Romualdas Ozolas
| |
| Data i miejsce urodzenia |
31 stycznia 1939 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 kwietnia 2015 |
| Wicepremier Litwy | |
| Okres |
od 17 marca 1990 |
Romualdas Ozolas (ur. 31 stycznia 1939 w miejscowości Johaniszkiele, zm. 6 kwietnia 2015 w Wilnie) – litewski polityk, filolog, filozof, w latach 1990–1991 wicepremier, poseł na Sejm.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1962 ukończył studia na wydziale historyczno-filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego. W latach 1965–1968 pracował jako sekretarz wykonawczy i następnie redaktor magazynu kulturalnego „Kultūros barai”. Od 1973 do 1989, po odbyciu studiów podyplomowych, był zatrudniony jako wykładowca filozofii na Uniwersytecie Wileńskim. Od 1975 pracował jednocześnie w sekretariacie Rady Ministrów Litewskiej SRR, a od 1980 jako zastępca redaktora naczelnego w wydawnictwie „Mintis”.
Od 1973 do 1990 należał do Komunistycznej Partii Litwy. W 1988 był jednocześnie jednym z założycieli Sąjūdisu, następnie został wiceprzewodniczącym powołanego przez tę organizację Sejmu. Był również założycielem i pierwszym redaktorem naczelnym wydawanej przez Sąjūdis gazety „Atgimimas”. Był jednym z kandydatów do roli przywódcy ruchu, ale jesienią 1988 ustąpił na rzecz Vytautasa Landsbergisa[1].
W 1989 w pierwszych częściowo wolnych wyborach został wybrany na Zjazd Deputowanych Ludowych ZSRR, w latach 1989–1990 był również deputowanym Rady Najwyższej LSRR. Sprawował mandat poselski w Radzie Najwyższej LSRR kadencji 1990–1992, znajdując się wśród sygnatariuszy aktu niepodległości z 11 marca 1990[2]. Od marca 1990 do stycznia 1991 pełnił funkcję wicepremiera w pierwszym po odzyskaniu przez Litwę niepodległości rządzie kierowanym przez Kazimirę Prunskienė. Wchodził w skład komisji ds. przygotowania Konstytucji Republiki Litewskiej oraz delegacji ds. negocjacji z władzami ZSRR, a następnie Federacji Rosyjskiej.
Zasiadał w Sejmie przez dwie kolejne kadencje (do 2000), w latach 1996–1999 był wiceprzewodniczącym izby. Na przełomie 1994 i 1995 kierował misją dobrej woli litewskiego Sejmu do spraw konfliktu w Czeczenii. W 1993 stanął na czele nowej partii – Litewskiego Związku Centrum, którą kierował do 2000[3]. W 2003 sprzeciwił się połączeniu tego zmarginalizowanego wówczas ugrupowania ze Związkiem Nowoczesnych Chrześcijańskich Demokratów i Litewskim Związkiem Liberałów, powołując własną formację pod nazwą Narodowa Partia Centrum (od 2005 działającą jako Litewska Partia Centrum). Z jej list bez powodzenia kandydował m.in. w wyborach parlamentarnych w 2008.
Był autorem książek z zakresu filozofii i publikacji poświęconych okresowi odzyskiwania niepodległości. Uhonorowano go Nagrodą im. Stasysa Šalkauskisa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dominik Wilczewski: Ruch, który obudził Litwę. 30 lat temu powstał Sąjūdis. przegladbaltycki.pl, 3 czerwca 2018. [dostęp 2019-02-09].
- ↑ AKTO Dėl Lietuvos nepriklausomos valstybės atstatymo: SIGNATARAI. lrs.lt. [dostęp 2019-02-09]. (lit.).
- ↑ Leaders of Lithuania. zarate.eu. [dostęp 2019-02-09]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej. [dostęp 2019-02-09]. (lit.).
- Romualdas Ozolas. vle.lt. [dostęp 2019-02-09]. (lit.).
