Lege
Sa lege est unu cuntzetu chi si ligat a diferentes campos iscientìficos e tènnicos. Est unu printzìpiu reguladore de sos cumportamentos: connaturadu in s'òmine e istabilidu dae perisse e pro isse etotu.
Artìculu in LSC
|
Custu artìculu est galu unu abbotzu. Lu podes modificare e fàghere mannu e pretzisu. Agiuda·si! |
Definitzione cunforma a sa disciplina
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]- In su Deretu, sa lege tenet meda sinnificos: intre àteros si podet cumprendere che a unu cumplessu de atos (su gai naradu deretu positivu), ue b'at règulas cumportamentales anca si nde imponet s'osservàntzia in is territòrios o in is agregatziones sotziales (natzionales, polìticas o comuncas de indivìduos medas) ue est destinada.
- In sa matemàtica e in sa lògica matemàtica, una lege est una assertzione provada leende dae tzertas ipòtesis de partèntzia, e tenet balore assolutu in s'àmbitu de balore de sas ipotesis naradas in antis. In manera prus curreta is "leges" si narant teoremas.
- In sa fìsica, in sa chìmica e in àteras iscièntzias in ue est possìbile aplicare maneras isperimentales firmas (comente repetitzione de sa medida, inechìboga, de sas cunditziones chi bi sunt totu a inghìriu), sa lege est una relatzione de crege matemàtica chi ligat duas o prus Mannàrias medìbiles; podet èssere su resurtadu di unu mudellu teòricu suportadu dae datos isperimentales, o fintzas una formalizatzione de regularidade bida in manera isperimentale chi leat balore preditivu pro acadimentos sìmiles, in intro de làcanas definidas bene.
- In àteras iscièntzias, comente, pro nàrrere, in s'economia (ma no isceti), in is iscièntzias sotziales, biològicas e mèigas, sa lege est mescamente unu cuntzetu assertivu, chi descriet in gènere tzertas regularidades chi s'agatant in su mundu reale, pro su prus bogadas de manera empìrica dae una rilevatzione isperimentale o istòrica, e chi assumet un balore preditivu.
In s' àmbitu giurìdicu o isperimentale, duncas, sa lege èst una fòrmula chi at lòmpidu a s'eficàtzia espressiva netzessària pro registrare e/o prebìdere andàinas e/o cumportamentos, una sìntesi fata ex ante (a in antis) in casu chi sa lege siat giurìdica (ca sa lege pretzedit s'osservàntzia cosa sua), o ex post (a pustis) in casu chi sa lege siat empìrica (ca sa lege sighit sa rilevatzione isperimentale de una regularidade). Petzi sas leges matemàticas, de su restu, tenent unu balore assolutu e atemporale chi no torrat a sa definitzione narada in antis.