หลุยส์ เดอ เครูอาล
หลุยส์ เดอ เครูอาล ดัชเชสแห่งปอร์ตสมัธ (กันยายน พ.ศ. 2192- 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2277) เป็นพระสนมเอกคนที่สองของสมเด็จพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 2 แห่งอังกฤษ หลุยส์เป็นพระกำนัลของเจ้าหญิงเฮนเรียตตา เจ้าหญิงเฮนเรียตตาได้เสด็จมาที่อังกฤษในปี พ.ศ. 2213 เมื่อพระเจ้าชาร์ลส์ได้ทรงเห็นหน้าตาหลุยส์ที่งดงามใสสะอาดเนื่องจากไม่ได้แต่งหน้าพระองค์ก็ทรงชื่นชมเป็นอย่างยิ่ง หลุยส์เป็นสาวน้อยวัย 21 ปีที่กิริยามารยาทเรียบร้อยสมเป็นลูกผู้ดี
เจ้าหญิงได้สิ้นพระชนม์อย่างกะทันหันขณะมีพระชนมายุ 26 ปี ยังไม่ทันเสด็จกลับ หลุยส์ตกค้างอยู่ในราชสำนัก พระเจ้าชาร์ลส์ทรงประทานตำแหน่งนางกำนัลของสมเด็จพระราชินีแคทเธอรีน ให้แก่หลุยส์ ต่อมหลุยส์ได้ทำหน้าที่เป็นสนมคนใหม่ ด้วยรูปร่างหน้าตาที่จอห์น เอเวลินกล่าวว่า "งามเหมือนเด็กทารก" คือ งามบริสุทธิ์นั่นเอง ต่อมาหลุยส์ก็ได้คลอดลูกชายที่ชื่อ ชาร์ลส์ ซึ่งต่อมาก็คือดยุกแห่งริชมอนด์ หลุยส์ไม่เคยแต่งงานมาก่อนที่จะได้เป็นพระสนม หลุยส์ก็เลยเป็นดัชเชสแห่งปอร์ตสมัธแบบ Duchess in Her Own Right คือเป็นดัชเชสด้วยตนเอง ไม่ได้เป็นภรรยาของดยุก
ถึงแม้หลุยส์จะมีหน้าตาที่ใสซื่อสะอาดสะอ้าน (ดูจากรูปวาดจะเห็นว่าหลุยส์จะไม่ค่อยแต่งหน้ามากนัก) แต่เธอก็เป็นคนฉลาด ไม่หัวอ่อน และสามารถเรียกความสนใจได้มากกว่าดัชเชสแห่งคลีฟแลนด์ด้วยซ้ำ ถึงแม้หลุยส์จะอยู่ที่อังกฤษ แต่ใจของเธอก็ได้ไปอยู่กับฝรั่งเศส นายเหนือหัวที่เธอรักมากที่สุดคือสมเด็จพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศสมากกว่าพระเจ้าชาร์ลส์ หลุยส์ทำหน้าที่เป็นสายลับดูความเคลื่อนไหวของราชวงศ์สจ๊วตทุกย่างก้าว ด้วยการที่ไปล่วง แคะ แกะ เกา ความลับของอังกฤษจากพระเจ้าชาร์ลส์ หลุยส์ได้กลับไปรายงานเรื่องราวต่างๆในราชสำนักแก่ฝรั่งเศส ตลอดจนโน้มน้าวให้พระเจ้าชาร์ลส์ทรงหันมานับถือคาธอลิก แต่พระองค์ก็ทรงพระทัยแข็งพอที่จะปฏิเสธหลุยส์ทั้งๆที่ทรงเลื่อมใสคาธอลิกมาก
หลุยส์เป็นคนโปรดแห่งราชสำนักอังกฤษ หลุยส์สามารถพิชิตใจพระเจ้าชาร์ลส์ทำให้เธอ "ขึ้น"ตลอด ไม่มีวันตกแบบดัชเชสแห่งคลีฟแลนด์ หลุยส์ได้ทำให้ดยุกแห่งมอนมัธหมดรัศมีลงไป แต่คนที่หลุยส์กำจัดไม่ได้คือเนลล์ กวิน นางละครสาวสวย หลุยส์ตีสนิทกับเสนาบดีคนสำคัญ ยอมที่จะไปเป็นชู้เขา เพราะจะได้นำความลับของอังกฤษถวายพระเจ้าหลุยส์ เพื่อจะได้เป็นประโยชน์ต่อฝรั่งเศส หลุยส์เป็นคนโลภมาก กอบโกยเงินพระคลังแทบเกลี้ยง ห้องชุดในพระราชวังไวท์ฮอลซึ่งตกแต่งกว่า 3 ครั้งจนกว่าจะเป็นที่พอใจ สิ้นเปลืองเงินไปไม่รู้เท่าไหร่แล้ว หลุยส์ได้เบี้ยหวัดรายปีถึง 27,000 ปอนด์ ไม่รวมบรรดาเพชรพลอยที่พระเจ้าชาร์ลส์ทรงประทานให้ลูกชายอีกมาก พระเจ้าหลุยส์ทรงส่งของกำนัลดีมาให้หลุยส์เป็นประจำเพื่อตอบแทนที่รับใช้ด้วยดี
หลุยส์เป็นดาราเจ้าน้ำตา เวลาพระเจ้าชาร์ลส์ทรงไม่ประทานอะไรให้หลุยส์ก็จะใช้วิธีนี้ประจำ ในที่สุดหลุยส์ก็ได้ไปทุกที หลุยส์เป็นคนที่รู้ใจพระเจ้าชาร์ลส์เป็นอย่างดีทำให้เป็นคนโปรดเสมอ ถึงแม้จะมีคู่แข่งคนสำคัญอย่างเนลล์ กวิน ก็ตาม
เมื่อพระเจ้าชาร์ลส์สวรรคต หลุยส์มีหนี้สินท่วมหัว แต่พระเจ้าหลุยส์ก็ทรงอุปถัมภ์หลุยส์ จนเมื่อสวรรคตแล้วดยุกแห่งออร์เลอังส์ก็มารับช่วงต่อ หลุยส์เสียชีวิตในวัย 85 ปี.