İçeriğe atla

Bulimia nervoza

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bulimia nervoza
Diğer adlarBulimia
Bulimia sonucu üst ön dişlerin içinde mine kaybı (asit erozyonu)
UzmanlıkPsikiyatri, klinik psikoloji
BelirtilerKısa bir süre içinde büyük miktarda yemek yemek, ardından kusma veya laksatifler, genellikle kilo normal kalır[1][2]
KomplikasyonDişlerin parçalanması, depresyon, anksiyete, madde bağımlılığı, intihar[2][3]
NedenleriGenetik ve çevresel faktörler[2][4]
TanıKişinin medikal geçmişine bağlı olarak[5]
Ayırıcı tanıAnoreksi, tıkınırcasına yeme bozukluğu, Kleine-Levin sendromu, borderline kişilik bozukluğu[5]
TedaviBilişsel davranışçı terapi[2][6]
İlaçSeçici serotonin geri alım inhibitörü, trisiklik antidepresan[4][7]
PrognozTedavi ile 10 yılda hastaların yarısında iyileşme[4]
Sıklık3.6 milyon (2015)[8]

Bulimia nervoza veya kısaca bulimiya bir yeme bozukluğudur. Bulimik atak sırasında normal insanlardan fazla yerler. Bu yeme işlemini genellikle yalnız kaldıklarında çok hızlı bir şekilde gerçekleştirmeye çalışırlar. Daha sonra yediklerinin kilo almasına neden olmaması için aşağıdakilerden birini yapar:

Tanı ölçütleri:

  • Yineleyen tıkınırcasına yeme nöbetleri
  • Yeme kontrolünün kalkması
  • Kilo almaktan korunmak için kusma nöbetinin gerçekleşmesi
  • Egzersiz yapma veya yemek yememe gibi çözümlere başvurma
  • Vücudunun biçimi ve ağırlığından etkilenme

Bulimia yiyecekten çok derin psikolojik meseleler ve yoğun bir kontrolsüzlük duygusudur. Yeme-çıkarma olayı ağırlaşabilir, daha sık ve kontrolsüz bir hale gelebilir. Kişilerin bu yeme-çıkarması psikolojik sorunları çözemeyeceklerini düşünmelerinden ve kilo takıntıları olmasından da kaynaklanmaktadır. Kustuktan sonra kendilerini rahat hissedeceğini düşünürler ve bilerek çok yemeye başlarlar. Nasıl olsa yedikten sonra kusacaklardır. Bulimiklerin kendilerine güvenlerini yitirmiş kişiler oldukları da unutulmamalıdır. Kendilerini vücut ölçüleriyle kanıtlamaya ve sevdirmeye çalışırlar. Ne kadar zayıf olurlarsa o kadar takdir edilecekleri düşüncesi kanısındadırlar.

  • Vücut ağırlığının sürekli değişmesi
  • Parmaklarda yara
  • Boğazında yara (kusmaktan kaynaklı)
  • Depresyon ve anksiyete

Bulimia nervozanın olası sonuçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulimik misiniz?

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kendinize aşağıda yer alan soruları sorun. "Evet" yanıtını verdiğiniz her bir soru sizin bulumiya ya da başka bir yeme bozukluğu hastalığına olan yatkınlığınızı gösterir.

  • Vücut görünüşünüz ve kilonuza karşı takıntılı mısınız?
  • Yiyecekler ve diyetler hayatınızda büyük bir öneme mi sahip?
  • Yemeye başladığınızda kendinizi durduramayacağınızı düşünüyor ve korkuyor musunuz?
  • Daha önce hiç kendinizi rahatsız hissedene kadar çok yediniz mi?
  • Yedikten sonra suçluluk, utanç ve/veya depresif hissediyor musunuz?
  • Kilonuzu kontrol etmek için kusma ya da müshil ilaçlarından kullanıyor musunuz?

Yedikten sonra kusma ya da müshil ilaçları kilo almanızı engellemez ve kilonuzu korumanıza yardım etmez!

[değiştir | kaynağı değiştir]

Müshil ilaçları veya kusma, yenilen yiyeceklerden alınan kalorinin atılmasını sağlamaz, bu nedenle genellikle bu çözüme yönelen kişilerde zamanla kilo alımı görülür. Yeme eyleminin hemen ardından kusma işlemi gerçekleşse bile zaten en iyi ihtimalle, yenilenin ancak %50'si gibi bir kısmı vücuttan atılabilir ki bu genelde %50'yi bile bulmaz; çünkü sindirim, zaten yiyeceklerin ağza girmesiyle başlar ve normal sürecinde vücuttan atılana kadar devam eder. İshal yapıcı ilaçlar bağırsaklara zarar vermekten başka yiyeceklerin vücuttan direkt atılması konusunda çok daha başarısızdırlar ve bu yolla yiyeceklerin ancak %10'u kadar bir miktarı vücuttan atılabilir. Kustuktan ya da ishal yapıcı ilaçları içtikten sonra tartıda kilonuzun azaldığını görüyor olabilirsiniz; ama bu gördüğünüz rakam vücudunuzdan atılan yüklü miktarda sudan başka bir kaybın rakamı değildir.[9]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The changing "weightscape" of bulimia nervosa". The American Journal of Psychiatry. 169 (10): 1031-6. Ekim 2012. doi:10.1176/appi.ajp.2012.12010147. PMC 4038540 $2. PMID 23032383. 
  2. ^ a b c d "Bulimia nervosa fact sheet". Office on Women's Health. 16 Temmuz 2012. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015. 
  3. ^ "Epidemiology of eating disorders: incidence, prevalence and mortality rates". Current Psychiatry Reports. 14 (4): 406-14. Ağustos 2012. doi:10.1007/s11920-012-0282-y. PMC 3409365 $2. PMID 22644309. 
  4. ^ a b c "Bulimia nervosa". BMJ Clinical Evidence. 2010: 1009. Temmuz 2010. PMC 3275326 $2. PMID 21418667. 
  5. ^ a b American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth bas.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing. ss. 345-349. ISBN 978-0-89042-555-8. 
  6. ^ "A systematic review of evidence for psychological treatments in eating disorders: 2005-2012". The International Journal of Eating Disorders. 46 (5): 462-9. Temmuz 2013. doi:10.1002/eat.22103. PMID 23658093. 
  7. ^ "Current pharmacotherapy options for bulimia nervosa and binge eating disorder". Expert Opinion on Pharmacotherapy. 13 (14): 2015-26. Ekim 2012. doi:10.1517/14656566.2012.721781. PMID 22946772. 
  8. ^ "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545-1602. Ekim 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577 $2. PMID 27733282. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2011. 
Sınıflandırma
Dış kaynaklar