İçeriğe atla

Antikahraman

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
1998 Coen Kardeşler filmi Büyük Lebowski (The Big Lebowski)'nin Anti-Kahramanı "The Dude" (Jeff Bridges)

Antikahraman (İngilizce: antihero), edebiyat ve sinema başta olmak üzere günümüzün popüler kültüründe idealleri, amaçları ve kişiliği alışılageldik kahramanların tam zıddı olan başkarakterleri tanımlamada kullanılır. Olumsuz nitelikleri olan baş kahraman şeklinde de tarif edilebilir. Bir anti-kahraman tipik olarak "karanlık üçlü" kişilik özelliklerinden birini sergiler: narsisizm, psikopati ve makyavelizm.[1]

Anti-kahraman kelimesi edebiyat ve sinema alanında 20. yüzyılın sonunda sıklıkla kullanılmaya başlansa da ilk olarak İngiliz yazar Richard Steele'in 1715 yılında yazdığı The Lover (Sevgili) eserinde kullanılmıştır.[2] Daha önceleri bu deyim sözlüklerde bile geçmiyordu. Örneğin Merriam-Webster'in 1940 baskısında yer almamıştır.

Anti-kahraman "kötü adam" dan (İngilizce: villain) farklıdır. Anti-kahraman gaddarlık, acımasızlık, alaycılık, bencillik, bağnazlık, kötümserlik ve toplum değerlerini küçümseme gibi kötü karakterlerin vasıf ve özelliklerini barındırırken klasik bir kahramanın dürtüleri ile hareket eder. Klasik kahramanlar gibi verilen görevleri başarı ile yerine getirirler ama bunu yaparken yöntemleri daha farklıdır. Bu nedenle de seyirci veya okuyucu onlarla kendisini geleneksel kahramanlarla olduğu gibi tam anlamı ile özdeşleştiremez ancak onları tamamen de soyutlayıp yok sayamaz.

Benzer terimlerle karşılaştırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Anti-Kötü Adam (Anti-villain): Antikahramanın tersidir.
  • Vigilante: Yasal yetkisi olmadığı halde düzen korumaya çalışan kimse. Bunu yaparken yetkili makamların ve yasaların yetersiz kaldığı savından yola çıkar. Sinemadaki en ünlü örneği 1974-1994 yılları arasında çevrilen ve başrollerinde Charles Bronson'un oynadığı 5 filmden oluşan Death Wish serisidir. Walking Tall (1973 ve 2004) ve Jan-Michael Vincent'lı Vigilante Force (1976) da yine vigilante filmine iyi birer örnek oluştururlar.
  • Trajik kahraman: Muhakeme ve eylemlerinde yaptığı hataların sonunda kaçınılmaz olarak kendi mahvına sebep olan edebi karakter. Çoğunlukla Shakespeare'in eserlerinde rastlanır.
  • Byronik kahraman: Karizma, düşünceli iç gözlem, karanlık bir geçmiş ve ahlaki belirsizlik duygusu gibi nitelikleri bünyesinde barındıran karmaşık ve asi bir edebi karakter. Çoğunlukla Byron'in eserlerinde rastlanır.

Sinemadan anti-kahraman örnekleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyatta anti-kahramanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Anti-Kahraman deyimi temelini postmodernizmden almıştır ve 20. yüzyılın sonuna kadar ortalarda olmayan bir deyimdi. Buna rağmen edebiyatta resrospektif olarak anti-kahraman olarak isimlendirilebilecek karakterlerden örnekler vermek gerekirse:

Çizgi romanlarda anti-kahramanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Televizyonda anti-kahramanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Video oyunlarında anti-kahramanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Anime ve manganın antikahramanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Jonason, Peter K.; Webster, Gregory D.; Schmitt, David P.; Li, Norman P.; Crysel, Laura (2012). "The Antihero in Popular Culture: Life History Theory and the Dark Triad Personality Traits". Review of General Psychology (İngilizce). 16 (2): 192-199. doi:10.1037/a0027914. ISSN 1089-2680. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024. 
  2. ^ Kadiroğlu, Murat (2014). Antikahraman ve Savaş Sonrası İngiliz Tiyatrosu. Ankara: Tiydem. s. 17

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]