Zygmunt Moskwa

Zygmunt Moskwa
Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1908 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	23 lipca 1975 ; Warszawa
	Zastępca przewodniczącego Rady Państwa
Okres	od 27 czerwca 1969; do 23 lipca 1975
Przynależność polityczna	Stronnictwo Demokratyczne
Poprzednik	Jan Rabanowski
Następca	Edward Kowalczyk
	Przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego
Okres	od 25 lutego 1969; do 10 lutego 1973
Przynależność polityczna	Stronnictwo Demokratyczne
Poprzednik	Stanisław Kulczyński
Następca	Andrzej Benesz
	Minister łączności
Okres	od 25 lutego 1958; do 28 czerwca 1969
Przynależność polityczna	Stronnictwo Demokratyczne
Poprzednik	Jan Rabanowski
Następca	Edward Kowalczyk
	Minister przemysłu drobnego i rzemiosła
Okres	od 13 lipca 1956; do 25 lutego 1958
Przynależność polityczna	Stronnictwo Demokratyczne
Poprzednik	Adam Żebrowski
	Odznaczenia

Zygmunt Moskwa (ur. 26 kwietnia 1908 w Warszawie, zm. 23 lipca 1975 tamże) – polski inżynier budownictwa wodnego i polityk. Poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, V i VI kadencji, minister przemysłu drobnego i rzemiosła (1956–1958), minister łączności (1958–1969) i zastępca przewodniczącego Rady Państwa (1969–1975). Przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego w latach 1969–1973.

Życiorys

Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Wincentego i Ewy. Ukończył Państwową Szkołę Średnią Techniczną w Radomiu. W 1931 eksternistycznie zdał maturę w Państwowej Średniej Szkole Technicznej Kolejowej w Radomiu, gdzie następnie pracował do 1932 jako asystent^[1]. W latach 30. pracował także w budownictwie, w 1939 kierował budową kanału węglowego Mysłowice–Kraków. W tym samym roku ukończył studia na Politechnice Warszawskiej. Podczas II wojny światowej pracował w Szkole Technicznej w Radomiu. W 1945 wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego i został wykładowcą w Państwowej Szkole Przemysłowej w Warszawie, którym był do 1947^[1]. W latach 1947–1948 był wicewojewodą kieleckim, w latach 1948–1949 dyrektorem Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych w Kielcach, a od maja 1949 współorganizatorem budowy Nowej Huty.

Pełnił funkcje kierownicze w SD, będąc m.in. w latach 1949–1956 zastępcą sekretarza generalnego Centralnego Komitetu, a w latach 1969–1973 przewodniczącym CK. Był potem honorowym prezesem partii.

W latach 1956–1958 minister przemysłu drobnego i rzemiosła, w latach 1958–1969 minister łączności. Od 1969 zastępca przewodniczącego Rady Państwa. Był posłem na Sejm Ustawodawczy z okręgu radomskiego oraz na Sejm PRL I, II, V i VI kadencji z okręgu kieleckiego (w latach 1947–1961 i od 1969). W 1964 przewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej^[2]. Od 1970 był także członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu.

Żonaty ze Stanisławą Walerią z domu Idzikowską (1919–2009), miał syna i dwie córki. Pochowany z honorami 26 lipca 1975 w na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A4-tuje-12)^[3]. W pogrzebie udział wzięli m.in. przedstawiciele ówczesnych władz PRL: przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński, członkowie Biura Politycznego KC PZPR Edward Babiuch i Władysław Kruczek, marszałek Sejmu Stanisław Gucwa oraz zastępca przewodniczącego Rady Państwa Józef Ozga-Michalski. Przemówienie w imieniu kierownictwa Stronnictwa Demokratycznego wygłosił wicemarszałek Sejmu PRL Andrzej Benesz^[4].

Odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy (1959)^[5]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1964)^[6]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)^[7]^[8]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[9]
Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)^[10]
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)^[11]
Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” (1962)^[12]
Odznaka honorowa „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego” (1970)^[13]
Order Flagi Narodowej I stopnia (KRLD, 1954)^[14]
Order Ludowej Republiki Bułgarii (Bułgaria, 1967)^[15]
i wiele innych

Przypisy

↑ ^a ^b Informacje w BIP IPN
↑ „Dziennik Bałtycki”, rok XX, nr 290 (6356), 6–7 grudnia 1964, s. 1
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie
↑ Pogrzeb Zygmunta Moskwy, „Trybuna Robotnicza”, nr 165, 28 lipca 197, s. 1
↑ Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22 lipca 1959, s. 7.
↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964.
↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1559
↑ „Kurier Polski”, nr 155 z 24 lipca 1975, s. 2 (nekrolog)
↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411
↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1
↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1
↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej w m. Krakowie, nr 27, 8 grudnia 1962, s. 5
↑ Dzienni Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie, nr 7, 25 lipca 1970, s. 3
↑ Wysokie odznaczenia Koreańskiej Republiki Ludowej otrzymali członkowie rządu i działacze polscy. „Życie Warszawy”. Rok XI Nr 260 (3431), s. 1, 1 listopada 1954. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2023-07-01].
↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 79, 4 kwietnia 1967, s. 2

[IPN-1] Informacje w BIP IPN

[2] „Dziennik Bałtycki”, rok XX, nr 290 (6356), 6–7 grudnia 1964, s. 1

[3] Wyszukiwarka grobów w Warszawie

[4] Pogrzeb Zygmunta Moskwy, „Trybuna Robotnicza”, nr 165, 28 lipca 197, s. 1

[5] Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22 lipca 1959, s. 7.

[6] Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964.

[7] M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1559

[8] „Kurier Polski”, nr 155 z 24 lipca 1975, s. 2 (nekrolog)

[9] M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411

[10] Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1

[11] Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1

[12] Dziennik Urzędowy Rady Narodowej w m. Krakowie, nr 27, 8 grudnia 1962, s. 5

[13] Dzienni Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie, nr 7, 25 lipca 1970, s. 3

[14] Wysokie odznaczenia Koreańskiej Republiki Ludowej otrzymali członkowie rządu i działacze polscy. „Życie Warszawy”. Rok XI Nr 260 (3431), s. 1, 1 listopada 1954. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2023-07-01].

[15] „Trybuna Robotnicza”, nr 79, 4 kwietnia 1967, s. 2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Przewodniczący	Henryk Jabłoński (PZPR)
Zastępcy przewodniczącego	Janusz Groszkowski Władysław Kruczek (PZPR) Zygmunt Moskwa (SD) Józef Ozga-Michalski (ZSL)
Sekretarz	Ludomir Stasiak (ZSL)
Członkowie	Edward Babiuch (PZPR) Dyzma Gałaj (ZSL) Michał Grendys (SD) Halina Koźniewska Wincenty Kraśko (PZPR) Mieczysław Moczar (PZPR) Bolesław Piasecki („Pax”) Aleksander Schmidt (ZSL) Henryk Szafrański (PZPR) Franciszek Szlachcic (PZPR) Jerzy Ziętek (PZPR) Stanisław Wroński (PZPR)

Przewodniczący	Marian Spychalski (PZPR) Józef Cyrankiewicz (PZPR)
Zastępcy przewodniczącego	Mieczysław Klimaszewski Ignacy Loga-Sowiński (PZPR) Zygmunt Moskwa (PZPR) Bolesław Podedworny (ZSL) Bolesław Rumiński (PZPR) Stanisław Gucwa (ZSL)
Sekretarz	Ludomir Stasiak (ZSL)
Członkowie	Kazimierz Banach (ZSL) Konstanty Dąbrowski (PZPR) Władysław Gomułka (PZPR) Stefan Ignar (ZSL) Witold Jarosiński (PZPR) Eugenia Krassowska-Jodłowska (SD) Mieczysław Moczar (PZPR) Józef Ozga-Michalski (ZSL) Bolesław Rumiński (PZPR) Ryszard Strzelecki (PZPR) Jerzy Ziętek (PZPR) Henryk Szafrański (PZPR) Franciszek Gesing (ZSL) Bolesław Piasecki („Pax”)