Jugosllavia në Eurovizion

Jugosllavia
Jugosllavia
	(1961–1991) (1992)
Televizioni transmetues	JRT
Paraqitjet
Paraqitjet	27
Paraqitja e parë	1961
Paraqitja e fundit	1992
Link
	[ Faqja zyrtare: Jugosllavia në Eurovizion]

Jugosllavia mori pjesë në Festivalin Evropian të Këngës 27 herë, duke debutuar në vitin 1961 dhe duke konkurruar çdo vit deri në paraqitjen e saj të fundit në 1992, me përjashtim të viteve 1977-1980 dhe 1985. Jugosllavia fitoi konkursin e vitit 1989 dhe priti konkursin e vitit 1990 .

Ljiljana Petrović ishte pjesëmarrësja e parë e Jugosllavisë në konkurs në 1961 dhe u rendit e teta. Në 1962, Lola Novaković i dha vendit rezultatin e parë të pesëshes së parë, duke përfunduar e katërta. Ky do të mbetej i vetmi rezultat në top 5 për Jugosllavinë deri në 1983, kur Danijel përfundoi i katërti me këngën " Džuli ". Novi Fosili gjithashtu përfundoi i katërti në 1987 me " Ja sam za ples ". Në vitin 1989, vendi arriti fitoren e vetme në konkurs, kur Riva fitoi me këngën " Rock Me ".

Historia

1961–1991: Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë

Republika Socialiste Federale e Jugosllavisë (RSFJ) debutoi në Festivalin Evropian të Këngës në 1961 së bashku me Spanjën dhe Finlandën. Parazgjedhja kombëtare e organizuar nga transmetuesi jugosllav Radio Televizioni Jugosllav (JRT) ishte Jugovizija, dhe përmbante hyrjet e dorëzuara nga qendrat e transmetimit publik nënkombëtar me bazë në kryeqytetet e secilës prej republikave përbërëse të federatës jugosllave: RS Bosnja dhe Hercegovina ( RTV Sarajevo ), RS Kroacia ( RTV Zagreb dhe RTV Split ^[1] ), RS Maqedonia ( RTV Shkup ), RS Mali i Zi ( RTV Titograd ), RS Serbia ( RTV Beograd ) dhe RS Sllovenia ( RTV Ljubljana ) dhe gjithashtu shërbimet e transmetimit të provincat autonome brenda SR Serbisë: PSA Kosova ( RTV Prishtinë ) dhe PSA Vojvodina ( RTV Novi Sad ). Të parët që konkurruan në vitin 1961 ishin Beogradi, Lubjana dhe Zagrebi, ndërsa të tjerët u bashkuan në vitet në vijim. ^[2]

Jugosllavia u përfaqësua nga një shumëllojshmëri artistësh prej pesë nga tetë njësitë federale jugosllave. Këta artistë ishin nga Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Mali i Zi, Serbia dhe Sllovenia, ndërsa Maqedonia, Vojvodina dhe Kosova nuk e kaluan asnjëherë parapërzgjedhjen kombëtare. Kroacia ishte republika më e suksesshme, pasi interpretuesit e saj e fituan konkursin kombëtar 13 nga 26 herë që RSF e Jugosllavisë mori pjesë në konkurs. Nga viti 1977 deri në vitin 1980 dhe në vitin 1985, Jugosllavia nuk mori pjesë në garë, megjithatë finalet kombëtare u mbajtën ende.

Jugosllavia fitoi 1989 contest me këngën " Rock Me " nga grupi Riva . Në përputhje me rregullat, 1990 contest u zhvillua në Zagreb, pasi hyrja fituese erdhi nga Kroacia.

1992: Republika Federale e Jugosllavisë

Gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë në vitin 1991, ish-republikat përbërëse të Kroacisë, Sllovenisë dhe Maqedonisë shpallën shkëputjen dhe kështu u tërhoqën nga Jugovizija, ndërsa udhëheqjet e atëhershme të Serbisë dhe Malit të Zi ranë dakord të mbanin një aleancë të ngushtë. Më 28 mars 1992, republikat që ende (të paktën zyrtarisht) përbënin ish-federatën e zbehur dhe të tkurrur ish-Jugosllave, morën pjesë në Jugovizinë e vitit 1992 të mbajtur në Beograd . Ai përfshinte artistë jo vetëm nga Serbia dhe Mali i Zi, por edhe nga Bosnja dhe Hercegovina, megjithëse kjo e fundit shpalli pavarësinë më 1 mars të atij viti. Në mesin e kandidatëve të saj ishte Alma Čardžić . ^[3] Fitues i asaj parazgjedhjeje ishte " Ljubim te pesmama " e interpretuar nga Extra Nena (Snežana Berić) nga Serbia. ^[4] Para se të zhvillohej konkursi i atij viti, më 28 prill, u formua një shtet i ri federal, i përbërë nga Serbia dhe Mali i Zi dhe i quajtur Republika Federale e Jugosllavisë, e cila u përfaqësua nga Extra Nena e përmendur më parë në 1992 contest . ^[5] ^[6] ^[7] Jugosllavisë iu ndalua pjesëmarrja në konkurs deri në vitin 2001 për shkak të sanksioneve të OKB-së gjatë Luftërave Jugosllave . Sanksionet hynë në fuqi vetëm disa javë pas konkursit të vitit 1992.

Vështrim i përgjithshëm i pjesëmarrjeve

Më poshtë renditen 27 konkurrentët që fituan konkursin vendas dhe vazhduan të marrin pjesë në Festivalin Evropian të Këngës.

Jugosllavia është një nga vendet e pakta që i ka dërguar të gjitha këngët në një nga gjuhët zyrtare, të cilat ishin serbo-kroate, sllovene dhe maqedonase . ^[8] 22 nga 26 hyrjet jugosllave në konkurs ndërmjet viteve 1961 dhe 1991 ishin në serbo-kroatisht dhe pjesa tjetër në sllovenisht. Shumica e hyrjeve, 11, erdhën nga Kroacia, ku ishte përqendruar industria e muzikës pop të Jugosllavisë. Asnjë hyrje nga Maqedonia apo Kosova nuk ia doli mbanë në konkurs, duke ilustruar një margjinalizim kulturor të pjesëve më të varfra të vendit. ^[8]

Konkurset kombëtare u zhvilluan gjithashtu midis viteve 1978 dhe 1980 dhe në 1985, por pa synimin për të dërguar një përfaqësues në konkursin e madh.

Çelësi i tabelës
1	Vendi i parë
◁	Vendi i fundit

Viti	Artisti/ja/tët/et	Kënga	Gjuha	Vendi	Pikët
1961	Ljiljana Petrović	"Neke davne zvezde" (Неке давне звезде)	Serbo-Kroatisht	8	9
1962	Lola Novaković	"Ne pali svetla u sumrak" (Не пали светла у сумрак)	Serbo-Kroatisht	4	10
1963	Vice Vukov	"Brodovi" (Бродови)	Serbo-Kroatisht	11	3
1964	Sabahudin Kurt	"Život je sklopio krug" (Живот је склопио круг)	Serbo-Kroatisht	13 ◁	0
1965	Vice Vukov	"Čežnja" (Чежња)	Serbo-Kroatisht	12	2
1966	Berta Ambrož	"Brez besed"	Sllovenisht	7	9
1967	Lado Leskovar	"Vse rože sveta"	Sllovenisht	8	7
1968	Lući Kapurso dhe Hamo Hajdarhodžić	"Jedan dan" (Један дан)	Serbo-Kroatisht	7	8
1969	Ivan	"Pozdrav svijetu" (Поздрав свијету)	Serbo-Kroatisht^[a]	13	5
1970	Eva Sršen	"Pridi, dala ti bom cvet"	Sllovenisht	11	4
1971	Krunoslav Slabinac	"Tvoj dječak je tužan" (Твој дјечак је тужан)	Serbo-Kroatisht	14	68
1972	Tereza	"Muzika i ti" (Музика и ти)	Serbo-Kroatisht	9	87
1973	Zdravko Čolić	"Gori vatra" (Гори ватра)	Serbo-Kroatisht	15	65
1974	Korni Grupa	"Generacija '42" (Генерација '42)	Serbo-Kroatisht	12	6
1975	Pepel in kri	"Dan ljubezni"	Sllovenisht	13	22
1976	Ambasadori	"Ne mogu skriti svoju bol" (Не могу скрити своју бол)	Serbo-Kroatisht	17	10
1981	Seid Memić Vajta	"Lejla" (Лејла)	Serbo-Kroatisht	15	35
1982	Aska	"Halo, halo" (Хало, хало)	Serbo-Kroatisht	14	21
1983	Daniel	"Džuli" (Џули)	Serbo-Kroatisht	4	125
1984	Ida and Vlado	"Ciao, amore"	Serbo-Kroatisht^[b]	18	26
1986	Doris	"Željo moja" (Жељо моја)	Serbo-Kroatisht	11	49
1987	Novi Fosili	"Ja sam za ples" (Ја сам за плес)	Serbo-Kroatisht^[c]	4	92
1988	Srebrna Krila	"Mangup" (Мангуп)	Serbo-Kroatisht	6	87
1989	Riva	"Rock Me"	Serbo-Kroatisht^[d]	1	137
1990	Tajči	"Hajde da ludujemo" (Хајде да лудујемо)	Serbo-Kroatisht	7	81
1991	Baby Doll	"Brazil" (Бразил)	Serbo-Kroatisht	21	1
1992	Extra Nena	"Ljubim te pesmama" (Љубим те песмама)	Serbisht	13	44

Pritjet

viti	Vendndodhja	Vendi i zhvillimit	Prezantuesit
1990	Zagreb, SR Kroaci	Salla e Koncerteve Vatroslav Lisinski	Helga Vlahoviq Brnobiq dhe Oliver Mlakar

Dirigjentët

Year	Conductor^[e]	Musical director	Notes	Ref.
1961	Stampa:Country data SR Slovenia Jože Privšek			^[9]
1962	Stampa:Country data SR Slovenia Jože Privšek
1963	Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1964	Stampa:Country data SR Serbia Radivoje Spasić
1965	Stampa:Country data SR Serbia Radivoje Spasić
1966	Stampa:Country data SR Slovenia Mojmir Sepe
1967	Stampa:Country data SR Slovenia Mario Rijavec
1968	Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1969	Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1970	Stampa:Country data SR Slovenia Mojmir Sepe			^[10]
1971	Stampa:Country data SR Croatia Miljenko Prohaska
1972	Stampa:Country data SR Croatia Nikica Kalogjera
1973	Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Esad Arnautalić
1974	Stampa:Country data SR Serbia Zvonimir Skerl
1975	Stampa:Country data SR Slovenia Mario Rijavec
1976	Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Esad Arnautalić
1981	Stampa:Country data SR Bosnia and Herzegovina Ranko Rihtman			^[11]
1982	Stampa:Country data SR Serbia Zvonimir Skerl
1983	Stampa:Country data SR Montenegro Radovan Papović
1984	Stampa:Country data SR Croatia Mato Došen
1986	Stampa:Country data SR Croatia Nikica Kalogjera
1987
1988
1989
1990	Stampa:Country data SR Croatia Stjepan Mihajlineć ^[f]	Stampa:Country data SR Croatia Igor Kuljerić	^[g]	^[12]
1991	Stampa:Country data SR Serbia Slobodan Marković
1992	Anders Berglund		^[h]

Përfshirja e lidhur

Komentuesit dhe zëdhënësit

Viti(et)	Komentatori serb	Komentatori kroat	Komentatori slloven	Zëdhënësi
1961	Ljubomir Vukadinoviq	Gordana Bonetti	Tomaž Terček	Sasha Novak
1962				Mlladen Deliq
1963				Miloje Orloviq
1964	Miloje Orloviq			Sasha Novak
1965		Mlladen Deliq		Ljubo Jelçiq
1966				Dragana Markoviq
1967				Sasha Novak
1968				Snežana Lipkovska-Hadžinaumova
1969				Gordana Bonetti
1970	Millovan Iliq	Oliver Mlakar		Dragana Markoviq
1971
1972
1973
1974				Helga Vllahoviq
1975				Dragana Markoviq
1976				Viktor Blažič
1977
1978
1979	^[13]
1980	^[13]
1981	Mlladen Popoviq	Oliver Mlakar	Tomaž Terček	Helga Vllahoviq
1982				Misha Molk
1983				Boshko Negovanoviq
1984				Snežana Lipkovska-Hadžinaumova
1985	Snežana Lipkovska-Hadžinaumova ^[i]
1986	Mlladen Popoviq	Ksenija Urliçiq	Misha Molk	Enver Petrovci
1987	Ksenija Urliçiq		Misha Molk	Liljana Tipsareviq
1988	Mlladen Popoviq	Oliver Mlakar	Sllobodan Kaloper	Misha Molk
1989		Oliver Mlakar	Misha Molk	Dijana Çuliq
1990		Branko Uvodiq	Misha Molk	Drago Çulina
1991		Ksenija Urliçiq		Mebrura Topoloc
1992				Veselin Mrđen
1993	^[j]
1994	Mlladen Popoviq
1995
1996 ^[k]
1997	Nikolla Neshkoviq
1998	Vojisllav Pantiq
1999
2000 ^[l]
2001	Unknown
2002	Mlladen Popoviq

^ "18. jugoslavenski izbor pjesme Eurovizije" [18th Yugoslav Eurovision Song Contest]. Opatija. 7 mars 1979. Arkivuar nga origjinali më 3 prill 2008. Marrë më 15 tetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura jugovizija
^ Alma Čardžić Bio – Official Site Arkivuar 7 korrik 2017 tek Wayback Machine (in Bosnian and Turkish)
^ Extra Nena Bio – Official Site Arkivuar 7 mars 2017 tek Wayback Machine (in Serbian and anglisht)
^ "Eurovision Trivia: Did you know..." BBC News. 6 maj 2005. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Klier, Marcus (28 shtator 2007). "Interview with Extra Nena". ESCToday. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Deniz, Jose Miguel Galvan (14 mars 2005). "Eurovision shows political side". BBC News. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ ^a ^b Vuletic, Dean (2019). Recognising Kosovo in the World of Televised International Song Contests. Springer Nature. fq. 116. ISBN 978-9811394270. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
^ Roxburgh, Gordon (2012). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. One: The 1950s and 1960s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-065-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Roxburgh, Gordon (2016). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Three: The 1980s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-118-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Roxburgh, Gordon (2020). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Four: The 1990s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-163-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. fq. 352–365. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>

[1] "18. jugoslavenski izbor pjesme Eurovizije" [18th Yugoslav Eurovision Song Contest]. Opatija. 7 mars 1979. Arkivuar nga origjinali më 3 prill 2008. Marrë më 15 tetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[jugovizija-2] Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura jugovizija

[alma-3] Alma Čardžić Bio – Official Site Arkivuar 7 korrik 2017 tek Wayback Machine (in Bosnian and Turkish)

[nena-4] Extra Nena Bio – Official Site Arkivuar 7 mars 2017 tek Wayback Machine (in Serbian and anglisht)

[5] "Eurovision Trivia: Did you know..." BBC News. 6 maj 2005. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Klier, Marcus (28 shtator 2007). "Interview with Extra Nena". ESCToday. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[7] Deniz, Jose Miguel Galvan (14 mars 2005). "Eurovision shows political side". BBC News. Marrë më 26 gusht 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Vuletic-8] Vuletic, Dean (2019). Recognising Kosovo in the World of Televised International Song Contests. Springer Nature. fq. 116. ISBN 978-9811394270. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)

[14] Roxburgh, Gordon (2012). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. One: The 1950s and 1960s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-065-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[15] Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[16] Roxburgh, Gordon (2016). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Three: The 1980s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-118-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[19] Roxburgh, Gordon (2020). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Four: The 1990s. Prestatyn: Telos Publishing. ISBN 978-1-84583-163-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Roxburgh-21] Roxburgh, Gordon (2014). Songs for Europe: The United Kingdom at the Eurovision Song Contest. Vëll. Two: The 1970s. Prestatyn: Telos Publishing. fq. 352–365. ISBN 978-1-84583-093-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[b]

[c]

[d]

[e]

[9]

[10]

[11]

[f]

[g]

[12]

[h]

[13]

[i]

[j]

[k]

[l]