsiadł do pociągu do Berlina), Beyrle został przekazany gestapo przez niemieckiego cywila. Pobity i torturowany, został zwolniony do niemieckiego wojska po tym, jak wkroczyli urzędnicy i ustalili, że Gestapo nie ma jurysdykcji nad jeńcami wojennymi.

Beyrle trafił do obozu jenieckiego Stalag III-C w Drzewicach, z którego uciekł na początku stycznia 1945 roku. Udał się na wschód, mając nadzieję na spotkanie z armią radziecką. Napotykając radziecką brygadę czołgów w połowie stycznia, uniósł ręce, trzymając paczkę papierosów Lucky Strike i krzyknął po rosyjsku: „Amerikansky tovarishch ! („Amerykański towarzysz!”). Beyrle w końcu zdołał przekonać dowódcę batalionu (Aleksandrę Samusenko, rzekomo jedyną czołgistkę tej rangi w wojnie), by pozwolił mu walczyć u boku jednostki w drodze do Berlina, rozpoczynając tym samym miesięczny pobyt w sowieckim batalionie czołgów, gdzie doceniono jego doświadczenie i znajomość mechaniki czołgowych silników.

Armia Czerwona

Nowy batalion Beyrle’a wyzwolił pod koniec stycznia jego dawny obóz Stalag III-C, ale w pierwszym tygodniu lutego został ranny podczas ataku niemieckich bombowców nurkujących. Został ewakuowany do radzieckiego szpitala w Landsberg an der Warthe (obecnie Gorzów Wielkopolski w Polsce), gdzie odwiedził go sowiecki marszałek Gieorgij Żukow, który zaintrygowany jedynym nie-sowietem w szpitalu, poznał jego historię przez tłumacza, następnie dostarczył Beyrle’owi oficjalne dokumenty w celu ponownego przyłączenia się do sił amerykańskich.

Dołączając do radzieckiego konwoju wojskowego, Beyrle przybył do ambasady USA w Moskwie w lutym 1945 roku, gdzie dowiedział się, że został zgłoszony przez Departament Wojny USA jako zabity w akcji 10 czerwca 1944 roku we Francji. Msza pogrzebowa odbyła się na jego cześć w Muskegon, a jego nekrolog został opublikowany w lokalnej gazecie. Funkcjonariusze ambasady w Moskwie, niepewni co do jego prawdziwości, umieścili go pod strażą piechoty morskiej w hotelu Metropol do czasu ustalenia jego tożsamości na podstawie odcisków palców.

Pogrzeb

Ciało z nieśmiertelnikami Beyrle’a znaleziono w Normandii wkrótce po D-Day. Jego rodzina w Muskegon została poinformowana o śmierci Josepha we wrześniu 1944 roku. Jeszcze w tym samym miesiącu, 17 września, rodzice Josepha odprawili za niego mszę pogrzebową w kościele należącym do parafii św. Józefa w Muskegon. Szczątki osoby, która uznana została za Josepha Beyrle’go, spoczywają w Sainte-Mère-Église we Francji na amerykańskim cmentarzu nr 2 (działka A, rząd II, grób nr 48). Najprawdopodobniej spoczywa tam niemiecki żołnierz który ukradł nieśmiertelniki Beyrle’a. W późniejszych latach Beyrle zawsze składał wizytę na tym cmentarzu by oddać hołd poległym.

Po służbie

Beyrle wrócił do domu w Michigan 21 kwietnia 1945 roku i dwa tygodnie później obchodził Dzień VE w Chicago. W 1946 roku ożenił się z JoAnne Hollowell – ślubu udzielił ten sam duchowny, który dwa lata wcześniej odprawił mszę pogrzebową Josepha Beyrle’a.

Po wojnie przez 28 lat pracował dla Brunswick Corporation, zanim przeszedł na emeryturę w 1981 roku jako kierownik transportu morskiego.

Jego wyjątkowa zasługa przyniosła mu medale od prezydenta USA Billa Clintona i prezydenta Rosji Borysa Jelcyna podczas ceremonii w Ogrodzie Różanym w Białym Domu z okazji 50. rocznicy D-Day w 1994 roku.

Śmierć i dziedzictwo

Nagrobek Joe Beyrle’a

Beyrle zmarł we śnie na niewydolność serca 12 grudnia 2004 roku podczas wizyty w Toccoa w stanie Georgia, gdzie trenował ze spadochroniarzami w 1942 roku. Miał 81 lat. Został pochowany z wyróżnieniem w sekcji 1 Cmentarza Narodowego w Arlington w kwietniu 2005 roku. Jego żona, JoAnne Beyrle, zmarła dwa lata później, 12 września 2006.

Beyrle i jego żona JoAnne mieli córkę Julie i dwóch synów. Starszy syn, Joe Beyrle II, służył w 101. Dywizji Powietrznodesantowej podczas wojny w Wietnamie. Jego syn John Beyrle był ambasadorem Stanów Zjednoczonych w Rosji w latach 2008–2012.

17 września 2002 roku wydawnictwo Random House opublikowało książkę Thomasa Taylora o Beyrle’u, pt. The Simple Sounds of Freedom. Wersja Ballantine w miękkiej oprawie, pt. Behind Hitler’s Lines, ukazała się 1 czerwca 2004 (nie ukazały się polskie wydania tych książek).

W 2005 roku odsłonięto tablicę na ścianie kościoła w Saint-Côme-du-Mont we Francji, gdzie Beyrle wylądował 6 czerwca 1944 roku.

Wystawa poświęcona życiu i doświadczeniom wojennym Joe Beyrle została pokazana w Moskwie i trzech innych rosyjskich miastach w 2010 roku.

W 2004 roku podczas wizyty w Rosji Joseph Beyrle odebrał spersonalizowany karabin maszynowy z rąk Michaiła Kałasznikowa.

• 
  Niemiecki dokument z danymi Beyrle’a jako jeńca wojennego.
• 
  Telegram Departamentu Wojny Stanów Zjednoczonych wysłany do rodziny Beyrle’a, niepoprawnie informujący o jego śmierci, wrzesień 1944 r.
• 
  Radziecka karta medyczna Beyrle’a z wyszczególnieniem jego ran

Nagrody i odznaczenia

• Bojowa Odznaka Piechoty
• Odznaka spadochroniarza z jedną gwiazdą skoku bojowego
• Brązowa Gwiazda
• Purpurowe Serce z czterema skupiskami liści dębu
• Medal Jeńca Wojennego
• Medal za Dobre Zachowanie w wersji dla armii
• Medal Kampanii Amerykańskiej
• Medal Kampanii Europy-Afryki-Bliskiego Wschodu
• Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej
• Croix de Guerre (Francja)
• Order Czerwonego Sztandaru
• Order Czerwonej Gwiazdy
• Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”

Linki zewnętrzne

• Artykuł na stronie naszahistoria.pl
• NBC Nightly News Nekrolog, grudzień 2004 (ang.)
• Miejsce cmentarza Narodowego w Arlington. arlingtoncemetery.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)]. (ang.)