Sancho I od Pamplone
.gif)
Sancho I Garcés (cca. 860 – 11. decembar 925) bio je kralj Pamplone od 905. do 925. Bio je sin Garcíje Jiméneza, koji je, prema šturim historijskim zapisima, bio kralj "drugog dijela" Pamplona te njegove druge supruge Dadildis de Pallars.
Na prijestolje je stupio zahvaljujuće tome što se protiv njegovog prethodnika, kralja Fortuna I, stvorila široka koalicija kojoj su pristupili kralj Alfonso III od Asturije, grof Galindo Aznar II od Aragona, muslimanski klan Banu Qasi na čelu sa Lubb ibn Muhammedom te Sanchov ujak Raymond I od Pallarsa i Ribagorze. Oni su prisilili Fortuna da abdicira i povuče se u samostan, a Sancho je došao na njegovo mjesto.
Sancho je tokom svoje vladavine nastojao proširiti teritorije koristeći sukobe među muslimanskim klanovima i velmožama na jugu. Godine 907. se okrenuo protiv svog bivšeg saveznika Lubb ibn Muhammada i ubio ga u borbi. Četiri godine kasnije se njegov bivši saveznik Galindo Aznar udružio sa svojim šurjakom Muhammad al-Tawilom i Abd Allah ibn Lubb ibn Qasijem protiv Sanchoa; njihov napad je završio porazom, nakon čega više nisu predstavljali prijetnju. Al-Tawil je pobjegao prije nego što je ubijen, čime je ozbiljno umanjena moć klana Banu Qasi; Galindo je prisiljen postati Sanchov vazal, čime je Grofovija Aragon postala dio Pamplonskog Kraljevstva. Godine 920. se Sancho udružio sa Bernardom I od Ribagorze i Amrus ibn Muhammedom, sinom Muhammad al-Tawila, kak bi napali Monzón, uporište klana Banu Qasi. U tome je uspio, što je omogućilo da oblast Ultra-Puertos ili Basse-Navarre (Baja Navarra) postane dio njegovih teritorija, koje su se proširile sve do Najere. U znak zahvalnosti za svoje vojne pobjede je 924. osnovao ženski samostan Albelda.
Sancho je, vjerojatno u nastojanju da legitimira svoju vlast, oženio Todu Aznarez, kćer Onnece Fortunez. Njihova djeca su tako postala članovi dinastije Arista - navarske vladarske kuće - ali i došli u rod sa moćnim kordopskim emirom Abd-ar-Rahhmanom II, Onnecinim unukom. Kada je godine 925. Sancho njegov sin jedinac je bio premlad da bi vladao. Zato ga je naslijedio brat Jimeno Garcés, nakon čije će se smrti Sanchov sin García preuzeti prijestolje pod Todim regentstvom. Ljetopisci Al-Andalusa su upravo njemu u počast vladajuću kuću Navare nazvali Banu Sanyo (arapski: بنو شانجه, 'potomci Sanchoa').
- Salas Merino, Vicente (2008) (španski). La Genealogía de Los Reyes de España [The Genealogy of the Kings of Spain] (4th ed.). Madrid: Editorial Visión Libros. pp. 216–218. ISBN 978-84-9821-767-4. http://books.google.com/books?id=s-YxL2tIbEgC&pg=PA216.
| Prethodi: Fortún Garcés |
kralj Pamplone 905–925 |
Slijedi: Jimeno Garcés |