TRS-80 Color Computer

TRS-80 Color Computer
Typ	Komputer osobisty
Premiera	1980; 44 lat temu
Koniec produkcji	1991
Procesor	Motorola 6809E @ 0.895 MHz / 1.79 MHz
Pamięć operacyjna	4 KiB / 16 KiB / 32 KiB / 64 KiB / 128 KiB / 512 KiB
System operacyjny	BASIC

TRS-80 Color Computer, również Tandy Color Computer – seria ośmiobitowych komputerów osobistych stworzona i sprzedawana przez Tandy Corporation w latach 80. XX wieku^[1]. Pierwszy model został wprowadzony do sprzedaży w 1980 roku, a produkcję zakończono w 1991 modelem Color Computer 3^[1]. Wbrew nazwie, nie był kompatybilny z komputerem TRS-80^[1].

Historia

W latach 80. XX wieku Tandy Corporation posiadała dużą sieć sprzedaży elektroniki RadioShack. W roku 1978 wprowadziła do sprzedaży jeden z pierwszych komputerów osobistych TRS-80 (obok Apple II i Commodore PET)^[2]. Sukces tego komputera skłonił firmę do opracowania nowych konstrukcji, co zaowocowało wprowadzeniem do sprzedaży modeli kompatybilnych z TRS–80, jak i zupełnie różnych. Firma zaczęła dodawać TRS–80 do nazwy komputerów zupełnie niezwiązanych z pierwszym modelem.

W roku 1980 Tandy w kooperacji z firmą Motorola stworzyła terminal komunikacyjny dla amerykańskich farmerów Green Thumb^[1]. Po sukcesie tego projektu, Tandy postanowiło stworzyć urządzenie dla szerszego kręgu odbiorców. Był to TRS–80 VIDEOTEXT, który zaprezentowano 27 maja 1980 roku^[1]. W tym przypadku również użyto tych samych komponentów co w Green Thumb: procesora Motorola 6809E i układu graficznego Motorola 6847 VDG i modemu 300 baud. Zamiast 14 klawiszowej klawiatury, którą posiadał Green Thumb, wstawiono pełnowymiarową klawiaturę QWERTY. Urządzenie było przeznaczone do przeglądania danych pobieranych przy pomocy modemu z serwisów online na podłączonym telewizorze^[1].

Tandy Corporation sprzedała 200000 egzemplarzy TRS–80 Model I w roku 1980, czyniąc go tym samym najlepiej sprzedającym się komputerem osobistym w USA^[1]. Dla kierownictwa Tandy stawało się jednak jasne, że w związku z rosnącym zainteresowaniem grami należy zaoferować odpowiedni produkt, w szczególności posiadający kolorową grafikę i dźwięk. Zdecydowano, że zamiast dodawać te funkcje do istniejącego TRS–80, stworzony zostanie nowy model. Powstał on przy współpracy z Motorolą, wykorzystując te same komponenty co w VIDEOTEXT i Green Thumb, a nie Zilog Z80 wykorzystywane w TRS–80 Model I.

W roku 1980 zaczęły pojawiać się w prasie pierwsze informacje, że Tandy pracuje nad następcą TRS–80 Model I „TRS–90” lub „TRS–80/COLOR”. Oficjalne nowy komputer zaprezentowano na konferencji prasowej 31 lipca 1980 roku^[1]. Tandy pokazało wtedy trzy nowe komputery: TRS–80 Model III – następcę TRS-80 Model I, TRS–80 Pocket Computer – kieszonkowy komputer wielkości kalkulatora i TRS–80 Color Computer.

Komputer był dostępny w sprzedaży od września 1980 w dwóch wariantach. Pierwszy z pamięcią 4 KiB za 399 USD z możliwością rozszerzenia do 16 KiB za 119 USD i aktualizacją do Extended BASIC za 99 USD. Drugi model z 16 KiB za 599 USD z już wbudowanym Extended BASIC. Cena komputera była atrakcyjna w porównaniu do konkurencji: 16K Apple II+ kosztował 1195 USD, 16K TI/99 –549,95 USD, 4K Atari 400 – 1150 USD; jedynie Commodore VIC–20 był tańszy i kosztował 299,95 USD^[1].

Do komputera można było dokupić urządzenia peryferyjne:

kolorowy monitor 13″ – 399 USD
drukarka (32 znaki w linii na papierze pokrytym aluminium) – 219 USD
magnetofon – 59,95 USB
modem 300 baud – 199 USD
analogowy joystick – 24,95 USD

W roku 1983 do sprzedaży trafił następca Color Computer 2. Był kompatybilny z poprzednikiem z małymi wyjątkami. Dostępny w wersji 16 KiB i 64 KiB.

30 czerwca 1986 roku Tandy zaprezentowało Color Computer 3 w cenie 219,95 USD. Wyposażony w 128 KiB RAM był kompatybilny programowo i sprzętowo z poprzednimi modelami. Produkcja tego modelu trwała do 1991 roku i był to ostatni model z serii.

Specyfikacja techniczna

Color Computer 1 (1980–1983)

Zbudowany w oparciu o zestaw układów scalonych produkowanych przez przedsiębiorstwo Motorola. Procesor MC6809E, układ graficzny MC6847 i synchroniczny multiplekser adresów MC6883. Początkowo dostępne dwie wersje z 4 lub 32 KiB RAM. Wersja 4 KiB RAM dostarczana była z Color BASIC, natomiast wersja 32 KiB RAM z Extended Color BASIC. Był on licencjonowany od Microsoft. Tandy oferowało opcję rozbudowy do 32 KiB i Extended Color BASIC dla wersji 4 KiB. W późniejszym czasie dostępne były tylko wersje z 16 i 64 KiB RAM.

Wyposażony w kiepskiej jakości klawiaturę podobną do tych stosowanych w kalkulatorach, możliwe było zastosowanie nakładek z opisem dodatkowych funkcji^[1]. W egzemplarzach z końca produkcji zastosowano inną klawiaturę z większymi klawiszami^[1].

Układ graficzny MC6847 mógł generować kolorowy obraz (dostępna paleta 9 kolorów) w kilku trybach. Niektóre z nich:

256×192 monochromatyczny
192×192 4 kolory
Tryb tekstowy 32×16 znaków (znaki w matrycy 8×12 pikseli)
Semigrafika 64×32 pikseli, 8 kolorów

Zestaw znaków nie zawierał małych liter. W ich miejsce wyświetlane były duże litery w negatywie.

Komputer potrafił generować jednokanałowy dźwięk.

Z lewej strony obudowy znajdowało się gniazdo kartridża. Z tyłu znajdował się przycisk reset, wyjście do podłączenia telewizora, przełącznik kanałów TV, gniazdo do podłączenia magnetofonu, port szeregowy, dwa porty dżojstików i włącznik zasilania.

Do komputera można było podłączyć urządzenia zewnętrzne takie jak: magnetofon, drukarka, stacja dysków 5¼″.

Color Computer 2 (1983–1986)

Sprzedawany w wersjach 16 i 64 KiB. Płyta główna została przeprojektowana, co wraz z nowymi zintegrowanymi układami scalonymi pozwoliło na jej fizyczne zmniejszenie. Obudowa została skrócona o ¼. Nowy zasilacz nie dostarczał już napięcia 12V, co spowodowało problemy z kompatybilnością urządzeń peryferyjnych, m.in. kontrolera dysków.

Zaktualizowano BASIC usuwając błędy i nieco rozszerzając jego możliwości. Komputer wyposażony był w klawiaturę znaną z końcowej serii Color Computer 1, w późniejszych modelach zastąpiono ją lepszą z pełnowymiarowymi klawiszami.

W ostatnich modelach produkcyjnych zastosowano układ graficzny MC6847T1, który umożliwiał wyświetlanie małych liter i zmianę koloru ramki obrazu.

Początkowo na obudowie znajdował się napis Radio Shack TRS-80 Color Computer 2 który zmieniono w trakcie produkcji na Tandy Color Computer 2.

Color Computer 3 (1986–1991)

Wyposażony w 128 KiB RAM z możliwością rozszerzenia do 512 KiB. Zmieniono układ klawiszy, dodano klawisze Ctrl, Alt, F1 i F2.

Zastosowano nowy zintegrowany układ GIME (Graphics Interrupt Memory Enhancement), który dodawał funkcje:

zintegrowany sygnał wideo
stronicowanie pamięci (procesor 6809 może zaadresować bezpośrednio 64 KiB)
tryby tekstowe 32, 40, 64, 80 znaków i od 16 do 24 linii tekstu
tryby graficzne 160, 256, 320, 640 pikseli w poziomie i od 192 do 225 pikseli w pionie
równocześnie 16 kolorów z palety 64

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k BillB. Loguidice BillB., CoCo : the colorful history of Tandy's underdog computer, Boca Raton, ISBN 978-1-4665-9248-3, OCLC 865579008 [dostęp 2020-10-24] .
↑ Jon Mooallem: The Lost Tribes of RadioShack: Tinkerers Search for New Spiritual Home. 2010-04-19. [dostęp 2019-08-14]. (ang.).

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k BillB. Loguidice BillB., CoCo : the colorful history of Tandy's underdog computer, Boca Raton, ISBN 978-1-4665-9248-3, OCLC 865579008 [dostęp 2020-10-24] .

[wired-2] Jon Mooallem: The Lost Tribes of RadioShack: Tinkerers Search for New Spiritual Home. 2010-04-19. [dostęp 2019-08-14]. (ang.).

[1]

[2]