Natalija Sedova
| Natalija Ivanovna Sedova | |
|---|---|
 | |
| načelnica Odjela za rad muzeja i zaštitu spomenika umjetnosti i starina Narodnog komesarijata prosvjete RSFSR | |
| Na položaju 1918–1918 | |
| Lični detalji | |
| Rođenje | 5. 4. 1882. Romni, Rusko Carstvo (danas Ukrajina) |
| Smrt | 23. 6. 1962. (dob: 80) Corbeil-Essonnes, Francuska |
| Politička stranka | Komunistička partija Sovjetskog Saveza (do 1928) |
| Supružnik/ci | Lav Trocki |
| Djeca | Lev Sedov Sergej Sedov |
Natalija Ivanovna Sedova (rus. Наталья Ивановна Седова; 5. april 1882 - 23. jun 1962) je bila ruska revolucionarka i sovjetska komunistička političarka, najpoznatija kao druga supruga revolucionarnog vođe, a kasnije sovjetskog disidenta Lava Trockog.
Rođena je u imućnoj porodici, koja je, prema nekim izvorima, poticala od kozaka sa očeve, a od poljskog plemstva sa majčine strane. Zahvaljujući plemićkom porijeklu je bila upisana u elitnu privatnu školu u Harkovu iz koje je izbačena zbog revolucionarne aktivnosti. Nakon toga je emigrirala u Francusku gdje se na Sorbonni upisala na studij umjetnosti. Tamo je nastavila sa revolucionarnim radom, sudjelujući u radu Lenjinovog časopisa Iskra. 1902. se upoznala sa Levom Bronštajnom, koji će kasnije preuzeti revolucionarni pseudonim Trocki. On je zbog nje napustio svoju prvu suprugu Nadeždu Sokolovskaju. Sedova je sa Trockim u Francuskoj sklopila građanski brak, i rodila mu dva sina - Leva (1906) i Sergeja (1908) - koji su oboje preuzeli majčino, umjesto očevog prezimena.
Natalija se sa mužem vratila u Rusiju za vrijeme Revolucije, a 1918. je nakon dolaska boljševika na vlast preuzela dužnost načelnice odjela za muzeje i zaštitu spomenika kulture i antikviteta pri Narodnom komesarijatu prosvjete Sovjetske Rusije. Na tom se mjestu istakla pri zaštiti brojnih kulturnih spomenika koji bi inače bili uništeni u vandalizmu i pljački pri kaosu usred građanskog rata.
Sedova je na tom mjestu ostala sve dok joj muž u frakcijskim borbama unutar KPSS nije poražen i izbačen iz Partije. Godine 1929. je zajedno sa njim otišla u egzil. Stariji sin Lev, koji se nije bavio politikom, ostao je u SSSR, ali je svejedno pogubljen 1937. godine u Velikoj čistki. Njegov mlađi brat Sergej je u Parizu 1938. godine umro, službeno od apenciditisa, iako su česte špekulacije da je bila riječ o trovanju od strane sovjetske tajne službe NKVD.
Muža je nastavila pratiti u Meksiko, gdje je 24. maja 1940. zajedno sa njim preživjela spektakularni pokušaj atentata koji je na njihovo imanje izveli lokalni meksički staljinisti na čelu sa slikarom Davidom Alfarom Siqueriosom. Njen muž, međutim, nije preživio atentat cepinom koji je 21. augusta izveo sovjetski agent Ramon Mercader, uspješno infiltriran među sljedbenike Trockog.
Nakon muževe smrti, Natalija Sedova se smatrala jednom od njegovih nasljednica, odnosno autentičnih tumača trockističke ideologije. U tu je svrhu zajedno sa Victorom Sergeom pisala muževu biografiju. Bila je aktivna u trockističkoj Četvrtoj internacionali sve do 1951. godine kada ju je napustila, prihvativši stav bivšeg trockista Maxa Shachtmana o tzv. "birokratskom kolektivizmu", sa kojim se ostatak Internacionale nije htio složiti. Posljednjih godina života je blisko surađivala sa španskim revolucionarom i bivšim trockistem Grandizom Munisom.
Natalija Sedova se pojavljuje kao lik u biografskom filmu Ubistvo Trockog iz 1972. godine, u kome ju je tumačila Valentina Cortese, kao i u biografskom filmu Frida iz 2002. godine, gdje ju je tumačila Margarita Sanz.
