Nietolerancja (film)

Nietolerancja

Intolerance: Love’s Struggle Throughout the Ages

Gatunek	historyczny
Data premiery	5 września 1916 1922 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	215 min
Reżyseria	D.W. Griffith
Scenariusz	D.W. Griffith, Frank Woods
Główne role	Lillian Gish Mae Marsh Robert Harron Miriam Cooper Constance Talmadge Alfred Paget Seena Owen Tully Marshall Elmer Clifton Margery Wilson Eugene Pallette Allan Sears Bessie Love George Walsh William H. Brown Howard Gaye
Zdjęcia	Billy Bitzer
Scenografia	D.W. Griffith, Frank Wortman, Robert Ellis Wales
Kostiumy	D.W. Griffith, Clare West
Montaż	D.W. Griffith, James Smith, Rose Smith
Produkcja	D.W. Griffith
Wytwórnia	Triangle Film Corporation Wark Producing
Dystrybucja	Triangle Film Corporation
Budżet	2 000 000 $

Intolerance

Nietolerancja (ang. Intolerance: Love’s Struggle Throughout the Ages) – amerykański film niemy z 1916 roku w reżyserii Davida Warka Griffitha. Nietolerancja, nakręcona przez Griffitha w odpowiedzi na burzliwe przyjęcie Narodzin narodu, stanowi opowieść o nietolerancji dotykającej człowieka. Na fabułę składają się cztery wątki, które opisują: upadek Babilonu, męczeństwo Jezusa Chrystusa, wydarzenia nocy św. Bartłomieja oraz czasy współczesne filmowi. Nietolerancja kończy się alegorią sugerującą wyzwolenie wszystkich ludzi z niewoli.

Po sukcesie kasowym Narodzin narodu Griffith zdecydował się na nakręcenie filmu, który mógłby stanowić dla niego odpowiedź wobec jego krytyków, (Griffith był ich reakcją oburzony) a nie jak się popularnie przyjmuje próbą moralnej rehabilitacji za ów film gloryfikujący Ku Klux Klan. Efektem było jedno z najdroższych przedsięwzięć w dziejach kina niemego: Nietolerancja kosztowała 2 miliony dolarów (około 43 miliony dolarów według cen z 2013 roku); do zdjęć wynajęto około 60 tysięcy statystów. Reżyser udoskonalił swój warsztat twórczy, starannie używając montażu równoległego oraz dostosowując plany filmowe do akcji swego dzieła. Griffith zastosował również spektakularne najazdy kamery z dużej wysokości. Motywem jednoczącym akcję utworu był obraz matki kołyszącej swe niemowlę, co zdaniem reżysera miało pobudzić wrażliwość widza.

Nietolerancja poniosła klęskę finansową, swoją pacyfistyczną wymową nie pasowała bowiem do wydarzeń I wojny światowej. Film ten jednak, pomimo naiwnego zdaniem części krytyków przesłania, dzięki sprawności realizacyjnej stanowi jedno z najważniejszych osiągnięć kina. W 1989 roku Nietolerancja znalazła się w National Film Registry jako budująca dziedzictwo kulturalne Stanów Zjednoczonych, a w 1995 roku została umieszczona na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych, które propagują szczególne wartości religijne, moralne lub artystyczne.

Obsada

• Lillian Gish – Nieśmiertelna Matka

Rok 1914

• Mae Marsh – Najdroższa
• Robert Harron – Chłopak
• Miriam Cooper – Samotna
• Vera Lewis – Mary T. Jenkins
• Sam de Grasse – Arthur Jenkins
• Walter Long – Muszkieter Slumsów
• F.A. Turner – ojciec Najdroższej
• Monte Blue – uprzejmy sąsiad
• Alberta Lee – uprzejma sąsiadka
• Tom Wilson – uprzejmy oficer
• Ralph Lewis – gubernator
• Lloyd Ingraham – sędzia
• William H. Brown – naczelnik
• Tully Marshall – przyjaciel Muszkietera Slumsów
• Tod Browning – jeden ze zbirów

Upadek Babilonu

• Constance Talmadge – Dziewczyna z Gór
• Alfred Paget – książę Baltazar
• Seena Owen – księżniczka Umiłowana
• Tully Marshall – Wielki Kapłan Bel-Marduka
• Elmer Clifton – Rapsodia
• Elmo Lincoln – Potężny Wojownik Waleczności
• George Siegmann – Cyrus
• Carl Stockdale – król Nabonid
• Frank Brownlee – brat Dziewczyny z Gór
• Martin Landry – licytator
• Robert Lawler – sędzia
• George Fawcett – sędzia
• Tully Marshall – arcykapłan Marduk
• Taylor N. Duncan – ochroniarz księżniczki Umiłowanej
• Wallace Reid – zapłakany żołnierz
• Walter Long – babiloński żołnierz

Noc św. Bartłomieja

• Margery Wilson – Brązowooka
• Eugene Pallette – Propser Latour
• Allan Sears – najemnik
• Josephine Crowell – Katarzyna Medycejska
• Joseph Henabery – adm. Coligny
• Frank Bennett – Karol IX Walezjusz
• Joe Murphy – książę d’Anjou
• Maxfield Stanley – Henryk III Walezy
• Spottiswoode Aitken – ojciec Brązowookiej
• Ruth Handforth – matka Brązowookiej
• W.E. Lawrence – Henryk IV Burbon
• Constance Talmadge – Małgorzata Walezjuszka
• Howard Gaye – kard. de Lorraine
• Taylor N. Duncan – kapitan Gateg

Historia Jezusa

• Bessie Love – Narzeczona
• George Walsh – Narzeczony
• William H. Brown – ojciec Narzeczonej
• Howard Gaye – Nazareńczyk
• Lillian Langdon – Maryja Panna
• Olga Grey – Jawnogrzesznica
• Erich von Ritzau – pierwszy faryzeusz
• William Coutright – drugi faryzeusz
• Erich von Stroheim – drugi faryzeusz

Zobacz też

• Lista stu najlepszych amerykańskich filmów według AFI

Bibliografia

• Adam Garbicz, Jacek Klinowski: Kino, wehikuł magiczny. Przewodnik osiągnięć filmu fabularnego. T. 1: Podróż pierwsza 1913–1949. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981. ISBN 83-08-00298-6.
• Jerzy Płażewski: Historia filmu dla każdego. Kraków: Nasza Księgarnia, 1968.
• Joanna Wojnicka, Olga Katafiasz: Słownik wiedzy o filmie. Bielsko-Biała: Park, 2005. ISBN 83-7266-325-4.

Linki zewnętrzne

• Nietolerancja w bazie IMDb (ang.)
• Nietolerancja w bazie Filmweb
• Nietolerancja dostępny do bezpłatnego pobrania z Internet Archive (ang.)