Halil Hamid Paşa
| Halil Hamid Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 31 Temmuz 1782 - 31 Mart 1785 | |
| Hükümdar | I. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Yeğen Seyyid Mehmed Paşa |
| Yerine gelen | Hazinedar Şahin Ali Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1736 Isparta |
| Ölüm | 27 Nisan 1785 Bozcaada |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
Halil Hamit Paşa (1736 Isparta - 1785 Bozcaada) I. Abdülhamid saltanatında, 31 Temmuz 1782 - 31 Mart 1785 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1736 Isparta doğumludur.[1] Babası Gözcüoğlu Ali Ağa, annesi Zeynep hanımdır. Küçük yaşlarda İstanbul'a gelmiş, kâtipliklerde ve Beylikçi maiyetinde çalışmıştır. Babadağ'da görev yaparken Divan-ı Hümayun Hocalığı rütbesini kazanmıştır. Devlet işlerindeki başarılarından dolayı 1779 yılında Büyük Tezkerecilik görevine getirilmiştir. 1780 yılında Tersane Emini ve bir sene sonra da sadrazam kethüdası oldu.
1782'de Yeğen Seyyid Mehmed Paşa'nın azledilmesi üzerine Silahdar Mehmed Paşa vasıtasıyla Sadrazamlığa atandı. Sadrazamlığı sırasında Yeniçeri Ocağı'nı ıslah etmek ve gücünü kısıtlamak yönünde çalışmalarda bulundu. Fransa ile yakın ilişkiler kurarak, askeri reform için gereken personeli ülkeye davet etti. Güçlü ve reformcu bir sadrazam olarak tanındı.
Muhaliflerinin yoğun baskısı sonucu I. Abdülhamit'in gazabına uğradı. Yolsuzlukla ve darbe planlamakla suçlanarak görevinden azledildi ve Gelibolu'ya sürüldü. Ancak birkaç gün sonra Bozcaada'ya getirilerek burada başı kesilerek idam edildi. Vücudu Bozcaada'da defnedilmiş, kesilen başı ise İstanbul'a getirilerek Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilmiştir.
I. Abdülhamid’in karısı dışında ardından göz yaşı döktüğü tek kişidir. Bülent Ecevit hükümetinde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevini üstlenen Kemal Derviş’in de büyük dedesidir.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sadrazam Halil Hamid Paşa, Osmanlı Devleti'ne sadrazamlık yapmış Ispartalı (eski adıyla Hamid ili) dört devlet adamından biridir (diğerleri Kemankeş Kara Ali Paşa, Seyyid Ali Paşa ve Hüseyin Avni Paşa).
- ^ "Dedem devşirme olmayan tek paşaydı". Yeni Şafak. 31 Ocak 2013. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- A. Turabî Tütüncü. "Halil Hamid Paşa Vakfiyesi ve Isparta Kütüphanesi". Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni. 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022.
- İsmail Hakki Uzunçarşılı, "Halil Hamid Paşa", Türkiyat Mecmuası No. 5 (1935), say. 213-267
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yeğen Seyyid Mehmed Paşa |
 Osmanlı Sadrazamı 31 Temmuz 1782 - 31 Mart 1785 |
Sonra gelen: Hazinedar Şahin Ali Paşa |
