hinangelungelu’ay a imelang
hinangelungelu’ay a imelang慢性疲勞症候群
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]
hinangelungelu’ay a imelang “kamu nu Ing, chronic fatigue syndrome, CFS misaadidi tu sulit, CFS” singangan aca tu adada ku heci adada ku tangah atu hinangelungelu’ay a imelang “myalgic encephalomyelitis, misaapuyu’ tu sulit ME” ayza papulung han ku ngangan adada ku heci adada ku tangah atu hinangelungelu’ay a imelang “ME/CFS”, u manaunay a imelang nu uzip alalid sa mangelu’ acaay panukas ku imelang, piazih tu imelang lalid katukuh tu 6 a bulad, cayay ku katinengan a ngelu’ u lalekalan caay katineng mangelu’ utiih ku uzip.
慢性疲勞症候群（英語：chronic fatigue syndrome、縮寫：CFS）又稱肌痛性腦脊髓炎（myalgic encephalomyelitis、縮寫：ME），現合稱肌痛性腦脊髓炎/慢性疲勞症候群（ME/CFS），為一種身體出現慢性的持續性疲勞症狀的病症而無法恢復，診斷的定義是發生期間達連續6個月以上，且排除已知的疲勞原因後的不明原因的疲勞感覺或身體不適。
imahini mahiniay a imelang u cayay henay katinengan, caay ka yadah ku katinengan tu katalawan, iayaw nau ledek a imelang sa, nika katahkalan nu ke-ci caay kataneng ku picukel tu mahiniay a kamu. hamin u adada’ay mabiyalaw atu ngelu’ nu pikawaw. atu katenes caay katatungus ku nikauzip, anu matenes ngelu’ sa ku balucu’ uzip,caay pisakapah tu uzip, hakay u kakatalawantu, makay adidi’ ku “ngelu’” malapihacengay a “kangelu’”.
目前這類疾病病因仍不明，危險因子也瞭解不多，在過去曾認為是病毒所引起的疾病，但是科學證據力仍不足以支持這樣的論點。絕大部分的患者都與工作緊張與壓力過大，以及長期生活作息不正常等有關；若長期任由身心疲累，沒有好好調養，可能會引發一些危險因子，從輕微的「疲勞」演變成嚴重的「過勞」。
i 2015 a mihcaan, migingkiway tu imelangay a gingkiw ing “masuma tu ku ngangan Amilika kanatal miginngkiway tu imelang” patahkal tu baluhay a nipaketinan tu mahiniay a imelang a tataneng ku piazih tu imelang, muluyaw pangangan “u hina ngelu’ay a imelang” “systemic exertion intolerance disease, SEID”, nika caay patatenga’ ku katuuday.
在2015年，醫學研究院（已更名美國國家醫學院）提出了重新定義這類疾病的診斷標準，並重新命名為「全身性勞累不耐症」（systemic exertion intolerance disease，SEID），但未被廣泛採納。
hinabi’ay hinalibulubut, caay ku hinalibulibutay, hinabi’ay a imelang 2 sin, kuyni pihacengay magelu’ay a imelang atu sakalawlaw a halikabi’ay a imelang migingkiw tu halibi’ay caay kahapinang, uyza miida tu zumaay a pikinsa, hakay uyni pinaay kasahini a imelang, kasazuma nu imelang tabaki ku nikatatungduh anucaay hamin u matatungduhay.
嗜睡型抑鬱症、非典型抑鬱症、發作性睡病2型、嚴重慢性疲勞症候群這些與中樞特發性嗜睡症的持續嗜睡均科研上病理不明，均依賴排他性的診斷方式，有可能這幾類病症的病理分型存在很大的重疊或者完全重疊。
tucek tu pinaay a kasahini katukuh ayza migingkiw tu imelang caay henay katinengan ku halibi’ay a imelang, cacay ku nu imelangay tu kamu sakay kacekil mikuwan tu sakaput “bu-ta talakaway a cacudadan a sakaput maawas ku pikinngsa tu aadupan tahakal ku mahiniay kacekilmikuwan tu masakaput, mahiniay tabaki adidi’ay 3-5 MM sya-s-ciw-cin-huw-cyun, u pingaay tu sya-s-ciw-cin-huw-cyun uzuma pihaceng ku kahalibi’” tapiingay a husu izang mapuut “kaadidi’an tu 1 MM masumad ku imelang hawsa uyza 3T ce-kung-cen tatenga’ caay kaazih, 3T ce-kung-cen tatenga u kasa padekuan satalakaway icelangay a ce-kung-cen a nilacul, u nikacakat, u hamin nu kitakit satalakaway a gizice u sapiazih a ce-kung-cen anilacul mi-saw-myaw tuyni a adada, 1MM a pisaheci mukuwan hakay apina ku patalakaw, mahizatu cay katineng” a malakii’ ku walakli, malakii’ ku walakli mala u lahaday tu 7*24 a tatukian ku kabulesen, namahini kalabi’tu, mahicahicaay a imelang.
針對以上幾樣至今科研上病理不明的嗜睡症，一個病理假說為覺醒控制核團（復旦大學等團隊有通過動物實驗復現這樣的覺醒控制核團，如大小3-5MM的下視丘室旁核；臨床上的下視丘症候群往往也會引發嚴重嗜睡）旁邊的小血管堵住（小於1MM病變的話那麼3T磁共振基本都看不見，3T磁共振基本是各大醫院的最高場強磁共振設備了；進一步而言，即便全球最高端臨床磁共振設備掃描此部位，1MM的解析度限制也不一定提高多少，依舊存在盲點）導致二氧化碳超標，超標二氧化碳成為天然的7*24小時麻醉劑，從而引發嗜睡等複雜症狀。
malalitin tu i hekalay atu zumaay a natinengan
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]中文維基百科 : 慢性疲勞症候群