Lata ołowiu
Zamach w Bolonii, 2 sierpnia 1980 | |||
Czas konfliktu |
1968–1988 | ||
---|---|---|---|
Miejsce konfliktu |
głównie środkowe Włochy | ||
Terytorium | |||
Strony konfliktu | |||
Podmiot interweniujący | |||
Włochy Wsparcie: NATO CIA | |||
Rezultaty operacji | |||
niemal całkowita likwidacja terroryzmu we Włoszech | |||
Straty prowadzącego operację | |||
cywilny aparat państwowy: 14 zabitych Włoskie Siły Zbrojne: 2 zabitych, 1 ranny Korpus Karabinierów: 15 zabitych, 2 rannych Polizia di Stato: 32 zabitych, 1 ranny Polizia Penitenziaria: 4 zabitych Stany Zjednoczone: 1 żołnierz i 1 dyplomata zamordowani | |||
Straty stron konfliktu | |||
|
Lata ołowiu[1] (wł. Anni di piombo) – okres wzmożonego terroryzmu we Włoszech przypadający na czas od późnych lat 60. do lat 80. XX wieku[2].
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Zamach bombowy na Piazza Fontana w Mediolanie z 12 grudnia 1969 roku był pierwszym tak spektakularnym aktem terroru w powojennej historii Włoch. W zamachu zginęło 17 osób, a 84 zostały ranne. Sprawcami zamachu okazali się być członkowie neofaszystowskiej organizacji Nowy Porządek[3]. Zamach zmobilizował grupy skrajnej lewicy obawiające się zagrożenia płynącego ze strony neofaszystów. Jeszcze w tym samym roku działalność rozpoczęły Grupa 22 Października i Grupy Akcji Partyzanckiej. Obie formacje zgodnie twierdziły, że Włochy są zagrożone faszyzmem[4][5].
W 1970 roku rząd ogłosił nieudaną próbę neofaszystowskiego zamachu stanu. Pucz próbowały zorganizować formacje Nowy Porządek, Awangarda Narodowa i Front Narodowy[3].
W 1970 roku oficjalnie utworzone zostały Czerwone Brygady[6][7].
W 1973 roku utworzone zostały niewielkie Zbrojne Jednostki Proletariatu. To skrajnie lewicowe ugrupowanie zostało wchłonięte przez Czerwone Brygady w 1976 roku[8].
Do połowy lat 70. rząd włoski lekceważył działalność skrajnie prawicowych terrorystów. Służby skupiły się na eliminacji zagrożenia ze strony radykałów lewicowych. W połowie lat 70. rząd podjął działania przeciwko skrajnej prawicy. Zdelegalizowano wtedy ugrupowania takie jak Nowy Porządek, Awangarda Narodowa i Front Narodowy. Ich członkowie zbiegli za granicę lub zasilili nową organizację o nazwie Czarny Porządek[3].
W 1976 roku skrajna lewica sformowała grupę terrorystyczną Pierwsza Linia[9].
W 1977 roku działalność rozpoczęły neofaszystowskie Zbrojne Komórki Rewolucyjne[10].
16 marca 1978 roku Czerwone Brygady porwały byłego premiera Aldo Moro i zabiły pięciu ochroniarzy polityka. W zamian za uwolnienie Moro terroryści domagali się uwolnienia z więzień 13 członków Czerwonych Brygad. Gdy rząd odmówił, Czerwony Brygady zamordowały zakładnika. Ciało Moro odnaleziono 9 maja 1978 roku[6].
2 sierpnia 1980 roku prawicowe Zbrojne Komórki Rewolucyjne przeprowadziły zamach w Bolonii. W ataku bombowym zginęło 85 osób a 200 zostało rannych[10].
W przeciągu lat 80. terroryzm we Włoszech został niemalże całkowicie wyeliminowany przez służby[2].
Liczba ofiar
[edytuj | edytuj kod]Efektem działań terrorystów było 400 ofiar śmiertelnych i 2000 rannych[1].
Zagraniczne wsparcie dla terrorystów
[edytuj | edytuj kod]O wspieranie neofaszystowskich terrorystów oskarżana jest amerykańska Centralna Agencja Wywiadowcza (operacja Gladio). Amerykanie mieli finansować neofaszystów celem zwalczania komunizmu we Włoszech. Także służby greckie miały udostępniać neofaszystom pieniądze oraz szkolić ich[3].
Skrajnie lewicowi terroryści wspierani byli przez Libię[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Terroryzm, s. 81.
- ↑ a b Kathryn Westcott: Italy’s history of terror. news.bbc.co.uk. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
- ↑ a b c d New Order. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ Partisan Action Groups. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ October 22 Circle. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ a b c Red Brigades. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ Red Brigades, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-09-09] (ang.).
- ↑ Armed Proletarian Nuclei. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ Prima Linea. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ a b Armed Revolutionary Nuclei. web.stanford.edu. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Dietl, Rolf Tophoven, Kai Hirschmann: Terroryzm. Warszawa: 2012. ISBN 978-83-01-16019-7.