แวร์เนอร์ ไฮเซินแบร์ค
แวร์เนอร์ ไฮเซินแบร์ค (เยอรมัน: Werner Heisenberg) เป็นนักฟิสิกส์ทฤษฎีชาวเยอรมันซึ่งเป็นหนึ่งในผู้วางหลักการพื้นฐานของกลศาสตร์ควอนตัม มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักในฐานะผู้คิดค้นหลักความไม่แน่นอนของทฤษฎีควอนตัม นอกจากนี้ยังเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในสาขาวิชาฟิสิกส์นิวเคลียร์ ทฤษฎีสนามควอนตัม และฟิสิกส์อนุภาค
ไฮเซินแบร์ค ร่วมกับมัคส์ บอร์น และ พาสควอล จอร์แดน ได้ร่วมกันวางหลักการของเมทริกซ์เพื่อใช้ในกลศาสตร์ควอนตัมในปี พ.ศ. 2468 ไฮเซินแบร์คได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ในปี พ.ศ. 2475
หลังจากที่อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ขึ้นสู่อำนาจในปี พ.ศ. 2476 ไฮเซินแบร์คก็ถูกสื่อมวลชนโจมตีในฐานะผู้ริเริ่มเคลื่อนไหว deutsche Physik (ฟิสิกส์เยอรมัน) ต่อมาเขาถูกหน่วย Schutzstaffel สอบสวน และกลายเป็นคดีไฮเซินแบร์คโดยกล่าวหาว่าเขาเป็นผู้สืบทอดของ อาร์โนลด์ ซอมเมอร์เฟลด์ แห่งมหาวิทยาลัยมิวนิก ปี พ.ศ. 2481 เฮนริค ฮิมม์เลอร์ หัวหน้าหน่วย Schutzstaffel จึงได้คลี่คลายคดีนี้ ไฮเซินแบร์คไม่ได้เป็นผู้สืบทอดของซอมเมอร์เฟลด์ และกอบกู้ชื่อเสียงกลับคืนในวงการนักฟิสิกส์ของอาณาจักรไรค์ที่สาม
ปี พ.ศ. 2482 โครงการพลังงานนิวเคลียร์ของเยอรมัน หรือที่รู้จักอย่างไม่เป็นทางการในชื่อ คลับยูเรเนียม ได้เริ่มก่อตั้งขึ้นภายใต้การอุปถัมภ์ของกรมสรรพาวุธแห่งเยอรมนี ครั้นถึง พ.ศ. 2485 การควบคุมโครงการก็ตกอยู่ในมือของสภาวิจัยแห่งไรค์ (Reich Research Council) ตลอดระยะเวลาของโครงการทั้งหมดนี้ ไฮเซินแบร์คเป็นหนึ่งในผู้อำนวยการ 9 คนที่ดูแลและพัฒนางานวิจัยในโครงการ พ.ศ. 2485 ไฮเซินแบร์คได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้อำนวยการฝ่ายปกครองของสถาบันฟิสิกส์ไกเซอร์ วิลเฮล์ม
ไฮเซินแบร์คถูกจับกุมพร้อมนักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมันรวม 10 คนในช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่สอง ระหว่างปฏิบัติการ Alsos ของสหรัฐอเมริกา เขาถูกควบคุมตัวอยู่ในประเทศอังกฤษตั้งแต่พฤษภาคม พ.ศ. 2488 ถึง มกราคม พ.ศ. 2489
เมื่อไฮเซินแบร์คได้กลับคืนสู่เยอรมนี เขาตั้งรกรากที่เมืองเกิททิงเงินในย่านอยู่อาศัยของชาวอังกฤษ และได้รับมอบหมายให้เป็นผู้อำนวยการสถาบันฟิสิกส์ไกเซอร์ วิลเฮล์ม ซึ่งในเวลาต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น สถาบันฟิสิกส์มัคส์ พลังค์ ไฮเซินแบร์คดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการที่สถาบันแห่งนี้จนกระทั่งสถาบันย้ายไปอยู่เมืองมิวนิกในปี พ.ศ. 2501 เนื่องจากการขยายขอบเขตงานและเปลี่ยนชื่อเป็น สถาบันฟิสิกส์และฟิสิกส์ดาราศาสตร์มัคส์ พลังค์ เขาได้เป็นผู้อำนวยการร่วมกับ ลุดวิก เบียร์มานน์ นักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ เป็นเวลา 2 ปี หลังจากนั้นจึงได้เป็นผู้อำนวยการสถาบันตั้งแต่ พ.ศ. 2503-2513
ไฮเซินแบร์ค ยังได้เป็นประธานสภาวิจัยแห่งเยอรมัน ประธานคณะกรรมาธิการฟิสิกส์อะตอม ประธานคณะทำงานฟิสิกส์นิวเคลียร์ และประธานมูลนิธิอเล็กซานเดอร์ ฟอน ฮัมโบลด์
ปี พ.ศ. 2500 ไฮเซินแบร์คเป็นผู้ลงนามในคำแถลงการณ์เกิททิงเงิน (Göttingen Manifesto) ซึ่งเป็นคำประกาศจากนักวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ชั้นแนวหน้าแห่งเยอรมันตะวันตก 18 คน ที่ต่อต้านการติดอาวุธกองทัพเยอรมันตะวันตกด้วยอาวุธนิวเคลียร์ด้านยุทธวิธี
รางวัลและเกียรติยศ
[แก้]ไฮเซินแบร์คได้รับรางวัลจำนวนมาก ตัวอย่างดังต่อไปนี้:[1]
- ดุษฎีบัณฑิตกิติมศักด์ จากมหาวิทยาลัย Bruxelles, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี Karlsruhe, และมหาวิทยาลัยบูดาเปสต์
- Order of Merit of Bavaria
- Romano Guardini Prize[2].
- Grand Cross for Federal Service with Star
- Knight of the Order of Merit (Peace Class)
- สมาชิกของ Royal Society แห่งลอนดอน
- สมาชิกของสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งเกิททิงเงิน, บาวาเรีย, แซกโซนี, ปรัสเซีย, สวีเดน, โรมาเนีย, นอร์เวย์, สเปน, เนเธอร์แลนด์, โรม (Pontifical), สมาคมวิทยาศาสตร์ลีโอโปลดินาแห่งเยอรมัน (Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina) (Halle), the Accademia dei Lincei (Rome), และสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งอเมริกา
- พ.ศ. 2475 – รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ "สำหรับการสร้างสรรค์กลศาสตร์ควอนตัมและวิธีการนำไปใช้ ซึ่งเปิดเส้นทางสู่การค้นพบรูปแบบแท้จริงของไฮโดรเจน"[3]
- พ.ศ. 2476 –เหรียญรางวัลมัคส์ พลังค์ จาก Deutsche Physikalische Gesellschaft
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Werner Heisenberg Biography, Nobel Prize in Physics 1932 Nobelprize.org.
- ↑ Chapter 16 "Scientific and Religious Truth" in Across the Frontiers, 1974, Harper & Row, p.213-229
- ↑ http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1932/
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- MacTutor Biography: แวร์เนอร์ คาร์ล ไฮเซินแบร์ค
- บทสัมภาษณ์ประวัติของแวร์เนอร์ ไฮเซินแบร์ค วันที่ 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1962, American Institute of Physics, Niels Bohr Library & Archives เก็บถาวร 2013-01-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- บทสัมภาษณ์ประวัติของแวร์เนอร์ ไฮเซินแบร์ค วันที่ 16 มิถุนายน ค.ศ. 1970, American Institute of Physics, Niels Bohr Library & Archives เก็บถาวร 2013-01-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Key Participants: Werner Heisenberg เก็บถาวร 2012-09-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - Linus Pauling and the Nature of the Chemical Bond: A Documentary History
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2444
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2519
- ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์
- ชาวเยอรมันผู้ได้รับรางวัลโนเบล
- นักฟิสิกส์ชาวเยอรมัน
- บุคคลจากเวือทซ์บวร์ค
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยลูทวิช-มัคซีมีลีอานแห่งมิวนิก
- ศิษย์เก่าจากมหาวิทยาลัยเกิททิงเงิน
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยเกิททิงเงิน
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยโคเปนเฮเกน
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยไลพ์ซิช
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยฮุมบ็อลท์แห่งเบอร์ลิน
- บุคคลจากมหาวิทยาลัยลูทวิช-มัคซีมีลีอานแห่งมิวนิก