Wojciech Tabor

Wojciech Tabor
Data i miejsce urodzenia	ok. 1453 ; Taboryszki
Data i miejsce śmierci	27 marca 1507 ; Kraków
Miejsce pochówku	Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	11 kwietnia 1492
Sakra biskupia	brak danych
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wojciech Tabor herbu Półkozic^[2]^[3] (ur. ok. 1453 w Taboryszkach, zm. 27 marca 1507 w Krakowie) – biskup wileński, kanonik wileński i administrator diecezji wileńskiej w latach 1491–1492^[4], prepozyt trocki i proboszcz katedry wileńskiej, członek rady hospodarskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1492 roku^[5].

Życiorys

W latach 1469–1474 odbył studia w Krakowie uzyskując już w 1469 stopień bakałarza, a w roku 1474 stopień mistrza. W 1476 był już proboszczem trockim, a następnie w 1484 proboszczem oszmiańskim. Przez kapitułę obrany został biskupem wileńskim (niewątpliwie za postulacją królewską), 1 lutego 1492 pisał się elektem wileńskim i administratorem diecezji wileńskiej. Biskupstwem wileńskim rządził – prekonizowany 11 kwietnia 1492 przez papieża Innocentego VIII – aż do śmierci w 1507^[6].

Po śmierci króla Kazimierza IV poparł wybór królewicza Aleksandra na wielkiego księcia litewskiego. Podpisał dekret elekcyjny Aleksandra Jagiellończyka na króla Polski 3 października 1501 roku^[7]. Gdy Aleksander przybył do Wilna, biskup uroczyście koronował go w katedrze. Sprowadził na Litwę Dominikanów. W 1495 udzielił ślubu wielkiemu księciu Aleksandrowi i księżniczce moskiewskiej Helenie. 24 lipca 1499 roku podpisał w Wilnie akt odnawiający unię polsko-litewską^[8]. Po śmierci króla Jana Olbrachta w 1501 czynił starania, aby Aleksander został królem Polski. Był sygnatariuszem unii piotrkowsko-mielnickiej 1501 roku^[9]. Na sejmie w Radomiu w 1505 wygłosił przemówienie w którym sprzeciwił się decyzji króla, który za namową Michała Glińskiego miał odebrać Krzysztofowi Illiniczowi starostwo lidzkie i przyznać je następnie Andrzejowi Droździe (wbrew zwyczajowemu prawu litewskiemu). Podpisał konstytucję Nihil novi na sejmie w Radomiu w 1505 roku^[10]. Rok później, gdy król zachorował, miał być obecny w czasie jego choroby, udzielać mu sakramentów, a po śmierci króla pogrzebać go w katedrze wileńskiej 21 sierpnia 1506. Po śmierci Aleksandra Jagiellończyka nałożył koronę wielkiego księcia jego bratu Zygmuntowi I. Według Wincentego Przyałgowskiego zmarł 28 kwietnia 1507^[3].

Pochowany w katedrze Św. Stanisława i Św. Władysława w Wilnie^[11].

Przypisy

↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. II, Monasterium 1914, s. 269. (łac.)
↑ Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J., t. I, Lipsk 1846, s. 44.
↑ ^a ^b Wincenty Przyałgowski: Żywoty biskupów wileńskich. T. 2. Petersburg: Druk Jozefata Ohryzki; Nakł. autora, 1860, s. 69-89.
↑ Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 443.
↑ Lidia Korczak, Litewska rada wielkoksiążęca w XV wieku, Kraków 1998, s. 101.
↑ Jerzy Ochmański: Biskupstwo wileńskie w średniowieczu. Poznań: UAM, 1972, s. 15.
↑ Halina Hofmanówna, Dekret elekcyjny króla Aleksandra z dn. 3 października 1501 roku,w: Przegląd Historyczny, Tom 17, Numer 1 1913, s. 95.
↑ Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 127.
↑ Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 146.
↑ Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.
↑ Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 143.

Bibliografia

Wileński słownik biograficzny, HenrykH. Dubowik (red.), JanJ. Malinowski (red.), JanuszJ. Andruszkiewicz (oprac.), Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, 2002, ISBN 83-87865-28-1, OCLC 830347331 .
S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna, t. XIV, Warszawa 1903
Biskup Wojciech Tabor (ang.)

[1] Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. II, Monasterium 1914, s. 269. (łac.)

[2] Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J., t. I, Lipsk 1846, s. 44.

[Przyalgowski-3] Wincenty Przyałgowski: Żywoty biskupów wileńskich. T. 2. Petersburg: Druk Jozefata Ohryzki; Nakł. autora, 1860, s. 69-89.

[4] Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 443.

[5] Lidia Korczak, Litewska rada wielkoksiążęca w XV wieku, Kraków 1998, s. 101.

[6] Jerzy Ochmański: Biskupstwo wileńskie w średniowieczu. Poznań: UAM, 1972, s. 15.

[7] Halina Hofmanówna, Dekret elekcyjny króla Aleksandra z dn. 3 października 1501 roku,w: Przegląd Historyczny, Tom 17, Numer 1 1913, s. 95.

[8] Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 127.

[9] Akta unji Polski z Litwą, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 146.

[10] Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.

[11] Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 143.

[a-12] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Białystok

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]