ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ
ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಒಂಜಿ ಸಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥ. ಉಂದೆನ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಕಾಳುಮೆಣಸು, ಕರಿಮೆಣಸುಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‍ಡ್ 'ಪೆಪ್ಪರ್' ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದು ಸಂಸ್ಕೃತದ 'ಪಿಪ್ಪಲಿ' ಪದತ ಮೂಲೊರ್ದ್ ಬೈದ್ಂಡ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದೆತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುದರ್ ಪಿಪೆರೆಸ್/Piperes ಉಂದೆತ್ತ ರುಚಿ ಖಾರ. ಆಯುರ್ವೇದ ಶಾಸ್ತ್ರೊಡ್ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿಗ್ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಉಂಡು. ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿನ್ ಭಾರತದ ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯೊಲೆಡ್ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬುಲೆಯಾದ್ ಬುಲೆಪೆರ್. [೧].
ಇತಿಹಾಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಭಾರತೊಡು ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿತ ಬಳಕೆ ಪಿರಾಕ್‌ರ್ದ್‌ಲಾ ಉಂಡು. ಕೇರಳದ ಕಡಲ ಬರಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಡಲ ಬರಿಟ್ಟ್ ನೆನ್ನ ಕೃಷಿ ಸುರು ಅಂಡ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ನೆನ್ನ್ ಕಪ್ಪು ಬಂಗಾರ್ಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ನೆನ್ನ ಬಿಲೆ ಬಾರಿ ಜಾಸ್ತಿ. ಇನಿತ ದಿನೋ ಭಾರತೊಡು ಕೇರಳ ಜಾಸ್ತಿ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮನ್ಪುಂಡು. ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಕೇರಳದ ಕೊಚ್ಚಿ ಬಂದರ್ ಬುಕ್ಕ ಕುಡ್ಲದ ನವಮಂಗಳೂರು ಬಂದರ್ಲೆಡ್ ಪಿದಾಯಿ ದೇಶೊಲೆಗ್ ರಪ್ತು ಅಪುಂಡು.
ಎಡ್ದೆ ಮುಂಚಿದ ಬೂರು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿದ ದೈತ್ತಲೆಕ್ಕ ಬುಲೆವುನತ್ತ್ ಮರಟ್ ಮಿತರೊಂದು ಪೋಪಿನ ದೈ ಅಂಚಾದ್ ನೆಕ್ಕ್ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿದ ಬೂರು ಪನ್ಪೆರ್. . ಈ ಬಲ್ಲ್‌ದ ಗಂಟ್‍ಡ್ ಬೇರ್ ಪುಟ್ಟುಂಡು. ಬೇರ್ ಲ್ ಮರಟ್ ಪತ್ತುವ. ಬೊಕ್ಕ ಮಣ್ಣ್‌ಗ್ ಜಪ್ಪುಂಡು.ಈ ಬೇರುಲು ಮಣ್ಣ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಮರತ ಮುದೆಲ್‍ದ ಪೋಷಕಾಂಶಲೆನ್ ಒಯಿಪುಂಡು. ಪೂವುಲು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ್ ಇತ್ತ್‌ದ್ ಗೆರೆತ ಮಿತ್ತ್ ಪುಟ್ಟುವ . ಎಡ್ದೆ ಮುಂಚಿದ ಗೆರೆ ಲತ್ತ್ ಇರೆತ ಸಂದ್ ಡ್ ಪುಟ್ಟುವ . ಲತ್ತ್ ಗೆರೆಲು ೪ ಡ್ದ್ ೮ ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಎಡ್ಡೆ ಬುಲೆಯಿನ ಗೆರೆಕುಲು ೭ ಡ್ ೧೫ ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದವಾದ್ ಇಪ್ಪೂಂಡು.ಈ ಬಲ್ಲ್ ಫಲವತ್ತಾಯಿನ ಬೊಕ್ಕ ಹಾಗು ಪಸೆ ಇತ್ತಿನ ಮಣ್ಣ್ ಡ್ ಬುಳೆಪುಂಡು.ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗದ್ ಪರಂದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಂಡೊ ಡ್ದ್ ಬರ್ಪುನ ಬಲ್ಲ್ ಡ್ದ್ ಸಂತಾನಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಪುಂಡು.ಕೃಷಿ ಮಲ್ಪುನಕುಲು ಈ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿದ ಬಲ್ಲ್ ನ್ ೧ ಮೀ ಉದ್ದಗ್ ಕಟ್ಟ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ನಾಟಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಎಡ್ಡೆ ಗಾಳಿ ಬೊಲ್ಪು ಅವಶ್ಯಕವಾದ್ ಬೋಡು,ಅಂಚನೆ ಒಂತೆ ನೆರಲ್ ಲಾ ಬೋಡು.[೨]
ಪರ್‍ಂದ್ ಬುಕ್ಕೊ ಉಲ್ಂಗೆಲ್ ಮುನ್ಚಿ
- ಈ ಬೂರುಲೆಡ್ ೪ ಡ್ದ್ ೫ ವರ್ಷದುಲಯಿ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ ಆಪುಂಡು.ಈ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ ಪರಂದ್ ಆನಗ ಕೆಂಪು ಆಪುಂಡು.
- ಕೊಯ್ಲ್ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಗೊಂಚಿಲ್ ನ್ ಬೇತೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಮುಂಚಿನ್ ಬೇತೆನೆ ಮಲ್ಪೊಡು.ಬೊಕ್ಕ ದೊಂಬುಡು ನುಂಗಾವೂಡು.
- ಮೂಜಿ ನಾಲ್ ದೊಂಬು ಬೂರಿ ಬೊಕ್ಕ ಮುಂಚಿ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ನೊಗು ತಿರುಗುಂಡು.
ಎಡ್ದೆ ಮುಂಚಿಗ್ ಇಂಗ್ಲೀಸ್ ಡ್ ಪೆಪ್ಪರ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪದ ಪಿಪ್ಪಲಿ ಅಂಚನೆ ಗ್ರೀಕ್ ಮೂಲದಾತ್ರ ಬತ್ತ್ಂಡ್ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.]
ವಿದೊಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಕರಿಮುಂಡ.
- ಹೈಬ್ರೀಡ್
ಪ್ರಪಂಚೊದ ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥೊಡು ಬೊಕ್ಕ ವ್ಯಾಪಾರೊಡು ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕಜಿಪುಡು ಜಾಸ್ತಿಯಾದ್ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ ನಮ್ಮ ದೇಶೊಗ್ ಬತ್ತಿನಪಗ ಈ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ರುಚಿ ಅಕ್ಲೆಗ್ ಕೊಸಿಯಾಂಡ್ ಗೆ. ಈ ದೇಶೊನ್ ಬುಡ್ದ್ ಪೋನಗ ಅಕುಲು ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿನ್ ಅಕ್ಲೆನ ದೇಶೊಡ್ಲ ಪ್ರಸಾರ ಮಲ್ತೆರ್ ಗೆ. ಇನಿ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಒಂಜಿ ರಫ್ತು ಬುಲೆಯಾದುಂಡು. ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಪ್ರಪಂಚೊಡೇ ಜಿಂಜ ಬೇರ ಆಪುನ ಸಂಬಾರ. ಕೇರಳದ ಕೊಚ್ಚಿಡ್ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ಕೇಂದ್ರ ಉಂಡು. ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ಕಿರಯೊಡ್ ಹೆಚ್ಚಿ ಕಮ್ಮಿ ಆಪುಂಡು.
ಅಡ್ಪಿಲ್ಲಡ್ ಬಳಕೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪ್ರತಿ ಇಲ್ಲದ ಅಡ್ಪಿಲ್ಲಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ ಉಪ್ಪುಂಡು, ಹೆಚ್ಚದ ಕಜಿಪುಗು ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ ಬಳಕೆ ಆಪುಂಡು. ತರಕಾರಿ ಸಾಂಬಾರ್ ದ ಪೊಡಿ, ಮೀನ್ ಮಾಸದ ಕಜಿಪುದ ಪೊಡಿಕ್ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿ ಬೋಡೇ ಬೋಡು. ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿಡ್ ಮಲ್ಪುನ ಕಜಿಪುಲೆಗ್ ಇತ್ತೆ ಪೆಪ್ಪರ್ ಫ್ರೈ, ಪೆಪ್ಪರ್ ಚಿಲ್ಲಿ, ಪೆಪ್ಪರ್ ಸೂಪ್ ಇಂಚ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪುದರ್ ಲೆಡ್ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ ಒನಸ್ ತಿನಸ್ ಲೆಡ್ ಬಳಕೆ ಆಪುಂಡು.
ಮರ್ದ್‍ಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿದ ಬಳಕೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಶೀತ, ಕಫ ಆಯಿನಪಗ ಎಡ್ಡೆ ಮುಂಚಿದ ಕಷಾಯ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಈ ಕಷಾಯ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುನಗ ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿ, ಬೆಲ್ಲ,ಮಜ್ಜಿಗೆತೊಪ್ಪು, ಉಂದೆನ್ ಎಡ್ಡೆ ಕೊದ್ಯಾದ್‍ ಪೇರ್‍ ಪಾಡ್ದ್‍ ಪರೊಡು.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ http://vbnewsonline.com/Commerce/140969/[dead link]
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2015-08-28. Retrieved 2015-08-28.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (help)CS1 maint: archived copy as title (link)