Plan 9

Plan 9
	; Interfejs użytkownika
Producent	Bell Labs
Architektura	x86 / Vx32, x86-64, MIPS, DEC Alpha, SPARC, PowerPC, ARM
Pierwsze wydanie	1992
Aktualna wersja	wydanie 4 (2002) + codzienne aktualizacje
Jądro	hybrydowe
Środowisko pracy	rio / rc
Licencja	Licencja MIT / Lucent Public License / GPLv2
	Strona internetowa

Plan 9 from Bell Labs – rozproszony system operacyjny, który powstał w Computing Sciences Research Center w AT&T Bell Laboratories (obecnie Nokia Bell Labs).

Jako pierwszy system operacyjny w pełni praktycznie realizuje teoretyczną filozofię Uniksa.

Nazwa systemu została wzięta z filmu Plan dziewięć z kosmosu. Oficjalnym logo Plan 9 jest maskotka Glenda. Jej twórcą jest Renée French^[1].

Historia

System powstał pod koniec lat 80. XX wieku w Computing Science Research Center w Bell Labs.

W 2002 ukazała się najnowsza, 4. wersja tego systemu, darmowa wraz z pełnym kodem źródłowym.

Od tego czasu nie powstają nowe wersje systemu, lecz codziennie tworzony jest obraz płyty CD z najnowszą dystrybucją Plan 9, a obecni użytkownicy mogą w każdej chwili uaktualnić system.

Licencja

Początkowo Plan9 był dostępny tylko dla szkół wyższych. Później rozprowadzano go odpłatnie na licencji własnościowej^[2].

Od wersji 4. Plan9 był dostępny na licencji Lucent Public License, uznanej za licencję wolną przez FSF^[3] i za licencje Open-Source uznaną przez OSI.

W lutym 2014 roku Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley został upoważniony przez Alcatel-Lucent, ówczesnego właściciela praw autorskich do wydania Plan9 na licencji GNU General Public License v2^[4].

23 marca 2021 roku po przekazaniu praw autorskich do fundacji Planu9 (Plan9 Foundation), cały kod źródłowy wszystkich wersji historycznych został opublikowany na licencji MIT^[2].

Charakterystyka

Plan 9 umożliwia działanie sieci komputerów jako pojedynczy system który współdzieli zasoby i procesy. Był projektowany jako system wysokiej jakości przeznaczony do rozwoju oprogramowania i obliczeń, używając do tego celu heterogenicznego sprzętu i minimalnego oprogramowania.

Plan 9 opiera się na założeniu, że dobre zaimplementowanie kilku abstrakcyjnych podstaw pozwala na stworzenie małego systemu operacyjnego, który może działać nawet na największych systemach o różnych architekturach i w wielu sieciach. Jego podstawy bazują na dwóch zasadniczych pomysłach:

indywidualnej przestrzeni nazw dla każdego procesu
prostym protokole plikowym polegającym na przesyłaniu komunikatów

System Plan 9 obejmuje centralne serwery CPU i plików, połączone szybkimi sieciami. Maszyny robocze służące jako terminale połączone są za pomocą wolniejszych łączy rozległych.

Zobacz też

Przypisy

↑ Glenda, the Plan 9 Bunny. plan9.bell-labs.com. [dostęp 2017-03-04]. (ang.).
↑ ^a ^b Plan 9 from Bell Labs — Overview [online], p9f.org [dostęp 2021-04-04] .
↑ Various Licenses and Comments about Them – GNU Project – Free Software Foundation [online], www.gnu.org [dostęp 2021-04-04] .
↑ Wayback Machine [online], web.archive.org, 13 lutego 2014 [dostęp 2021-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-13] .

[1] Glenda, the Plan 9 Bunny. plan9.bell-labs.com. [dostęp 2017-03-04]. (ang.).

[:0-2] Plan 9 from Bell Labs — Overview [online], p9f.org [dostęp 2021-04-04] .

[3] Various Licenses and Comments about Them – GNU Project – Free Software Foundation [online], www.gnu.org [dostęp 2021-04-04] .

[4] Wayback Machine [online], web.archive.org, 13 lutego 2014 [dostęp 2021-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-13] .

[1]

[2]

[3]

[4]