Jump to content

Bobbī Fişer

Az Википедиа
Bobbī Fişer
angl. Robert James Fischer
Ittilo'oti infirodī
Çins mard[4][1]
Nom ba hangomi tavallud angl. Robert James Fischer
Kişvar
Taxassus şohmot
Zodrūz 9 mart 1943(1943-03-09)[1][2][3][…]
Zodgoh
Ta'rixi darguzaşt 17 janvar 2008(2008-01-17)[1] (64 sol)
Mahalli darguzaşt
Vebgohi rasmī(angl.)
 Parvandaho dar Vikianbor

Robert Çejms (Bobbi) Fişer (angl. Robert James “Bobby” Fischer, 9 marti 1943, Cikago, Illinojs, IMA — 17 janvari 2008, Rejkjavik, Islandija) — şatrançboz va qahramoni sobiqi çahon. Bisjore az ustodoni şatrançi muosiri Fişer dar in ki ū behtarin şatrançbozi ta'rix budaast, içmo' dorand.

Zindaginoma

[viroiş | edit source]

Robert dar Cikagoi Amriko mutavallid şud. Padaraş Hons Gerhard Fişer, zistfizikdoni olmonī va modaraş Raçoino Fişer, şahrvandi amrikoī az tabori jahudī bud.

Ū dar sinni 14-solagī Qahramoni şatrançi Amriko şud va pas az on 8 bori digar ba in maqom dast joft.

Dar solhoi 1972 to 1975 melodī Qahramoni şatrançi çahon bud. Dar soli 1972 va dar musobiqoti Qahramoniji şatrançi çahoni soli 1972, Boris Spaskijro bo 7 burd, 3 boxt va 11 tasovī dar çançolitarin rūjorūiji ta'rixi şatranç, ki ba nomi «Rūjorūiji qarn» şinoxta şud, şikast dod. Illati ahammijati in raqobat Çangi sard va raqobathoi sijosī bajni Ijoloti muttahida va Ittihodi çamohiri şūravī bud. Se sol ba'd ū ba xotiri e'tiroz ba FIDA hozir ba difo' az unvoni qahramoniji xud dar muqobili Anatolij Karpov naşud va unvoni qahramoniro ba Karpov voguzar kard.

Bobbī Fişer dar soli 1958 dar ponzdahsolagī daraçai ustodbuzurgi şatrançro kasb kard, ki rūkarde dar on zamon mahsub meşud. Vaj dar musobiqoti qahramoniji şatrançi çahon bist musobiqa pajopaj bo pirūzī dast joft, ki hec goh dar ta'rixi şatranç takror naşudaast. Vaj dar soli 1972 dar musobiqa qahramoniji çahon bar Boris Spaskij ƣalaba kard va naxustin va tanho amrikoie şud, ki ba in unvon merasad. Fişer az on zamon to soli 1992 dar hec musobiqae şirkat nakard. Vaj unvoni xudro dar soli 1975 dar paji ixtilof bo Federatsijai bajnalmilaliji şatranç dar mavridi şaroiti barguzoriji musobiqai qahramoniji çahon az dast dod va peşnihodhoi moliji hangftero baroi ançomi in musobiqa rad kard. Fişer dar soli 1992 musobiqae namoişi bo Boris Spaskij dar Jugoslavija barguzor kard. Kişvare, ki on zamon tahti tahrimi iqtisodiji Amriko qaror doşt. Vaj pas az on dar xoriç az kişvaraş firorī bud va dar soli 2004 ba daleli safar bo guzarnomai taqallubī dar Çopon dastgir şud va dar soli 2005 içozai tarki Çopon ba maqsadi Islandijaro pajdo kard. Kişvare, ki musobiqai qahramoniji çahoni ū bo Boris Spaskij dar onço barguzor şuda bud va dar on zamon tobe'ijati xudro ba ū dod, to az tahvili ū ba Amriko çilavgirī kunad.

Fişer (az rost) dar solhoi 50-um
Fişer (istoda) dar Olimpiadai şatrançboziji Lejpsig boziji Viljam Lombardiro (nişasta) tamoşo mekunad, 1960
1972
Qabri Robert Fişer dar Selfoss

Şatranç

[viroiş | edit source]
1971

Fişer bo muhrai safed taqriban hameşa bo harakati e4 boziro oƣoz mekard va bo muhrai sijoh dar çavobi e4 ba difo'i sisilijaī va dar çavob d4 ba difo'i hindişoh rūj meovard. Pirūzihoi ū aƣlab bo hamaloti nogahonī jo ziddihamla ba dast meomad va na bo çam' kardani tadriçiji bartarihoi kūcak, harcand az nazari mavqe'ī ham boziji ū matlub menamud.

Çançolho

[viroiş | edit source]
  • Bobbī Fişer pas az ançomi musobiqae dar soli 1992 melodī dar Jugoslavijai sobiq, ba daleli taxtī az muqarraroti tahrimi Jugoslavijai sobiq tavassuti Amriko, bar asosi qavonini Ijoloti muttahida Amriko tahti ta'qib qaror girift. Dar soli 2005 melodī kişvar Islandija ba vaj «şahrvandī»-i on kişvarro e'to kard, to mone' az istirdodi vaj ba Amriko şavad.
    Vaj ba daleli suxanoni jahudsitezona va inkori hulukust (xolokost) va hamcunin himojat az hamaloti 11 sentjabri gurūhi al-Qo'ida dar Amriko, mavridi intiqodi şadid qaror doşt.[6]

Adabijot

[viroiş | edit source]
  • Fişer, R. D. «60 boziji xotiraviji man». — silsilai «Şohmotbozoni barçastai çahon», M., Tarbijai çismonī va varziş, 1972. — 272 s., 1 varaq. portret
  • Mednis, Edmar . «Bobbi Fişer cj tavr maglub şud», M., «Progress», 1981. — 280 s.
  • Fişer, R. D. «Bobbi Fişer şohmotboziro meomūzonad», Zdorovьja, Kiev, 1990. — 280 s.
  • Mansurov, E. A., «Asrori Fişer», M., «Sovetskij sport», 1992. — 304 s., bemor.
  • Safiullin, R. K., «Merosi şohmot az Robert Çejms Fişer», Qazon, Fort Dialog, 1992. — 352 s., bemor.
  • Tajmanov, M. E. «Qurboni Fişer budam», S-P., Şohforum, 1993. — 112 s., bemor.
  • Golubev A. N., Gutzeit L. E. «744 boziji Bobbi Fişer», dar du çild. — M., Roleg Limited, 1993.
  • Fişer B., Margulis S., Mozenfelder D. «Darshoi nobiƣai şohmot», Minsk, Popurri, 2003. — 352 s.
  • Voronkov S. B., Plisetskij D. G. «Rusxo ba mukobili Fişer». — silsilai «San'ati şohmot», M., Ripol Klassik, 2004. — 528 s., bemor.
  • Kasparov, G. «Peşguzaştagoni buzurgi man», cildi 4, «Fişer va sitoraxoi Garb», M., Ripol Klassik, 2005. — 544 s., bemor.
  • Pak, V. N. «Robert Fişer. Paradokshoi nobiƣai şohmot», M., Stalker, 2005. — 352 s., bemor.
  • Pak, V. N. Baranjuk A. I. Taşvişgari olami şohmot (Silsilai «Nomhoi maşhur dar şohmot») Dar borai hajot va fa'olijati Robert Fişer K: TOV «Zadruga», 2008. — 640 s.; bemor.
  • Linder I. M., Linder V. I. «Robert Fişer: hajot va bozī», M., Astrel, 2006. — 352 s., bemor.
  • Ajdinau Ç., Edmonds D. «Bobbi Fişer ba çang meravad», M., Ripol Klassik, 2008. — 304 s., bemor.
  • Merosi noma'lumi şoxmot Fişer. Murattibi Mixail Sokolov. — M.: Xonai şohmoti rusī, 2011. — 144 s. — (Universiteti şoxmot). — ISBN 978-5-94693-162-5
  • Bezgodov A. M. «Robert Fişer: asrori maxorat». Finiks, 2018. 94 s., — ISBN 978-5-907002-10-4
  • Braga F., Liardo S., Minser S. Bobbi Fişer: Afsona: Hajot va bozihoi buzurgtarin nobiƣai şohmot / Per. az ispanī — M.: Xonai şohmoti rusī, 2012. — 312 s. — (Şoxmotbozoni buzurgi caxon). — ISBN 978-5-94693-256-1
  • Brejdi, Frenk . Oxiri bozī : Tarçumai Robert Fişer : boloravī va suquti açibi Bobbi Fişer — rohi jak nobiƣai amrikoī, ki dar kanori devonagī ançom joft. — M. : Andrej Elkov, 2015. — 447 s., [6] s. bemor. — ISBN 978-5-906254-25-2 .
  • Bobby Fischer. I Was Tortured in the Pasadena Jailhouse!. Printer (1982). 28 Janvar 2014 sançida şud. Bargirifta az sarcaşmai avval 29 ijuni 2018.

Pajvandho

[viroiş | edit source]

Şablon:Şaxmatnыe ssыlki