Gradisca d'Isonzo
Gradisca d'Isonzo (furlanski: Gardiscja ili Gardiscje, slovenski: Gradišče ob Soči) je grad i komuna od 6623 stanovnika[1] u Sjevernoj Italiji.
Gradisca d'Isonzo
Gradišče ob Soči | |
---|---|
Centar grada | |
Koordinate: 45°53′N 13°30′E / 45.883°N 13.500°E | |
Država | Italija |
Regija | Furlanija-Julijska krajina |
Vlast | |
- Gradonačelnik | Linda Tomasinsig |
Površina | |
- Ukupna | 10,8 km² |
Visina | 32 |
Stanovništvo (2008) | |
- Grad | 6623 [1] |
Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
Poštanski broj | 34072 |
Pozivni broj | 0481 |
Karta | |
Geografija
urediGradisca d'Isonzo leži na desnoj obali rijeke Soče,[1] pored granice sa Slovenijom.
Historija
urediNjeno talijansko ime Gradisca jasno ukazuje na staroslavensko ime naselja (grad), budući da su tako stari Slaveni zvali svako utvrđeno mjesto. Prvi put se spominje u ranom srednjem vijeku odnosno 1176. godine, a značenje je dobila za Mletačke Republike 1473. kada su oni tu napravili utvrdu koja ih je trebala štititi od osmanskih prodora.[1] Car Maksimilijan I. zauzeo je Gradiscu 1511. i od tada je stalno u habsburgškim rukama, iako su je Venecijanci u više navrata htjeli ponovno zauzeti. Najveći napor poduzeli su za Uskočkog rata (1615–1617) kada je utvrda Gradisca bila meta njihovih napada,[1] ali im zauzimanje nije uspjelo.
Od 1647. je sjedište grofova Eggenberg koji su njome vladali kao svojim feudalnim lenom sve do 1717. kad je grofovija ukinuta. Sve do 1754. godine, kada je postala dio Goriške grofovije, razvijala se kao samostalna komuna. U tom periodu bila je trgovački centar poljoprivrednog kraja, čak je i kovala vlastiti novac i razvila se kao manufakturni centar za tekstil.[1] Za napoleonskih ratova zauzeli su je Francuzi, ali je za Bečkog kongresa 1815. vraćena Austriji. Nakon Prvog svjetskog rata postala je dio Kraljevine Italije.[1]
Znamenitosti
urediNajveća znamenitost Gradisce je njena utvrda koju su podignuli Venecijanci u 15. vijeku, na temeljima starije utvrde iz 12. vijeka koja je kasnije u više navrata obnavljana i dograđivana.