I. Ethelred (Wessex kralı)
| I. Ethelred | |
|---|---|
 | |
| Wessex Kralı | |
| Hüküm süresi | 865-871 |
| Önce gelen | Ethelbert |
| Sonra gelen | Alfred |
| Doğum | Wessex Krallığı |
| Ölüm | Nisan 871 |
| Defin | Wimborne Kilisesi, Dorset |
| Eş(ler)i | Wulfthryth |
| Çocuk(lar)ı | Ethelhelm Ethelwold |
| Babası | Ethelwulf |
| Annesi | Osburh |
I. Ethelred (veya Æthelred) 865'ten ölümüne kadar Wessex Kralıydı.
Wessex Kralı Ethelwulf'un beş oğlundan dördüncüydü. Ağabeyi Ethelberht'in yerini aldı ve onu en küçük erkek kardeşi Büyük Alfred izledi. Ethelred'in Ethelhelm ve Ethelwold adında iki oğlu vardı. Oğulları, babaları öldüğünde daha bebek oldukları için tahta geçemediler. Alfred, oğlu Yaşlı Edward tarafından takip edildi ve Ethelwold, onunla başarısız bir şekilde taht kavgası etti.
Ethelred'in tahta geçişi Büyük Viking Ordusu'nun İngiltere'ye gelişiyle aynı zamana denk geldi. Sonraki beş yıl içinde Vikingler Northumbria ve Doğu Anglia'yı fethettiler ve 870'in sonunda Wessex'e tam ölçekli bir saldırı başlattılar. Ocak 871'in başlarında Ethelred, Reading Muharebesi'nde mağlup oldu. Dört gün sonra Ashdown Muharebesi'nde bir zafer elde etti, ancak bunu Basing ve Meretun'da iki yenilgi izledi. Paskalya'dan kısa bir süre sonra öldü. Alfred, Vikingler ile para ile uzlaşmak zorunda kaldı, ancak yedi yıl sonra Edington Muharebesi'nde onlara karşı kesin bir zafer kazandı.
Ethelred'in saltanatı nümismatik olarak önemliydi. Wessex ve Mercia, kral olduğunda yakın müttefiklerdi ve Mercialı Lunettes tasarımını benimseyerek ittifakı daha da ileriye taşıdı, böylece ilk kez güney İngiltere için birleşik bir madeni para tasarımı yarattı. Ortak tasarım, İngiltere'nin önümüzdeki altmış yıl boyunca birleşmesini ve bir yüzyıl sonra Kral I. Edgar'ın reform sikkesini haber verdi.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Æthelred'in büyükbabası Egbert, 802 yılında Wessex kralı oldu ve tarihçi Richard Abels'e göre kalıcı bir hanedan kurması pek olası görünmüyordu. İki yüz yıl boyunca, üç aile Batı Sakson tahtı için savaştı ve hiçbir oğul babasını kral olarak takip etmedi. Egbert'in hiçbir atası, altıncı yüzyılın sonlarında Ceawlin'den beri Wessex kralı olmamıştı, ancak onun Batı Sakson hanedanının kurucusu Cerdic'in soyundan geldiğine inanılıyordu. Bu, Egbert'i bir ætheling - taht için uygun bir prens yaptı. Egbert'in hükümünden sonra Cerdic'in soryundan gelmek bir ætheling olmak için yeterli değildi. Egbert 839'da öldüğünde yerine oğlu Æthelwulf geçti; sonraki tüm Batı Sakson kralları Egbert'in torunlarıydı ve aynı zamanda kralların oğullarıydı.
Dokuzuncu yüzyılın başında İngiltere neredeyse tamamen Anglosaksonların kontrolü altındaydı. Mercia Krallığı güney İngiltere'ye hükmetti, ancak üstünlüğü 825'te Ellendun Muharebesi'nde Egbert tarafından kesin olarak yenildiğinde sona erdi.[1] İki krallık, Viking saldırılarına karşı direnişte müttefik oldu.[2] 853'te Mercia Kralı Burgred, bir Galler isyanını bastırmak için Batı Saksonlardan yardım istedi ve Æthelwulf başarılı bir ortak seferde bir Batı Sakson birliğine liderlik etti. Aynı yıl Burgred, Æthelwulf'un kızı Æthelswith ile evlendi.[3]
825'te Egbert, Æthelwulf'u Mercia alt krallığı Kent'i istila etmesi için gönderdi ve alt kralı Baldred kısa bir süre sonra sürüldü. 830'da Essex, Surrey ve Sussex de Egbert'e teslim olmuş ve Æthelwulf'u Kent Kralı olarak güneydoğu topraklarını yönetmesi için atamıştı.[4] Vikingler, 835'te Sheppey Adası'nı tahrip ettiler ve ertesi yıl, Somerset'teki Carhampton'da Egbert'i yendiler, ancak 838'de, Hingston Down Muharebesi'nde Kernevekler ve Vikinglerin ittifakına karşı galip geldi ve Cornwall'ı bağımlı krallık statüsüne düşürdü.[5] Æthelwulf tahta geçtiğinde, en büyük oğlu Æthelstan'ı (850'lerin başında ölen) Kent'in alt kralı olarak atadı.[6] Egbert ve Æthelwulf, Wessex ve Kent arasında, her ikisi de oğulları alt kral olarak atadıklarından ve Wessex'teki sözleşmelerin Batı Sakson soyluları ve Kentli seçkinler tarafından tanık olduğu için kalıcı bir birlik olmayı amaçlamamış olabilir; her iki kral da genel kontrolü elinde tuttu ve alt-kralların kendi madeni paralarını çıkarmalarına izin verilmedi.[7]
Viking baskınları 840'ların başında İngiliz Kanalı'nın her iki tarafında arttı ve 843'te Æthelwulf Carhampton'da yenildi.[6] 850 yılında İngiliz tarihinde kaydedilen ilk deniz savaşında Æthelstan Danimarka filosunu Sandwich açıklarında yendi.[8] 851'de Æthelwulf ve ikinci oğlu Æthelbald, Aclea Muharebesi'nde Vikingleri yendi ve Anglo-Sakson Kroniği'ne göre, "bugüne kadar anlatıldığını duyduğumuz bir kafir ordusuna en büyük katliamını yaptı ve zaferi orada aldı."[9] Æthelwulf 858 yılında öldü ve yerini Wessex Kralı olarak hayatta kalan en büyük oğlu Æthelbald ve Kent kralı olarak bir sonraki en büyük oğlu Æthelberht aldı. Æthelbald babasının ölümünden 2 yıl sonra öldü ve Æthelberht, Wessex ve Kent'i ilk kez tek bir krallıkta birleştirdi.[10]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]
Æthelred, Kral Æthelwulf'un beş oğlunun dördüncüsüydü. Annesi Osburh, Batı Sakson Kraliyet soyundan geliyordu. Tarihçi Sean Miller'a göre, Æthelred muhtemelen 848-9'da doğmuş olan küçük kardeşi olan gelecekteki kral Alfred'den bir yaş veya daha büyüktü,[11] ancak Richard Abels, Æthelred'in 853'te yaklaşık sekiz yaşında olduğunu söylüyor, bu 845 civarında doğduğu anlamına gelir.[12] 890'larda yazılan Anglo-Saxon Kroniği'nin el Yazması, 853 yılında Alfred'in babası tarafından Roma'ya gönderildiğini ve Papa tarafından kral olarak kutsandığını belirtir. Tarihçiler genç yaşta kral olarak kutsandığına inanmazlar. Brescia, San Salvatore'un çağdaş Liber Vitae'si (kardeşlik kitabı) hem Æthelred hem de Alfred'in isimlerini kaydederek her iki kardeşin de Roma'ya gittiğini gösterir. Muhtemelen Æthelred de papa tarafından dekore edilmişti, ancak tören daha sonra Alfred'in büyüklüğünün habercisi olarak görüldü ve ne tarihçi ne de Papa'nın mektuplarından on birinci yüzyıl çıkarıcısı daha az tanınan ağabeyinin varlığını kaydetmekle ilgilenmedi.[13]
Æthelred, babasının imtiyazlarına ilk olarak 854 yılında filius regis (kralın oğlu) olarak şahit olmuş ve 865'te tahta çıkıncaya kadar bu unvana şahit olmuştur. 862 ve 863'te Batı Saksonların Kralı olarak kendi tüzüğünü çıkardığı gibi, tahta geçişinden önce bir altkral olarak hareket etmiş olabilir. Bu, vekil olarak veya ağabeyi Kral Æthelberht'in yokluğunda olmalıydı, çünkü aralarında herhangi bir çatışma kaydı yok ve 864'te bir kralın oğlu olarak kardeşinin sözleşmelerine tanık olmaya devam etti.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Keynes 1995, ss. 28, 39–41.
- ^ Abels 1998, ss. 28–29.
- ^ Kirby 2000, s. 161.
- ^ Keynes 1993, ss. 120–21; Kirby 2000, ss. 155–56.
- ^ Charles-Edwards 2013, s. 431.
- ^ a b Nelson 2004.
- ^ Abels 1998, s. 31.
- ^ Stenton 1971, s. 244.
- ^ Swanton 2000, s. 64
- ^ Abels 1998, ss. 89–94.
- ^ Miller 2004.
- ^ Abels 1998, s. 67
- ^ Nelson 2004; Keynes and Lapidge 1983, ss. 69, 232; Swanton 2000, ss. xxi, 64; Whitelock 1955, s. 810 (no. 219).
- ^ Miller 2004; Abels 1998, s. 50
Genel
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abels, Richard (1998). Alfred the Great: War, Kingship and Culture in Anglo-Saxon England. Harlow, BK: Longman. ISBN 0-582-04047-7.
- Abels, Richard (2002). "Royal Succession and the Growth of Political Stability in Ninth-Century Wessex". The Haskins Society Journal: Studies in Medieval History. 12: 83-97. ISBN 978-1-84383-008-5.
- Beaven, Murray (Temmuz 1918). "The Beginning of the Year in the Alfredian Chronicle (866–87)". English Historical Review. 33 (131): 328-42. doi:10.1093/ehr/XXXIII.CXXXI.328. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Blackburn, M. A. S. (2014). "Coinage". Lapidge, Michael; Blair, John; Keynes, Simon; Scragg, Donald (Ed.). The Wiley Blackwell Encyclopedia of Anglo-Saxon England (İkinci bas.). Chichester, BK: Blackwell Publishing. ss. 115-16. ISBN 978-0-470-65632-7.
- Bouchard, Constance (1981). "Consanguinity and Noble Marriages in the Tenth and Eleventh Centuries". Speculum. 56 (2): 268-87. doi:10.2307/2846935. ISSN 0038-7134. JSTOR 2846935. PMID 11610836.
- Brooks, N. P.; Kelly, S. E., (Ed.) (2013). Charters of Christ Church Canterbury Part 2. Oxford, BK: Oxford University Press for the British Academy. ISBN 978-0-19-726536-9.
- Charles-Edwards, T. M. (2013). Wales and the Britons 350–1064. Oxford, BK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-821731-2.
- Dumville, David (1979). "The ætheling: a study in Anglo-Saxon constitutional history". Anglo-Saxon England. 8: 1-33. doi:10.1017/s026367510000301x.
- Edwards, Heather (2004). "Ecgberht [Egbert] (d. 839)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8581. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Hollis, Stephanie (1992). Anglo-Saxon Women and the Church. Woodbridge, BK: Boydell. ISBN 978-0-85115-317-9.
- Kelly, Susan (2004). "Burgred [Burhred] (d. 874?)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/4018. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Keynes, Simon; Lapidge, Michael, (Ed.) (1983). Alfred the Great: Asser's Life of King Alfred & Other Contemporary Sources. Londra, BK: Penguin Classics. ISBN 978-0-14-044409-4.
- Keynes, Simon (1993). "The Control of Kent in the Ninth Century". Early Medieval Europe. 2 (2): 111-31. doi:10.1111/j.1468-0254.1993.tb00013.x. ISSN 1468-0254.
- Keynes, Simon (Kasım 1994). "The West Saxon Charters of King Æthelwulf and his sons". English Historical Review. 109: 1009-49. ISSN 0013-8266.
- Keynes, Simon (1995). "England, 700–900". McKitterick, Rosamond (Ed.). The New Cambridge Medieval History. II. Cambridge, BK: Cambridge University Press. ss. 18-42. ISBN 978-0-521-36292-4.
- Keynes, Simon (2004). "Æthelred II [Ethelred; known as Ethelred the Unready] (c. 966x8–1016)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8915. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Kirby, D. H. (2000). The Earliest English Kings. Londra: Routledge. ISBN 978-0-415-24211-0.
- Lavelle, Ryan (2009). "The Politics of Rebellion: The Aetheling Aethelwold and West Saxon Royal Succession, 899-902". Skinner, Patricia (Ed.). Challenging the Boundaries of Medieval History: The Legacy of Timothy Reuter. Turnhout, Belçika: Brepols. ss. 51-80. ISBN 978-2-503-52359-0.
- Lyons, Adrian W.; Mackay, William A. (2007). "The Coinage of Æthelred I (865-871)". British Numismatic Journal. 77: 71-118. ISSN 0143-8956.
- Mason, Emma (2004). "Æthelnoth (d. 1038)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8912. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Miller, Sean (2004). "Æthelred [Ethelred] I (d. 871)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8913. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Naismith, Rory (2012). Money and Power in Anglo-Saxon England: The Southern English Kingdoms, 757-965. Cambridge, BK: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-66969-7.
- Nelson, Janet (1986). ""A King Across the Sea": Alfred in Continental Perspective". Transactions of the Royal Historical Society. 36: 45-68. doi:10.2307/3679059. ISBN 978-0-86193-109-5. JSTOR 3679059.
- Nelson, Janet (1996). "Reconstructing a Royal Family: Reflections on Alfred from Asser, Chapter 2". Wood, Ian; Lund, Niels (Ed.). People and Places in Northern Europe 500-1600: Essays in Honour of Peter Hayes Sawyer. Woodbridge, BK: Boydell Press. ss. 48-66. ISBN 9780851155470.
- Nelson, Janet (2004). "Æthelwulf (d. 858)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/8921. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Peddie, John (1989). Alfred the Good Soldier. Bath, BK: Millstream Books. ISBN 978-0-948975-19-6.
- Smyth, Alfred P. (1995). King Alfred the Great. Oxford, BK: Oxford University Press. ISBN 0-19-822989-5.
- Stafford, Pauline (2003). "Succession and Inheritance: a Gendered Perspective on Alfred's Family History". Reuter, Timothy (Ed.). Alfred the Great. Aldershot, BK: Ashgate. ss. 251-64. ISBN 978-1-138-24830-4.
- Stenton, Frank M. Anglo-Saxon England (3.3yıl=1971 bas.). Oxford, BK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280139-5.
- Swanton, Michael, (Ed.) (2000). The Anglo-Saxon Chronicles. Londra, BK: Phoenix. ISBN 978-1-84212-003-3.
- Thacker, Alan (2001). "Dynastic Monasteries and Family Cults". Higham, N. J.; Hill, D. H. (Ed.). Edward the Elder 899–924. Abingdon, BK: Routledge. ss. 248-63. ISBN 978-0-415-21497-1.
- Whitelock, Dorothy, (Ed.) (1955). English Historical Documents c. 500-1042. 1. Londra, BK: Eyre & Spottiswoode. OCLC 907945796.
- Wormald, Patrick (2001). "Kingship and Royal Property from Æthelwulf to Edward the Elder". Higham, N. J.; Hill, D. H. (Ed.). Edward the Elder 899–924. Abingdon, BK: Routledge. ss. 264-79. ISBN 978-0-415-21497-1.
- Wormald, Patrick (2006). "Alfred [Ælfred] (848/9–899)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/183. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
- Yorke, Barbara (1990). Kings and Kingdoms of Early Anglo-Saxon England. Londra, BK: Routledge. ISBN 978-0-415-16639-3.
- Yorke, Barbara (1995). Wessex in the Early Middle Ages. Londra, BK: Leicester University Press. ISBN 978-0-7185-1856-1.
- Yorke, Barbara (1997). "Æthelwold and the Politics of the Tenth Century". Yorke, Barbara (Ed.). Bishop Æthelwold: His Career and Influence (reprint bas.). Woodbridge, BK: The Boydell Press. ss. 65-88. ISBN 978-0-85115-705-4.
- Yorke, Barbara (2001). "Edward as Ætheling". Higham, N. J.; Hill, D. H. (Ed.). Edward the Elder 899–924. Abingdon, BK: Routledge. ss. 25-39. ISBN 978-0-415-21497-1.
- Yorke, Barbara (2004). "Cerdic (fl. 6th cent.". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/5003. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020. Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir
