Streptococcus salivarius
Kolonia Streptococcus salivarius na agarze krwawym | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Streptococcus salivarius |
Nazwa systematyczna | |
S. salivarius Andrewes & Horder 1906 |
Streptococcus salivarius – Gram dodatnia, nieprzetrwalnikująca bakteria należąca do paciorkowców z grupy serologicznej K[1]. Stanowi florę fizjologiczną jamy ustnej oraz przewodu pokarmowego[2], zarówno u zwierząt, jak i ludzi[1].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]Paciorkowiec wzrasta na agarze z krwią, gdzie nie wywołuje hemolizy (hemoliza typu γ) z tego powodu zaliczany jest do grupy paciorkowców zieleniejących[3]. Nie wzrasta na podłożach hodowlanych z dodatkiem żółci, chlorku sodu lub tellurynu potasu[1]. Jest wrażliwy na penicylinę, erytromycynę, większość powszechnie stosowanych środków dezynfekcyjnych, pH 9.6[1] oraz skrajne wartości temperatur[4]. Nie wytwarza endotoksyn[1].
Drobnoustrój wyróżnia obecność kanału dla mocznika, rzadkiego w królestwie bakterii[5].
Gatunek ten jest genetycznie bardzo podobny do Streptococcus vestibularis i jest z nim prawdopodobnie bardzo spokrewniony[6].
Chorobotwórczość
[edytuj | edytuj kod]Opisano pewną liczbę przypadków jatrogennego zapalenia opon mózgowych wywołanych przez tę bakterię[7][8][9][10], z czego jeden z nich przebiegał wtórnie do torbieli kości klinowej[11]. Opisano także bakteriemię przebiegającą z ZOM jako następstwo interwencji endoskopowej przy krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego[2]. Bakteriemia występuje częściej u osób z zabiegami na błonie śluzowej lub z ciężką chorobą podstawową (na przykład przewlekłą niewydolnością wątroby)[12] i ma podobne objawy jak ta wywoływana przez Streptococcus bovis biotyp II (wyniki 16-letnich badań prospektywnych)[13]. Czynnikiem predysponującym do zakażenia jest neutropenia[4].
Dodatni wynik posiewu krwi na tę bakterię często, choć nie zawsze, oznacza zanieczyszczenie materiału, a nie rzeczywistą bakteriemię[2][13].
Jest także jednym z czynników etiologicznych infekcyjnego zapalenia wsierdzia[1][14], zwłaszcza u pacjentów ze sztucznymi zastawkami[4].
Znaczenie dla człowieka
[edytuj | edytuj kod]W jednym z badań po antybakteryjnym czyszczeniu jamy ustnej użyto tych bakterii, aby uniemożliwić kolonizację drobnoustrojami bardziej chorobotwórczymi. Wstępne wyniki wskazują na pozytywny wpływ ochronny Streptococcus salivarius[15]. Zasugerowano, że ich obecność może także chronić przed paciorkowcowym zapaleniem gardła[16]. Inne badanie wykazało obecność u tej bakterii proteazy IgA1, która prawdopodobnie sprzyja rozwojowi próchnicy[17]. Znaczenie tej bakterii w powstawaniu nieprzyjemnego zapachu z ust jest jeszcze niejasne (2006)[18].
Należy pamiętać, że właściwości bakterii są szczepozależne. Oznacza to, że każdy szczep bakterii wykazuje konkretne działanie charakterystyczne tylko i wyłącznie dla danego szczepu bakterii. To działanie może być korzystne lub niekorzystne. Szczepy bakterii mogą być dobroczynne lub patogenne. Udowodniono korzystny wpływ na zdrowie zębów szczepu bakterii Streptococcus salivarius M18.[19][20][21][22] W badaniu opublikowanym w 2015 roku podawano dzieciom w wieku 6-17 lat – wyizolowany z jamy ustnej zdrowego człowieka, szczep Streptococcus salivarius M18 w formie pastylek do ssania przez 3 miesiące. Pastylki podawano przed snem, po umyciu zębów. Badanie wykazało, że stosowanie szczepu Streptococcus salivarius M18 przez 3 miesiące redukuje liczbę bakterii Streptococcus mutans (odpowiedzialnych za rozwój próchnicy) o 74%, redukuje akumulację płytki nazębnej o 50% i powoduje, że ponad 3-krotnie wzrasta szansa na uniknięcie nowego ubytku (przed badaniem szansa na uniknięcie nowego ubytku wynosiła 20%, po zastosowaniu szczepu Streptococcus salivarius M18 wzrosła do 70%)[22].
Streptococcus salivarius wchodzi w skład niektórych probiotyków używanych podczas prób leczenia nieswoistych zapaleń jelit[23], ale nie ma obecnie badań potwierdzających ich skuteczność (2005)[24].
Wykazano, że wykrywanie obecności tych drobnoustrojów (metodą PCR) jest bardziej wiarygodnym markerem obecności śliny niż wykrycie Streptococcus mutans[25]. Obu tych drobnoustrojów nie ma w innych niż ślina biomateriałach (kał, mocz, nasienie); bakteria ta może więc odegrać ważną rolę w medycynie sądowej[25]. Identyfikacja na podstawie obecności specyficznego dla tej bakterii genu kodującego dekstrozę ma wysoką wartość predykcyjną[26].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Podstawy Mikrobiologii Lekarskiej. PZWL, Warszawa 1979. Praca pod redakcją Leona Jabłońskiego. ISBN 83-200-0181-1. Strony 206-223
- ↑ a b c N.H. Carley , Streptococcus salivarius bacteremia and meningitis following upper gastrointestinal endoscopy and cauterization for gastric bleeding, „Clinical Infectious Diseases”, 14 (4), 1992, s. 947–948, DOI: 10.1093/clinids/14.4.947, PMID: 1576292 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Fritz H Kayser, Piotr Bogumił Heczko, Agata Pietrzyk, Małgorzata Bulanda: Mikrobiologia lekarska. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL / cop. 2007., s. 218. ISBN 978-83-200-3154-6.
- ↑ a b c Streptococcus salivarius – Material Safety Data Sheets (MSDS)
- ↑ G. Sachs i inni, Urea transport in bacteria: acid acclimation by gastric Helicobacter spp, „The Journal of Membrane Biology”, 212 (2), 2006, s. 71–82, DOI: 10.1007/s00232-006-0867-7, PMID: 17264989 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Christine Delorme i inni, Extent of horizontal gene transfer in evolution of Streptococci of the salivarius group, „Journal of Bacteriology”, 189 (4), 2007, s. 1330–1341, DOI: 10.1128/JB.01058-06, PMID: 17085557, PMCID: PMC1797340 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ E. Torres i inni, Iatrogenic meningitis due to Streptococcus salivarius following a spinal tap, „Clinical Infectious Diseases”, 17 (3), 1993, s. 525–526, DOI: 10.1093/clinids/17.3.525, PMID: 8218713 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Francisco Muñoz i inni, Meningitis por Streptococcus salivarius tras anestesia subaracnoidea, „Enfermedades Infecciosas Y Microbiologia Clinica”, 26 (7), 2008, s. 477–478, DOI: 10.1157/13125648, PMID: 18842246 [dostęp 2024-04-30] (hiszp.).
- ↑ A.L. Guerrero-Peral , A.B. Guerrero-Peral , Meningitis por Streptococcus salivarius y fístula espontánea: a propósito de un caso, „Revista De Neurologia”, 35 (8), 2002, s. 799–800, DOI: 10.33588/rn.3508.2002406, PMID: 12402237 [dostęp 2024-04-30] (hiszp.).
- ↑ J.A. Newton , I.K. Lesnik , C.A. Kennedy , Streptococcus salivarius meningitis following spinal anesthesia, „Clinical Infectious Diseases”, 18 (5), 1994, s. 840–841, DOI: 10.1093/clinids/18.5.840, PMID: 8075292 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Aristide Conte i inni, Streptococcus salivarius meningitis and sphenoid sinus mucocele. Case report and literature review, „The Journal of Infection”, 52 (1), 2006, e27–e30, DOI: 10.1016/j.jinf.2005.04.013, PMID: 15936084 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Manjushree Gautam i inni, Streptococcus salivarius bacteremia and spontaneous bacterial peritonitis in liver transplantation candidates, „Liver Transplantation”, 13 (11), 2007, s. 1582–1588, DOI: 10.1002/lt.21277, PMID: 17969206 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ a b J.C. Corredoira i inni, Clinical characteristics and significance of Streptococcus salivarius bacteremia and Streptococcus bovis bacteremia: a prospective 16-year study, „European Journal of Clinical Microbiology and Infectious Diseases”, 24 (4), 2005, s. 250–255, DOI: 10.1007/s10096-005-1314-x, PMID: 15902530 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Petros I. Rafailidis i inni, Effusive-constrictive calcific pericarditis associated with Streptococcus salivarius. Case report and review of the literature, „Cardiology in Review”, 13 (3), 2005, s. 113–117, DOI: 10.1097/01.crd.0000148843.65684.8f, PMID: 15831142 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ J.P. Burton , C.N. Chilcott , J.R. Tagg , The rationale and potential for the reduction of oral malodour using Streptococcus salivarius probiotics, „Oral Diseases”, 11 Suppl 1, 2005, s. 29–31, DOI: 10.1111/j.1601-0825.2005.01084.x, PMID: 15752094 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ John R. Tagg , Karen P. Dierksen , Bacterial replacement therapy: adapting 'germ warfare' to infection prevention, „Trends in Biotechnology”, 21 (5), 2003, s. 217–223, DOI: 10.1016/S0167-7799(03)00085-4, PMID: 12727383 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ E.A. Voropaeva i inni, Протеазная активность микрофлоры ротовой полости больных пародонтитом, „Biomeditsinskaia Khimiia”, 54 (6), 2008, s. 706–711, PMID: 19205430 [dostęp 2024-04-30] (ros.).
- ↑ N. Sterer , M. Rosenberg , Streptococcus salivarius promotes mucin putrefaction and malodor production by Porphyromonas gingivalis, „Journal of Dental Research”, 85 (10), 2006, s. 910–914, DOI: 10.1177/154405910608501007, PMID: 16998130 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ Burton J. , PLOS ONE June 2013., wyd. Issue 6, t. Volume 8, 2013 .
- ↑ Scariya L. , Int J Pharm Bio Sci 2015 Jan;, 2015, 6(1): (P) 242-250. .
- ↑ Jeremy P. Burton i inni, Influence of the probiotic Streptococcus salivarius strain M18 on indices of dental health in children: a randomized double-blind, placebo-controlled trial, „Journal of Medical Microbiology”, 62 (Pt 6), 2013, s. 875–884, DOI: 10.1099/jmm.0.056663-0, PMID: 23449874 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ a b Francesco Di Pierro i inni, Cariogram outcome after 90 days of oral treatment with Streptococcus salivarius M18 in children at high risk for dental caries: results of a randomized, controlled study, „Clinical, Cosmetic and Investigational Dentistry”, 7, 2015, s. 107–113, DOI: 10.2147/CCIDE.S93066, ISSN 1179-1357, PMID: 26491371, PMCID: PMC4598214 [dostęp 2018-04-26] .
- ↑ Therese M. Chapman , Greg L. Plosker , David P. Figgitt , Spotlight on VSL#3 probiotic mixture in chronic inflammatory bowel diseases, „BioDrugs: Clinical Immunotherapeutics, Biopharmaceuticals and Gene Therapy”, 21 (1), 2007, s. 61–63, DOI: 10.2165/00063030-200721010-00007, PMID: 17263590 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ R. Balfour Sartor , Probiotic therapy of intestinal inflammation and infections, „Current Opinion in Gastroenterology”, 21 (1), 2005, s. 44–50, PMID: 15687884 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ a b Hiroaki Nakanishi i inni, A novel method for the identification of saliva by detecting oral streptococci using PCR, „Forensic Science International”, 183 (1-3), 2009, s. 20–23, DOI: 10.1016/j.forsciint.2008.10.003, PMID: 18986785 [dostęp 2024-04-30] (ang.).
- ↑ T. Igarashi i inni, Identification of Streptococcus salivarius by PCR and DNA probe, „Letters in Applied Microbiology”, 32 (6), 2001, s. 394–397, DOI: 10.1046/j.1472-765x.2001.00928.x, PMID: 11412350 [dostęp 2024-04-30] (ang.).