Wolne Państwo
| Prowincja | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | |||
| Kod ISO 3166-2 |
| ||
| Powierzchnia |
129 480 km² | ||
| Populacja (2001) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
21 os./km² | ||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
.svg)
| |||
| Liczba dystryktów |
5 | ||
| Liczba samorządów miejskich |
20 | ||
Położenie na mapie
| |||
| Strona internetowa | |||
Wolne Państwo (ang. Free State; afrikaans Vrystaat, wym. [ˈfrɛistɑːt]; sesotho Freistata) – prowincja w Południowej Afryce. Od południowego wschodu graniczy z Lesotho. Do 9 czerwca 1995 r. prowincja nosiła nazwę Wolne Państwo Orania.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Prowincja Wolne Państwo Orania powstała w 1910 roku jako część Związku Południowej Afryki, na terenach dotychczasowej brytyjskiej Kolonii Rzeki Oranje (Orange River Colony, powstała po podbiciu Wolnego Państwa Oranii). W 1961 r. prowincja stała się częścią Republiki Południowej Afryki. Obecny kształt prowincji został nadany w 1994 roku po reformie administracyjnej RPA.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Wolne Państwo położone jest na rozległych równinach w sercu Południowej Afryki. Urodzajne ziemie i łagodny klimat pozwoliły na rozkwit rolnictwa. Z 30,000 farm produkujących 70% ziarna w kraju, prowincja jest znana jako spichlerz Południowej Afryki. Prowincja leży na terenie wyżyny, osiągającej średnią wysokość ponad 1000 m n.p.m. Pogórze Gór Smoczych i Maloti wznoszą na wschodzie teren do przeszło 2000 m n.p.m. Wolne Państwo leży w centrum pasma skał Karru, zawierającego łupki, mułowce, piaskowce i bazalt gór Smoczych. Na północy i zachodzie prowincji znajdują się duże złoża mineralne, spośród których największe znaczenie mają złoża złota i diamentów.
Ważniejsze miasta
[edytuj | edytuj kod]Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Prowincja Wolne Państwo dzieli się jeden obszar metropolitalny i cztery dystrykty, które z kolei dzielą się na 19 gmin.
.svg)
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Klimat zwrotnikowy kontynentalny suchy. Po wschodniej stronie wilgotniejszy, roczna suma odpadów to 1000 mm i ok. 400 mm na zachodzie. Średnia temperatura w styczniu 22–25 °C, w lipcu ok. 10 °C.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Skład etniczny stanowią przeważnie ludy Bantu. Dla 64,4% ludności językiem ojczystym jest sesotho. Inne używane języki to afrikaans (11,9%), xhosa (9,1%), tswana (6,8%) i zuluski (5,1%).
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Podstawą gospodarki jest rolnictwo. Uprawiane są głównie zboża takie jak kukurydza, pszenica i owies, drzewa owocowe takie jak śliwy i jabłonie, warzywa oraz tytoń. Hoduje się owce, kozy, konie oraz bydło. Ważną gałęzią przemysłu jest przemysł wydobywczy. Wydobywa się złoto i rudy uranu w rejonie Welkom i Klerksdorp, diamenty, węgiel kamienny w okolicach miasta Sasolburg, oraz bentonit.
