اتلے قفقاز دی پہاڑی جمہوریہ
| اتلے قفقاز دی پہاڑی جمہوریہ | |
| 1917ء توں 1920ء | |
| |
| جمہوریہ دا جھنڈا | |
| راجگھر |
تیمر خان شورا |
| بولیاں | روسی ، چیچن ، انگوش تے اوسیتی ، کیبردینی ، بلکار تے داغستانی بولیاں |
| طرز حکومت |
جمہوریہ |
| ویلا | روسی خانہ جنگی |
| قیام | مارچ 1917ء |
| روس دا مل |
جون 1920ء |
| کرنسی | روبل |
اتلے قفقاز دی پہاڑی جمہوریہ یاں صرف پہاڑی جمہوریہ (1917ء توں 1920ء) اتلے قفقاز چ تھوڑے چر لئی قائم رہن آلی اک ریاست سی ۔ اس چ روسی سلطنت دے سابق علاقےآں تیریک اوبلاست تے داغستان اوبلاست دے بوہتے علاقے شامل سن ، جہڑے اج کل چیچنیا ، انگوشتیا ،اتلا اوسیتیا(الانیا) ،کیبردینو بلکاریہ ، داغستان تے روس دی ستاوروپول کرائی دے کجھ حصے نیں ۔
اس ریاست دا کل رقبہ 70،000 مربع کلومیٹر تے آبادی 10 لکھ دے نیڑے سی ۔ اس دا راجگھر شروع چ ولادی قفقاز تے فیر نزران تے اخر چ تیمر خان شورا سی ۔
شمالی کوہ قاف دا پہاڑی لوکراج جاں پہاڑی لوکراج جو 1917–1920 تک لوکراج دیس سی۔ جس نوں روسی سلطنت نے گھریلو لڑائی ویلے اپنے نال ملا لیا۔ ایہہ دس لکھ دی آبادی اتے 70000 مربع کلومیٹر رقبے والا لوکراج اے۔ اس دا راجگڑھ ولادی قفقاز جو بعد وچ نزران تے انت وچ بائنکسک اے۔ اس لوکراج دا قیام 1917[۱] وچ ہوئیا۔
"اتلے قفقاز دے لوکاں دا اتحاد" مارچ 1917ء چ بنائیا گئیا تے اتحاد دی اک ایگزیکٹو کمیٹی دا انتخاب کیتا گئیا ۔ اگزیکٹو کمیٹی دا چیئرمین "اتلے قفقاز دے لوکاں دی قومی آزادی دی تحریک " دا اک رہنما تاپا چیرمیئوف سی ۔ اتلے قفقاز دی مرکزی کمیٹی نے 5 اگست 1917ء چ آئین دے طور تے امام شامل دا نظام (شامل دا 1847ء دا آئین) اختیار کیتا ۔ جمہوریہ سرکاری طور تے 11 مئی 1918ء نوں جدوں جمہوریہ دی اپنی حکومت ، 1917ء دے انقلاب روس دے دوران زار روس دے اقتدار خاتمے تے روسی سلطنت دے ٹٹن مگروں ، قائم ہوئی ۔
اتلے قفقاز دی پہاڑی جمہوریہ دے بانیاں چ سعید شامل (امام شامل دا پوتا ، جہڑا بعد چ (1924ء) جرمنی چ "قفقاز دی آزادی دی کمیٹی" دے بانیاں چوں وی اک سی) ، تاپا چیرمیئوف ، شیخ علی حاجی اکوشا ، حیدر بامات تے دوجے سن ۔ جمہوریہ داراجگھر تیمر خان شورا سی ۔
ایس پہاڑی جمہوریہ نوں سلطنت عثمانیہ ، جرمنی ، آذربائیجان ڈیموکریٹک جمہوریہ ، جارجیا ڈیموکریٹک جمہوریہ تے عوامی جمہوریہ کوبان نے تسلیم کر لئیا سی ۔
روسی خانہ جنگی دے دوران پہاڑی لوکاں دیاں جنرل انتون دینیکن دی سفید فوج دے ایس علاقے دے حملہ کرن آلے رضاکار دستےآں نال چھڑپاں ہندیاں رہئیاں ۔ ایہہ لڑائیاں جنوری 1920ء چ مکیاں جدوں دسویں لال فوج نے دینیکن دی فوج نوں مکمل شکست دے دتی ۔ پیش قدمی کردی ہوئی لال فوج دا اتلے قفقاز دے پنڈاں چ پہلے تاں لال جھنڈےآں نال استقبال ہوئیا پر بالشویکاں ولوں اینہاں نوں خودمختاری دین دا وعدہ پورا نئیں کیتا گئیا ۔
جون 1920ء چ پہاڑی جمہوریہ تے بالشویک روس دی لال فوج نے قبضہ کر لئیا ۔ جمہوریہ دی قنونی حکومت نوں قفقاز چھڈن تے مجبور کر دتا گئیا ۔ جنوری 1921ء چ روسی سویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ دی سویت پہاڑی جمہوریہ قائم کر دتی گئی ۔
ہورویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- لیوان جے اورشازدے :قفقاز دے لوکاں دے اتحاد دے سوال دی تریخ بارے :2005ء مانٹریال ۔
- بیڈیلے جے ایف :روس دی قفقاز دی فتح ، لندن ۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]ریاست ادیل یورال · مشرق بعید جمہوریہ · اتلے قفقاز دی پہاڑی جمہوریہ · آلاش خودمختاری · چیچن جمہوریہ اشکیریہ · اودیسا سویت جمہوریہ · سائبیریائی جمہوریہ · کریمیائی عوامی جمہوریہ · ریف جمہوریہ · مغان سویت جمہوریہ · جمہوریہ ارارات · دوجی مشرقی ترکستان جمہوریہ · صومالی لینڈ ریاست · جمہوریہ سربیائی کراجینا · متحدہ عرب جمہوریہ · وینڈا · کازانکولو · باپوتھاٹسوانا
- ↑ Levan Z. Urushadze, "About the history of the question of unity of the Caucasian Peoples"۔ J. "Amirani"، XIII, Montreal‐Tbilisi, 2005, pp. 72–87.