Manneczka łękowata
Wygląd
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
manneczka łękowata |
Nazwa systematyczna | |
Eleusine coracana (L.) Gaertn. Fruct. Sem. Pl. 1: 8 1788[3] |
Manneczka łękowata, korakan, dagussa, dogussa, tokussa, ragi, proso afrykańskie[4] (Eleusine coracana (L.) Gaertn.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Uprawiana jako roślina zbożowa i pastewna, a czasem też jako ozdobna, w południowej i wschodniej Azji oraz środkowej i wschodniej Afryce[5]. Z ziarna wytwarza się mąkę i kasze oraz piwo[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Trawa osiągająca 1 m wysokości. Kwiatostan palczasto złożony z kłosokształtnych wiech. Ziarniaki są okrągłe[5].
Wartość odżywcza
[edytuj | edytuj kod]Ziarno zawiera: 13% wody, 8% białka, 1,2% tłuszczu, 72% węglowodanów, 4,2% błonnika i 2,7% popiołu. Wartość kaloryczna 341,6 kcal/100 g korakanu.
Wartość odżywcza w 100 g korakanu[7]:
- Białko 7,6 g
- Tłuszcz 1,5 g
- Węglowodany 88 g
- Wapń 370 mg
- Witaminy – A: 0,48 mg
- Tiamina (B1): 0,33 mg
- Ryboflawiny (B2): 0,11 mg
- Niacyna: 1,2 mg
- Błonnik 3 g
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Ze względu na wysoką zawartość aminokwasu metioniny, która wykazuje hipoglikemiczne działanie, jest zalecany do spożywania przez diabetyków.
- Z ziarna bogatego w białko wyrabia się mąkę, kaszę, piwo.
- Służy do wyrobu ciast, deserów lub spożycia w formie owsianki.
- Ze sfermentowanego ziarna w Nepalu i w wielu częściach Afryki wytwarza się napój piwny.
- Słoma z korakanu jest wykorzystywana jako roślina paszowa dla zwierząt.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-05-02] (ang.).
- ↑ Eleusine coracana (L.) Gaertn.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-02].
- ↑ korakan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-02-23] .
- ↑ a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 216–217. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ KORAKAN – Encyklopedia w Interia.pl – Rośliny [online], encyklopedia.interia.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Eleusine coracana – (L.)Gaertn.. Plants For A Future. [dostęp 2012-11-19].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Eleusine coracana (L.) Gaertn. NewCROP Center, Purdue University (ang.)
- Eleusine coracana Plants For A Future (ang.)
- Department of Agriculture. agridept.gov.lk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-16)]. (ang.)
- Various Particulars of Ragi (Eleusine coracana, Archiv). mcknight.ccrp.cornell.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-14)]. (PDF; 143 kB)
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 211229
- EoL: 1114925
- Flora of China: 200025305
- Flora of North America: 200025305
- GBIF: 2705957
- identyfikator iNaturalist: 76789
- IPNI: 399946-1
- ITIS: 41691
- NCBI: 4511
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-410607
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:399945-1
- Tela Botanica: 23766
- identyfikator Tropicos: 25509534
- USDA PLANTS: ELCO3
- CoL: 398HR