İçeriğe atla

Günyüzü

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Günyüzü
Eskişehir'de yeri
Eskişehir'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlEskişehir
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamBurak Akeller
 • Belediye başkanıHidayet Özmen (Büyük Birlik)
Yüzölçümü
 • Toplam789 km²
Rakım995 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam6.127
 • Kır
-
 • Şehir
5.455
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu26630
İl alan kodu0222
İl plaka kodu26

Günyüzü, İç Anadolu Bölgesi'nde Eskişehir iline bağlı bir ilçedir.

Hititler ve Roma döneminde bazı küçük yerleşim birimleri olsa da bölgede ilk yerleşim Anadolu’da ilk Türk uygarlığı olan Selçuklu Hanedanının Sivrihisar’a 1072 yılında yerleşmesi ile birlikte başlar. 1289'da Osmanlı Devleti'nin Sivrihisar'ı ele geçirmesinden sonra Osman Bey, bütün Eskişehir çevresinin idaresini kardeşi Gündüz Bey'e vermiştir. 3000 kadar Türkmen aşireti çevreye yerleştirilmiştir. Yörük Türkmen gelenekleri bölgede hâkim kültürdür. Bölgede: Sivrihisar'ın Karkın köyü ile Günyüzü’nün Beydili ve Yörme arasına Karkın aşireti; Günyüzü’ndeki Bedil Köyüne, Beydili aşireti; Yazır köyüne Yazır aşireti; Ayvalı yaylasına Buğdüz aşireti; Sivrihisar'ın merkez Kılıç Mahallesi ile Günyüzü'nün Gecek köyüne ise Kılıç aşireti iskan edilmiştir. Cumhuriyet öncesinde Kozağacı adıyla köy olan Günyüzü, 1932 yılında bucak (nahiye) olmuş, 29 Şubat 1972 tarihinde belediye teşkilatı oluşturulmuş,[1] 20 Mayıs 1990 tarih ve 20523 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan 3644 sayılı kanunla müstakil bir ilçe olmuş ve 6 Ağustos 1991 tarihinde resmen çalışmaya başlamıştır.

Osmanlı arşiv belgelerinden XVI. yüzyılda Sultanönü sancağı ve Eskişehir için yapılan araştırmada;

Günyüzü nahiyesinde bulunan dirliklerin tamamı tımarlı sipahi idi.[2] İnönü kazasında 21 tımar, Günyüzü nahiyesinde ise 9 tımar bulunuyordu.[3] ve Ayrıca, Günyüzü Tabi-i Sivrihisar Sultanönü sancağı Serpiyade[4]'sine bağlı olan nahiyedir.[5] bilgileri verilir. Günyüzü nahiyesinden bir dönem de İsaklı nahiyesine göç edenler olmuştur.

Günyüzü ilçesinin arazileri ova görünümünde olsa da yer yer yüksek dağ ve kayalıklar arazideki düzlüğü bozmaktadır. Konya ilinin Yunak ve Çeltikilçelerine giden yol güzergâhı üzerindedir. Ayrıca ilçe sınırları içinde üç yayla ve mandıra bulunmaktadır.

Batısında Yazır (1.5 nm), kuzeyinde Hamamkarahisar (4.1 nm) ile Çardaközü (3.3 nm), doğusunda Beyyayla (Sürez) (1.7 nm) ve güneyinde Gecek (1.0 nm) gibi yerleşim yerleri konumlanır.[6] Eskişehir il merkezine 135 km, Sivrihisar ilçesine 39 km, başkent Ankara'ya 118 km uzaklıktadır.

İlçe iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[7] 15.310 3.804 11.506
2000[8] 16.508 4.737 11.771
2007[9] 8.135 1.824 6.311
2008[10] 7.678 2.312 5.366
2009[11] 7.316 2.153 5.163
2010[12] 7.025 2.104 4.921
2011[13] 6.716 2.091 4.625
2012[14] 6.439 1.975 4.464
2013[15] 6.372 6.372 veri yok
2014[16] 6.000 6.000 veri yok
2015[17] 5.970 5.970 veri yok
2016[17] 5.746 5.746 veri yok
2017[17] 6.404 6.404 veri yok
2018[17] 6.127 6.127 veri yok
2019[17] 5.671 5.671 veri yok
2020[17] 5.455 5.455 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Arpa, buğday, yulaf, haşhaş, ayçiçeği ve şeker pancarı yetiştirilmektedir. Günyüzü ilçesi kavun diyarı olarak da bilinmekdedir. İlçede büyük sanayi kuruluşu bulunmaz.

Günyüzü ilçesinin 8 km güneyinde, eskiden Yörme olarak bilinen şimdiki Gümüşkonak beldesinde Bizans harabelerinde St Michael at Germia isminde bir azizin kabri bulunur.[18]

  1. ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 17 Mart 1972. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. 
  2. ^ Halime Doğru, XVI. yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, Afa yayınları, 1992, ISBN 975-414-144-4. sayfa 133.
  3. ^ Halime Doğru, XVI. yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, Afa yayınları, 1992, ISBN 975-414-144-4. sayfa 170.
  4. ^ piyadebaşı
  5. ^ Orhan Keskin, Bütün yönleriyle Sivrihisar, Bayrak Matbaası, 2001, sayfa 54.
  6. ^ "Günyüzü İlçesi". Eskişehir Valiliği. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2014. 
  7. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  15. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  16. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  17. ^ a b c d e f
  18. ^ Cyril Mango, “The Pilgrimage Centre of St. Michael at Germia” Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 36 (1986): pp. 117-32.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]