Helmut Heinrich Waldemar Schmidt (Hamburg, 23. decembar 1918. - 10. novembar 2015.) bio je njemački socijaldemokratski političar.

Helmut Schmidt
Helmut Schmidt

Mandat
16. svibnja, 1974. – 1. listopada, 1982.
Prethodnik Willy Brandt
Nasljednik Helmut Kohl

Rođenje 23. prosinca 1918.
Hamburg, Njemačka
Smrt 10. studenog 2015.
Hamburg, Njemačka
Politička stranka SPD
Supružnik Hannelore Glaser

Poslije škole je služio vojsku i sudjelovao u Drugom svjetskom ratu kao vojnik do 1945. godine. Nakon rata u Hamburgu je studirao ekonomiju i završio studij 1945. godine kao diplomirani ekonomist. Godine 1946. postaje član SPD-a. Od 1961. do 1965. godine bio je ministar unutarnjih poslova u pokrajini Hamburg. 1969. postaje ministar obrane i nakon toga ministar financija u SR Njemačkoj.

Dana 16. maja 1974. godine izabran je za kancelara nakon ostavke Willy Brandta. Nakon problema u koaliciji sa FDP-om 1. listopada 1982. Helmut Kohl je izabran za kancelara od zastupnika CDU-a, CSU-a i većine zastupnika FDP-a u Bundestagu.


Detinjstvi i mladost

uredi

Rođen je u Hamburgu. Početkom Drugog svetskog rata regrutovan je u vazdušnu odbranu Bremena. Jedno vreme je proveo na istočnom frontu i vraća se 1942. u Nemačku. Od decembra 1944. služi kao poručnik u artiljeriji na zapadnom frontu. Zarobljen je aprila 1945. i bio je u ratnom zarobljeništvu do avgusta 1945. godine. Šmitov otac je bio nezakoniti sin jevrejskog biznismena, ali to se držalo kao porodična tajna. To je Helmut Šmit priznao tek 1984. kada su to novinari saznali od francuskog predsednika. U Hamburgu je 1949. diplomirao ekonomiju i političke nauke.

Politička karijera

uredi

Rane godine

uredi

Postao je član socijaldemokratske partije (SDP) 1946, a od 1946. do 1948. je bio vođa studentske organizacije od SDP-a. Posle univerziteta radi u gradskoj vladi Hamburga u odelu za ekonomsku politiku. Od 1952. do 1962. radi za SDP u Bundestagu. Izabran je kao poslanik u Bundestagu 1953, a 1957. postaje član izvršnog tela SDP-a u parlamentu. Bio je izuzetno nadahnut kritičar konzervativne vlade i njene politike, a svojom retorikom privlači veliku pažnju. Tokom 1958. vrši kampanju protiv nuklearnog oružja i protiv toga da se Bundesver (nemačka vojska) snabde tim oružjem. Predaje svoje poslaničko mesto 1958. da bi se vratio u Hamburg.

Senator

uredi

U vladi grada Hamburga, koja je bila poznata kao Senat, Helmut Šmit postaje unutrašnji senator, tj. ministar unutrašnjih poslova. Njegov efikasan način rukovođenja donosi mu pohvale. Posebno je bio efikasan prilikom vanredne situacije izazvane poplavom 1962. godine. Šmit je koristio sva sredstva da olakša tu tragediju. Čak je koristio vojsku, iako je ustavom bilo zabranjeno da se vojska koristi za unutrašnja pitanja.

Vođa SDP frakcije i ministar savezne vlade

uredi

Ponovo je izabran za Bundestag 1965. godine. Postao je vođa SDP frakcije 1967, a zamenik predsednika partije 1968. godine. U vladi Vilija Branta postaje oktobra 1969. ministar odbrane. Od jula do novembra 1972. bio je ministar ekonomije i finansija, a od decembra 1972. do maja 1974. bio je samo ministar finansija.

Kancelar

uredi

Postao je kancelar Zapadne Nemačke 16. maja 1974, posle ostavke Vilija Branta nakon političkog skandala. Svetska ekonomska recesija je bila glavna briga njegove vlade. Iako je bio socijaldemokrata počeo je raditi po konzervativnim načelima. Popravio je odnose Nemačke i Francuske i postao dobar prijatelj Valeri Žiskara D'Estena. Potpisnik je završnog akta iz Helsinkija, kojim je formiran OEBS. Ostao je kancelar i posle izbora 1976. godine. Politika protiv Frakcije Crvene armije bila je neizvesna, ali obično bi bila dosta žestoka i beskompromisna. On je odobrio antiterorističkoj jedinici GSG9 da se obračuna sa teroristima, koji su oteli Lufthanzin avion 1977. godine. Zbog te odluke sa srećnim završetkom dobio je velike pohvale i u Nemačkoj i van nje. Posle toga je naglasio da nikad više neće pregovarati sa teroristima. Svoju političku budućnost je jako vezao za NATO širenje, posebno nakon sovjetske invazije u Avganistanu. Ponovo je izabran za kancelara 1980. godine. Oktobra 1981. ugrađen mu je pejsmejker. Prvo glasanje o nepoverenju vladi februara 1982. je prošao. Septembra 1982. četiri ministra iz redova liberala (FDP) napustila su njegovu vladu. Pokušao je sastaviti manjinsku vladu, samo od članova socijaldemokratske partije(SDP). Bio je prisiljen da da ostavku 1. oktobra 1982. nakon izglasavanja nepoverenja njegovoj vladi. Helmut Kol je tada postao novi kancelar.

Posle politike

uredi

Postao je jedan od urednika uglednih nemačkih nedeljnih novina Die Zeit. Direktor novina postaje 1985. godine. Bio je poslanik do 1985. godine. U decembru 1986, on je jedan od osnivača komiteta, koji je podržavao Evropsku monetarnu uniju i stvaranje Evropske centralne banke .