İçeriğe atla

Delta Draconis

Koordinat:Sky map 19sa 12d 33,30197s; +67º 39' 41,5456″
Vikipedi, özgür ansiklopedi
δ Draconis
δ Draconis'in konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
Takımyıldız Ejderha
Sağ açıklık 19sa 12d 33,30197s[1]
Dik açıklık +67° 39′ 41,5456″[1]
Görünür büyüklük (V) 3,07[2]
Özellikler
Tayfsal sınıf G9 III[3]
U−B renk ölçeği +0,78[2]
B−V renk ölçeği +1,00[2]
Astrometri
Dikey hız (Rv)+24,8[4] km/s
Özdevinim (μ) RA: +95,74[1] mys/y
Dec.: +91,92[1] mys/y
Iraklık açısı (π)33,48 ± 0,10 mys[1]
Uzaklık97,4 ± 0,3 ly
(29,87 ± 0,09 pc)
Mutlak büyüklük (MV)+0,62[5]
Ayrıntılar
Kütle2,32[5] M☉
Yarıçap11[6] R☉
Aydınlatma gücü59[5] L☉
Yüzey kütle çekimi (log g)2,98[7] cgs
Sıcaklık4.820[7] K
Metallik [Fe/H]–0,27[7] dex
Dönüş hızı (v sin i)8[8] km/s
Yaş0,8[5] Milyar yıl
Katalog belirtmeleri
Aldib, Altais,[9] Nodus Secundus,[10] 57 Draconis, HR 7310, BD+67 1129, HD 180711, SAO 18222, FK5 723, HIP 94376.[11]
Veritabanı kaynakları
SIMBADveri

Delta Draconis (δ Draconis, kısaltılmış Delta Dra, δ Dra) veya resmi adıyla Altais, Ejderha takımyıldızında bulunan G-tipi sarı renkli bir dev yıldızdır. 3,0 kadir görünür büyüklüğüyle uygun gözlem koşullarında çıplak gözle kolayca gözlemlenebilir. Hipparcos görevi sırasında elde edilen paralaks ölçümlerine göre Güneş'ten yaklaşık olarak 97,4 ışık yılı (29,9 parsek) uzaklıktadır.

Gözlem bilgisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Konumu oldukça kuzeydedir ve bu durum yıldızın esas olarak kuzey yarımküreden görülebileceği anlamına gelir. Hatta ılıman bölgelerin çoğundan bile batmayan bir şekilde görülebilir. Güney yarımküreden görünürlüğü ise alt ılıman bölgeler ve tropikal kuşak ile sınırlıdır.

3,08 görünür büyüklüğe sahip olması nedeniyle, ışık kirliliğinden fazla etkilenmeyen bir gökyüzünde çıplak gözle kolayca gözlemlenebilir.

Adlandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

δ Draconis (Latinize edilmiş hali Delta Draconis), yıldızın Bayer belirtmesidir.

Geleneksel isimleri Aldib, Altais[9] ve Nodus Secundus'tu.[10] Altais adı, Pi Draconis, Rho Draconis ve Epsilon Draconis (Tyl) ile birlikte ilişkilendirildiği Arapça التيس at-tays "keçi, teke" sözcüğünden türetilmiştir.[12] 1971 tarihli bir NASA yıldız kataloğuna göre Al Tāis veya Tais isimleri üç yıldıza verilmiştir: Delta Draconis (Altais), Pi Draconis (Tais I) ve Rho Draconis (Tais II) (Epsilon Draconis hariç).[13] 2016 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), yıldızlar için uygun isimleri kataloglamak ve standartlaştırmak amacıyla Yıldız Adları Çalışma Grubu'nu (WGSN - IAU Working Group on Star Names) organize etti.[14] WGSN, 21 Ağustos 2016'da bu yıldız için Altais adını onayladı ve şu anda IAU onaylı Yıldız İsimleri Listesi'nde yer almaktadır.[15]

Çince 天廚 (Tiān Chú, Tien Choo), "Göksel Mutfak" veya "Cennetin Mutfağı" anlamına gelir ve Delta Draconis, Sigma Draconis, Epsilon Draconis, Rho Draconis, 64 Draconis ve Pi Draconis'ten oluşan bir asterizmi ifade eder.[16] Dolayısıyla, Delta Draconis Çincede 天廚一 (Tiān Chú yī, Türkçe: Göksel Mutfağın Birinci Yıldızı) olarak adlandırılır.[17]

Özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Delta Draconis, G9 III olarak sınıflandırılan bir dev yıldızdır. Bu, yıldızın yaklaşık 800 milyon yaşında olduğunu[5] ve çekirdeğindeki hidrojen kaynağını tüketerek evriminin daha sonraki bir aşamasına girdiğini gösterir. Yıldızın açısal çapının 3,37 ± 0,06 miliyay-saniye olduğu tahmin edilmektedir.[18] 32,54 mas'lık bir paralaks değeri, Güneş yarıçapının 11 katına eşit bir fiziksel yarıçapa karşılık gelir.[6] Dış atmosferinden, 4.820 K gibi bir etkin sıcaklıkla[7] Güneş'in aydınlatma gücünün 59 katı kadar[5] ışıma yayar. Bu sıcaklığıyla, G-tipi yıldızların sahip olduğu sarı renkli bir ışıması vardır.[19] Güneş'in 2,32 katı[5] kütleye sahip olan bu yıldız, yaşamını bir beyaz cüce olarak sonlandıracaktır.[10]

Kutup yıldızı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Delta Draconis, Ceres'in kuzey kutup yıldızıdır ve gerçek kutuptan 1,5 derece uzaklıktadır.[20]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics, 474 (2), ss. 653-664, arXiv:0708.1752 $2, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357 
  2. ^ a b c Johnson, H. L.; Mitchell; Iriarte; Wisniewski (1966). "UBVRIJKL photometry of the bright stars". Communications of the Lunar and Planetary Laboratory. 4 (99). s. 99. Bibcode:1966CoLPL...4...99J. 
  3. ^ Roman, Nancy G. (Temmuz 1952). "The Spectra of the Bright Stars of Types F5-K5". Astrophysical Journal. Cilt 116. s. 122. Bibcode:1952ApJ...116..122R. doi:10.1086/145598. 
  4. ^ Wilson, Ralph Elmer (1953). "General Catalogue of Stellar Radial Velocities". Carnegie Institute Washington D.C. Publication. Washington: Carnegie Institution of Washington. Bibcode:1953GCRV..C......0W. 
  5. ^ a b c d e f g Takeda, Yoichi; ve diğerleri. (August 2008), "Stellar Parameters and Elemental Abundances of Late-G Giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T, doi:10.1093/pasj/60.4.781 
  6. ^ a b Güneş'in yarıçapı 0,004652 AU'dur. Böylece:
    Yıldız çapı = 1 AU × açısal çap/paralaks = 3,37/32,54 AU = 0,10 AU = 22 R☉.
    Bakınız: Lochner, Jim; Gibb, Meredith; Newman, Phil (30 Ocak 2006). "Using Optical Observations to find the Diameter of HT Cas". NASA. 1 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  7. ^ a b c d McWilliam, Andrew (Aralık 1990). "High-resolution spectroscopic survey of 671 GK giants. I - Stellar atmosphere parameters and abundances". Astrophysical Journal Supplement Series. Cilt 74. ss. 1075-1128. Bibcode:1990ApJS...74.1075M. doi:10.1086/191527. 
  8. ^ Bernacca, P. L.; Perinotto, M. (1970). "A catalogue of stellar rotational velocities". Contributi Osservatorio Astronomico di Padova in Asiago. 239 (1). s. 1. Bibcode:1970CoAsi.239....1B. 
  9. ^ a b Bakich, Michael E. (1995). The Cambridge guide to the constellations. Cambridge University Press. s. 184. ISBN 0-521-44921-9. 
  10. ^ a b c Kaler, James B. "Nodus Secundus". STARS. University of Illinois. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  11. ^ "del Dra -- Star in double system". SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  12. ^ Allen, R. H. (1963). Star Names: Their Lore and Meaning. Reprint. New York, NY: Dover Publications Inc. s. 209. ISBN 0-486-21079-0. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010. 
  13. ^ Rhoads, Jack W. (15 Kasım 1971). "Technical Memorandum 33-507-A Reduced Star Catalog Containing 537 Named Stars" (PDF). Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 
  14. ^ IAU Working Group on Star Names (WGSN), International Astronomical Union, 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Mayıs 2016. 
  15. ^ "Naming Stars". IAU.org. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 
  16. ^ (Çince) 中國星座神話, yazan 陳久金. Yayınlayan 台灣書房出版有限公司, 2005, 978-986-7332-25-7.
  17. ^ (Çince) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 25 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hong Kong Uzay Müzesi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010.
  18. ^ Di Benedetto, G. P. (Şubat 2005). "Predicting accurate stellar angular diameters by the near-infrared surface brightness technique". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 357 (1). ss. 174-190. Bibcode:2005MNRAS.357..174D. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08632.x. 
  19. ^ "The Colour of Stars", Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, 21 Aralık 2004, 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 16 Ocak 2012 
  20. ^ "Dawn explores Ceres: Results from the survey orbit" (PDF). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2017. 


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Delta_Draconis&oldid=32362092" sayfasından alınmıştır