Agrigento
Agrigento
| |
|---|---|
.JPG) | |
| Koordinate: 37°19′N 13°35′E / 37.317°N 13.583°E | |
| Država |  Italija
|
| Regija | Sicilija |
| Provincija | Agrigento |
| Frazione | Fontanelle, Giardina Gallotti, Monserrato, Montaperto, San Leone, Villaggio La Loggia, Villaggio Mosè, Villaggio Peruzzo, Villaseta |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Lillo Firetto |
| Površina | |
| - Ukupna | 245 km²[1] |
| Visina | 230 m[1] |
| Stanovništvo (2017) | |
| - Grad | 59.329[1] |
| - Gustoća | 242.6 st/km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 92100 |
| Pozivni broj | 0922 |
| Karta | |
  Agrigento Pozicija Agrigenta u Italiji | |
Agrigento (sicilijanski: Girgenti ili Giurgenti) je talijanski grad i općina (comune) od 59.329 stanovnika[1] u Agrigentskoj provinciji na Siciliji.
Agrigento se nalazi na jugozapadu Sicilije, udaljen oko 4 km obale Mediterana. Agrigento administrativni centar istoimene Agrigentske provincije i biskupsko sjedište.
Antičku koloniju (grčki: Akragas) osnovali su Dorani u 6. vijeku pne. Akragas je bio i rodno mjesto filozofa Empedokla.[2] Godine 480. pne. Akragas je u savezu sa Sirakuzom kraj Himere pobijedio Kartažane. Kartažani razaraju grad 406. pne., a grad stradava i za Punskih ratova. Rimljani su 210. pne. zauzeli ga Akragas i prezvali u Agrigentum (latinski).
U srednjem vijeku osvajali su ga Bizantinci, Saraceni (koji ga prozivaju Kerkent) i Normani koji su osnovali biskupiju i podigli velebne crkve u 13. vijeku i katedralu u Agrigentu (14. vijek). Stanovnici Agrigenta su 1860. oduševljeno podržali Garibaldija u njegovom pothvatu za ujedinjenjem Italije (Risorgimento). Za Drugom svjetskog rata je kod Agrigenta u julu 1943 izvršen desant na Siciliju. Agrigento je stradao u strašnim klizištima tla 1944. i 1966. u kojima su poginule tisuće ljudi.
| Arheološka zona Agrigento | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
.jpg) | |
| Italija | |
| Registriran: | 1997. |
| Vrsta: | kulturno dobro |
| Mjerilo: | i, ii, iii, iv |
| Ugroženost: | no |
| Referenca: | UNESCO |
U Agrigentu se nalaze bogati arheološki ostaci, posebno iz doba antičke Grčke, poput zidina i sedam dorskih hramova iz 6. i 5. vijeka pne. poredanih na kamenoj terasi (Valle dei Templi tj. Dolina hramova) koji se od 1997. nalaze na UNESCO-vom popisu svjetske baštine.
Pored Tezejeva hrama u Ateni i Herina u Paestumu, Konkordijin hram u Agrigentu je najbolje sačuvan grčki hram. On je jedan od posljednjih sagrađenih u Velikoj Grčkoj (Magna Grecia), a njegovom očuvanju pomogla je činjenica da je pretvoren u kršćansku crkvu 597. te se u njenoj okolici nalaze brojne katakombe.
Ostali hramovi su ičuvani samo fragmentarno, zbog mnogih potresa i odnošenja kamena za druge potrebe. Najveći je bio hram Olimpijskog Zeusa koji je bio posvećen bitci na Himeri 480. pne. Vjeruje se kako je on bio najveći dorski hram ikada izgrađen. Hramovi posvećeni Hefestu, Heraklu i Asklepiju, kao i svetišta Demetre i Perzefone (poznati kao hramovi Kastora i Poluksa) su uništeni u požaru koji su zapalili Kartažani 406. pne.
-
Konkordijin hram -
Herin hram -
Junonin hram -
Pali Atlas s hrama Olimpijskog Zeusa -
Gradska vrata Porta di Ponte -
Normanska katedrala sv. Gerlanda iz 14. st. -
Barokna crkva sv. Lovre -
Rodna kuća L. Pirandella
U okolici grada nalaze se i djela poput špiljskog Demetrinog hrama iznad kojeg je izgrađena crkva San Biagio, te helenistički nadgrobni spomenik znan kao Theronova grobnica, na koji je u 13. vijeku dodana crkva sv. Nikole. Od srednjovjekovnih građevina sačuvane su katedrala (14. vijek) i crkva Svete Marije od Grka (13. vijek) koja se nalazi na mjestu drevnog grčkog hrama, od čega je i dobila ime.
U okolici grada razvijena je poljoprivreda, rudnici sumpora i potaše, prehrambena industrija i turizam.
U Contradi Kaos, nedaleko od Agrigenta, rođen je Luigi Pirandello, dramatičar i dobitnik Nobelove nagrade za književnost.
