Веселуха башняһы
| Веселуха башняһы | |
 | |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмек | Смоленск |
| Мираҫ статусы | объект культурного наследия России федерального значения[d] |
 | |
 Веселуха башняһы Викимилектә | |
Веселуха башняһы — Смоленск ҡәлғә диуарының мөйөштәге ун алты ҡырлы башняһы. Икенсе исемдәре — Криволучинская һәм Лучинская. Уба һыртында Тимирязев урамы буйынса 3-сө йорттан көнсығыштараҡ урынлашҡан. Уға иң яҡын башнялар булып көньяҡтан Поздняков башняһы, ә төньяҡ-көнбайыштан — беҙҙең көндәргә тиклем һаҡланмаған Стефанская башняһы тора. Веселуха башняһы менән Николай ҡапҡаһы араһында боронғо ҡәлғә диуарының иң ҙур өлөшө урынлашҡан.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Бәлки, был башня төҙөлөшө менән Федор Конь үҙе етәкселек иткәндер, башняның бойницалары биҙәлешенең үҙенсәлектәре ошоға күрһәтә[сығанаҡ 2518 көн күрһәтелмәгән].
Башняға «Веселуха» исеме ҡала халҡының тәбиғәт ҡуйынында ял итеү урыны булғаны өсөн бирелә: унан «күңелле панорама» — Днепрға матур күренеш асыла. Башняның икенсе, тәүге исеме — Лучинская, бейек бөгөлдөң ситендә урынлашыуы менән бәйле.
Башня өҫтәлмә нығытмалар менән уратып алынған була, ә диуарының фундаменты аҫтында галерея ҡоролған була («имеш-мимеш», йәки йәшерен урын).
1633 йылда М. Б. Шеин етәкселегендәге урыҫ армияһы Смоленскты ҡамауҙа тотҡан ваҡтта башня ныҡ зыян күрә. 1706 йылда башняны тупраҡ өйөмө менән һаҡлайҙар һәм бында ҡәлғәнең көнсығыш өлөшөн һаҡлаусы «батареяның» ҡалдыҡтары XVIII быуат аҙағына тиклем һаҡлана.
1780 йылда капиталь ремонт үткәрелә. Ә XIX быуат аҙағы — XX быуат башында башня ҡала буйлап экскурсия маршрутының бер өлөшө булып китә. 1941—1943 йылдарҙа башняның ҡыйығы юҡҡа сыға, был уның тиҙ туҙыуына килтерә. Әлеге ваҡытта башня ремонтланған һәм сатырлы ағас ҡыйыҡ менән ҡапланған.