İçeriğe atla

Malala Yusufzay

Bağlantıları değiştir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Malala Yusafzay
ملالہ یوسفزئی
Yusafzay 2019
DoğumMalala
12 Temmuz 1997 (27 yaşında)
Mingora, Swat, Pakistan[1]
EğitimLady Margaret Hall, Oxford (BA)
MeslekKadın eğitimi için çalışıyor
OrganizasyonMalala Fund
Evlilik
Asser Malik (e. 2021)
[2]
Ebeveynler
ÖdüllerNobel Barış Ödülü (2014)

Malala Yousafzai (telaffuz: [məˈlaːlə jusəf ˈzəj]; 12 Temmuz 1997),[4] Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti ve aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi.[5] 17 yaşındayken, Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Taliban Pakistan'ının zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitim almasını savunmasıyla tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaya başlamıştır.[6] Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüşmüş ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın "en önde gelen vatandaşı" olmuştur.[7]

Yusufzay eğitim aktivisti Ziyauddin'in kızı olarak Swat'ta Peştun bir ailede doğdu ve adını Afgan ulusal kahramanı Maiwandlı Malalai'den aldı. Babasının düşünce ve insani yardım çalışmalarından ilham aldı[8] ve Abdul Gaffar Han, Barack Obama ve Benazir Butto'yu rol modelleri olarak benimsedi.[9] 11 yaşında, BBC Urdu için Taliban işgali altındaki Swat'taki hayatını anlatmak amacıyla Gul Makai takma adıyla bir blog yazdı. Ertesi yaz, Pakistan Silahlı Kuvvetlerinin Swat'taki militanlara karşı Rah-e-Rast Operasyonu başladığında, Adam B. Ellick onun hayatı hakkında bir New York Times belgeseli yaptı. Basılı yayın ve televizyonda röportajlar vererek ün kazandı ve aktivist Desmond Tutu tarafından Uluslararası Çocuk ve Barış Ödülü'ne aday gösterildi.

9 Ekim 2012'de, Yusufzay ve iki diğer kız, sınav sonrası bindikleri bir otobüste, bir Taliban silahlı adamı tarafından Swat bölgesinde vuruldu; silahlı kişi olay yerinden kaçtı. Yusufzay, bir kurşunla başından isabet alınmıştı. Kritik ve bilinçsiz durumda Rawalpindi Kardiyoloji Enstitüsü'ne kaldırıldı, ancak durumu Birleşik Krallık, Birmingham'daki Queen Elizabeth Hastanesi'ne nakledilmesine yetecek kadar iyileşti.[10] Hayatına yönelik girişim, ona uluslararası bir destek seline yol açtı. Ocak 2013'te Deutsche Welle, Onun "dünyanın en ünlü genci" olabileceğini bildirdi.[11] Cinayete teşebbüsten haftalar sonra, Pakistan'ın önde gelen 50 Müslüman din adamından oluşan bir grup, onu öldürmeye çalışanlara karşı bir fetva yayınladı.[12] Pakistan Talibanı uluslararası düzeyde hükûmetler, insan hakları örgütleri ve feminist gruplar tarafından kınandı. Taliban yetkilileri, Yusafzay'ı daha fazla suçlayarak, olası bir ikinci suikast girişimi planlarını da ekleyerek suikastı dini bir yükümlülük olarak haklı buldukları açıklamasıyla kınamaya yanıt verdi.[13]

İyileştikten sonra Yusufzay eğitim hakkı için çalışan önde gelen bir aktivist oldu ve Şiza Şahid ile birlikte Birmingham merkezli, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Malala Fund'ı kurdu.[14] 2013'te uluslararası çok satanlar listesine giren Ben Malala kitabının ortak yazarıdır.[15] 2012'de Pakistan'ın ilk Ulusal Gençlik Barış, 2013 Saharov Ödülü'nü aldı.[16][17]

Malala 2014 yılında Hindistan'dan Kailash Satyarthi ile Nobel Barış Ödülü'nün ortak alıcısıydı. 17 yaşındaydı ve o zamana kadarki en genç Nobel Ödülü sahibiydi.[18][19] 2015 yılında Oscar kısa listeye giren He Named Me Malala adlı belgesele konu oldu. Time dergisi 2013, 2014 ve 2015 yıllarında onu dünyadaki en etkili insanlardan biri olarak gösterdi.

2017'de Kanada fahri vatandaşlığı ile ödüllendirildi ve Kanada Avam Kamarası'na hitap eden en genç kişi oldu.[20]

Yusafzay, ortaokul eğitimini 2013'ten 2017'ye kadar İngiltere /Birmingham'da Edgbaston Lisesinde [21] tamamladı. Oradan Oxford'daki Lady Margaret Hall'da bir yer kazandı ve Felsefe, Politika ve Ekonomi (PPE) alanında Bachelor of Arts için üç yıllık bir eğitim aldı. 2020 yılında mezun oldu.[22]

Erken dönem

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çocukluk

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yusafzay, babası ( solda ) ve Martin Schulz ile Strasbourg'da, 2013.

Yusafzay, 12 Temmuz 1997'de Pakistan'ın kuzeybatısı olan Hayber Pahtunvanın Swat Bölgesi'nde düşük-orta gelirli bir ailenin (Ziyauddin ve Toor Pekai)'in kızı olarak dünyaya geldi.[23][24] Ailesi, Yusufzay kabilesine mensup Peştun etnik kökenli Sünni Müslümanlardı.[25] Hastanede doğum için yeterli paraları olmadığı için Yousafzay, komşularının yardımıyla evde doğdu.[26] İlk adı güney Afganistan'dan ünlü bir Peştun şairi ve savaşçı kadın olan Maiwand'lı Malalai'den esinlenir ve "kederli" anlamına gelir.[27][28] Mingora'daki evinde iki küçük erkek kardeşi Khushal ve Atal, ebeveynleri Ziauddin ve Tor Pekai ile yaşıyordu.[29]

Akıcı bir şekilde Peştuca, Urduca ve İngilizce bilen Yousafzay, çoğunlukla bir şair, okul sahibi [30] ve yine bir eğitim aktivisti ve Kushal Halk Okulu olarak bilinen bir okullar zincirini yöneticisi olan babası Ziauddin Yousafzaydan eğitim alır.[31][32] Doktor olmayı arzulamış, ancak babası onu politikacı olmaya teşvik etmişti. Ziyauddin, kızından tamamen özel bir şey olarak bahseder ve iki erkek kardeşi yatağa gönderildikten sonra bile geceleri uyumaması ve siyaset konuşmasına izin verir.[33]

İki kez Başbakan seçilen Benazir Butto'dan ilham alan Yousafzay, eğitim hakları hakkında konuşmaya babasının onu yerel basın kulübünde konuşmak için Peşaver'e götürdüğü Eylül 2008'de başladı.[8] Bölgedeki gazete ve televizyon kanallarında yer alan bir konuşmada "Taliban temel eğitim hakkımı nasıl elimden alır?" diye sordu.[34] 2009'da Savaş ve Barış Raporlama Enstitüsü'nün Pakistan'daki Open Minds gençlik programında staj ve akran eğitimcisi olarak görev yaptı. Öğrencilerin gazetecilik, kamusal tartışma ve diyalog yoluyla sosyal meseleler hakkında yapıcı tartışmalara katılmaları için bölgedeki okullarda çalıştı.[35]

BBC blog yazarı olarak

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yusufzay'ı etkileyenler; Soldan sağa: Martin Luther King, Nelson Mandela ve Muhammed Ali Cinnah

2008 sonlarında Mevlana Fazlullah liderliğindeki "Pakistan Talibanı"nın militanları Swat Vadisi'ni ele geçirerek televizyonu, müziği, kız çocuklarının eğitimini ve kadınların alışverişe gitmesini yasaklıyor,[36][37] kasaba meydanlarında başları kesilmiş polis cesetlerini sergiliyorlardı.[36]

BBC Dünya Servisinden Amir Ahmed Han ve meslektaşları, Pakistan Taliban'ının Swat'ta artan etkisini haber yapmanın yeni bir yolunu 2008'in sonlarında bularak bir kız öğrenciden oradaki hayatı hakkında isimsiz bir blog yazmasını istemeye karar verdi. Editör Mirza Wahid, "Swat'taki şiddeti ve siyaseti ayrıntılı olarak ele alıyorduk, ancak sıradan insanların Taliban yönetimi altında nasıl yaşadığı hakkında pek bir şey bilmiyorduk" diyor.

Peşaver'deki muhabir Abdul Hay Kakar, öğretmen Ziyauddin Yusafzay ile temas halindeydi. İlk başta, 15 yaşındaki Ayşe adında bir kız bir günlük yazmayı kabul etmiş, ancak ebeveynleri, Taliban'ın misillemesinden korktukları için günlük tutmasını engellemişti. Diğer aileler de bunu çok tehlikeli bulmuş ve istekli bir öğrenci bulunamamıştı. Baba Yusufzay son olarak o sırada yedinci sınıfa giden 11 yaşındaki kızı Malala'yı önerdi.[38][39] Editörler Yusufzayın güvenliğinden endişe duydukları için takma ad kullanmasında ısrar ettiler.[36] Blog, Peştun halk masalındaki bir karakterden alınan "Gul Makai" (peygamber çiçeği ") başlığıyla yayınlandı.[36][40][41][42]

İlk yazısı BBC Urduca blogunda 3 Ocak 2009'da yayınlandı. Notları elle yazıyor ve onları tarayıp e-postayla bir muhabire gönderiyordu.[36]

Yusafzay'nin Birinci Swat Muharebesi sırasında askeri operasyonlar sırasında şunları yazmıştı:

Dün askeri helikopterler ve Taliban ile ilgili korkunç bir rüya gördüm. Swat'ta askeri operasyonun başlamasından bu yana böyle rüyalar gördüm. Annem bana kahvaltı hazırladı ve ben okula gittim. Okula gitmekten korkuyordum çünkü Taliban tüm kızların okula gitmesini yasaklayan bir ferman çıkarmıştı. Pakistan Talibanı'nın fermanı nedeniyle 27 öğrenciden sadece 11'i derse katıldı. Bu fermandan sonra üç arkadaşım aileleriyle birlikte Peşaver, Lahor ve Rawalpindi'ye geçti.[27]

Swat'ta Pakistan Talibanı, 15 Ocak 2009'dan sonra hiçbir kız çocuğunun okula gidemeyeceğine dair bir ferman çıkarmıştı. Zaten 100'den fazla kız okulunu havaya uçurmuşlardı.[36] Yasağın yürürlüğe girmesinden önceki gece, Yusafzayi birkaç kez uyandıran topçu ateşinin gürültüsüyle doluydu. Ertesi gün, yerel bir gazetede yayınlanan blog yazılarını da ilk kez okudu.[27]

Okuldan yasaklanması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fermanın ardından Pakistan Talibanı birkaç yerel okulu daha yıktı. 24 Ocak 2009'da Yusafzay şunları yazdı: "Yıllık sınavlarımız tatilden sonra yapılacak, bu ancak Pakistan Talibanı kızların okula gitmesine izin verirse mümkün olacak. Bize sınav için belirli bölümler hazırlamamız söylendi ama içimden ders çalışmak gelmiyor."[43]

Şubat 2009'da kız okulları kapalıydı. Erkek okulları da dayanışma için 9 Şubat'a kadar açılmama kararı aldı ve bunu belirten duyurular ortaya çıktı.[43] 7 Şubat'ta Yusafzay ve erkek kardeşi, sokakların terk edildiği ve "ürkütücü bir sessizliğin" olduğu memleketleri Mingora'ya döndüler. Blogunda şöyle yazmıştı: "Annemize hediye almak için markete gittik ama kapalıydı, eskiden geç saatlere kadar açık olurdu. Diğer birçok dükkan da kapalı." Evleri soyuldu ve televizyonları çalındı.[43]

Erkek okulları yeniden açıldıktan sonra Pakistan Talibanı, karma eğitim yapılan ilköğretim okullarına yönelik kısıtlamaları kaldırdı. Sadece kız öğrencilerin katıldığı okullar kapalıydı. Yusafzay, kayıtlı 700 öğrenciden sadece 70'inin katıldığını yazdı.[43]

15 Şubat'ta Mingora'nın sokaklarında silah sesleri duyuldu, ancak Yusafzayın babası, "Korkma - bu barış için ateş ediyor" diyerek ona güvence verdi. Babası gazetede hükûmet ve militanların ertesi gün bir barış anlaşması imzalayacaklarını okumuştu. O gecenin ilerleyen saatlerinde, Taliban FM Radyo stüdyosunda barış anlaşmasını açıkladığında, dışarıda daha güçlü bir ateş daha başladı.[43] Yusafzay, 18 Şubat'ta ulusal güncel olaylar programı Capital Talk'ta Pakistan Taliban'ına karşı konuştu.[44] Üç gün sonra Tehreek-e-Nafaz-e-Shariat-e-Mohammadi lideri Mevlana Fazlulla FM radyo istasyonundan kadınların eğitimi üzerindeki yasağı kaldırdığını, ancak burka giymek zorunda olduklarını ve Martın 17'sindeki sınavlara kadar kızların okula gitmesine izin verileceğini duyurdu.[43]

Kız okulları yeniden açılıyor

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yusafzay, 25 Şubat'ta blogunda kendisi ve sınıf arkadaşlarının "sınıfta çokça oynadığını ve eskisi gibi eğlendiğini" yazdı.[43] Sınıfa katılım 19 öğrenciye ulaşmıştı. Ancak Pakistan Talibanı bölgede hala aktifti. Bombardıman devam etti ve yerinden edilmiş insanlara yönelik yardım malzemeleri yağmalandı.[43] Yusafzay, sadece iki gün sonra ordu ile Taliban arasında bir çatışma olduğunu ve havan toplarının seslerinin duyulduğunu yazdı: "İnsanlar barışın uzun sürmeyebileceğinden korkuyor. Bazıları barış anlaşmasının kalıcı olmadığı, sadece savaşa ara vermek olduğunu söylüyorlar." [43]

Yusafzay, iyi performans gösterdiği bir bilim makalesi hakkında 9 Mart'ta bir yazı yazdı ve Taliban'ın artık eskisi gibi araçları aramadığını ekledi. Blogu 12 Mart 2009'da sona erdi.[45]

Yerinden edilme

[değiştir | kaynağı değiştir]

BBC günlüğü sona erdikten sonra, New York Times muhabiri Adam B. Ellick Yusafzay ve babasına bir belgesel çekmeleri için başvurdu.[39] Mayıs ayında Pakistan Ordusu, İkinci Swat Muharebesi (Rah-e-Rast Operasyonu olarak da bilinir) sırasında kontrolü yeniden kazanmak için bölgeye girdi. Mingora tahliye edildi ve Yusafzayın ailesi yerinden ayrıldı. Akrabalarının yanında yaşaması için kırsala gönderilirken babası protesto etmek ve destek için lobi yapmak üzere Peşaver'e gitti. Belgeselde "Okuyacak kitabım olmadığı için gerçekten çok sıkıldım" derken filme alınıyor.

O ay, bir basın toplantısında militanları eleştirdikten sonra, Yusafzayın babası Pakistanlı bir Taliban komutanı tarafından telsiz üzerinden ölüm tehdidi aldı. Yusafzay, aktivizminde babasından derinden ilham aldı. O yaz, ilk kez, bir zamanlar arzuladığı gibi bir doktor değil, bir politikacı olmayı taahhüt etti.[29]

Yeni bir hayalim var... Bu ülkeyi kurtarmak için siyasetçi olmalıyım. Ülkemizde çok fazla kriz var. Bu krizleri ortadan kaldırmak istiyorum
“
”

Malala Yusafzay, Yerinden edilenler sınıfı (documentary)[29]

Temmuz başında mülteci kampları tamamen doldu. Başbakan, Swat Vadisi'ne dönmenin güvenli olduğunu söyleyen uzun zamandır beklenen bir açıklama yaptı. Pakistan ordusu, Taliban'ı şehirlerin dışı ve kırsal bölgelere sürmüştü. Yusafzayın ailesi yeniden bir araya geldi ve 24 Temmuz 2009'da evlerine döndüler. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama'nın Afganistan ve Pakistan özel temsilcisi Richard Holbrooke'u görmeye davet edilmiş olan bir grup diğer tabandan aktivistle buluşmak için kısa bir durak yaptılar. Yusafzay, Holbrooke'a duruma müdahale etmesi için yalvardı ve "Sayın büyükelçi, eğitimimizde bize yardım edebilirseniz, lütfen bize yardım edin" dedi. Ailesi nihayet eve döndüğünde, evin hasar görmediğini ve okulunun sadece hafif hasar gördüğünü gördüler.

Ödüller ve onurlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yusafzai, Kasım 2013'te Avrupa Parlamentosu'nda Sakharov Ödülü'nü alırken
Teksas, Fort Bend County'deki Malala Yusafzai İlköğretim Okulu

Yusafzay, verildikleri tarihe göre sıralanan aşağıdaki ulusal ve uluslararası ödülleri almıştır:

  • 2011: International Children's Peace Prize (nominee)[46]
  • 2011: National Youth Peace Prize[36]
  • January 2012: Anne Frank Award for Moral Courage[47][48]
  • October 2012: Sitara-e-Shujaat, Pakistan's second-highest civilian bravery award[49]
  • November 2012: Foreign Policy magazine top 100 global thinker[50]
  • December 2012: Time magazine Person of the Year shortlist for 2012[51]
  • November 2012: Mother Teresa Awards for Social Justice[a][53][54]
  • December 2012: Rome Prize for Peace and Humanitarian Action[55]
  • January 2013: Top Name in Annual Survey of Global English in 2012[56]
  • January 2013: Simone de Beauvoir Prize[57]
  • March 2013: Memminger Freiheitspreis 1525[58] (conferred on 7 December 2013 in Oxford[59])
  • March 2013: Doughty Street Advocacy award of Index on Censorship[60]
  • March 2013: Fred and Anne Jarvis Award of the UK National Union of Teachers[61]
  • April 2013: Vital Voices Global Leadership Awards, Global Trailblazer[62]
  • April 2013: One of Time's "100 Most Influential People in the World"[63]
  • May 2013: Premi Internacional Catalunya Award of Catalonia, May 2013[64]
  • June 2013: Annual Award for Development of the OPEC Fund for International Development (OFID)[65]
  • June 2013: International Campaigner of the Year, 2013 Observer Ethical Awards[66]
  • August 2013: Tipperary International Peace Award for 2012, Ireland Tipperary Peace Convention[67]
  • 2013: Portrait of Yousafzai by Jonathan Yeo displayed at National Portrait Gallery, London[68]
  • September 2013: Ambassador of Conscience Award from Amnesty International[69]
  • 2013: International Children's Peace Prize[70][71]
  • 2013: Clinton Global Citizen Awards from Clinton Foundation[72]
  • September 2013: Harvard Foundation's Peter Gomes Humanitarian Award from Harvard University[73]
  • 2013: Anna Politkovskaya Award – Reach All Women in War
  • 2013: Reflections of Hope Award – Oklahoma City National Memorial & Museum[74]
  • 2013: Sakharov Prize for Freedom of Thought – awarded by the European Parliament
  • 2013: Honorary Master of Arts degree awarded by the University of Edinburgh[75]
  • 2013: Pride of Britain (October)[76]
  • 2013: Glamour magazine Woman of the Year[77]
  • 2013: GG2 Hammer Award at GG2 Leadership Awards (November)[78]
  • 2013: International Prize for Equality and Non-Discrimination[79]
  • 2014: Awarded the World Children's Prize also known as Children's Nobel Prize[80]
  • 2014: Awarded Honorary Life Membership by the PSEU (Ireland)[81]
  • 2014: Skoll Global Treasure Award[82]
  • 2014: Honorary Doctor of Civil Law, University of King's College, Halifax, Nova Scotia, Canada[83]
  • 2014: 2014 Nobel Peace Prize, shared with Kailash Satyarthi
  • 2014: Philadelphia Liberty Medal[84]
  • 2014: Asia Game Changer Award[85]
  • 2014: One of Time Magazine "The 25 Most Influential Teens of 2014"[86]
  • 2014: Honorary Canadian citizenship[87]
  • 2015: Asteroid 316201 Malala named in her honour.[88]
  • 2015: The audio version of her book I Am Malala wins Grammy Award for Best Children's Album.[89]
  • 2016: Honorary President of The Students' Union of the University of Sheffield[90]
  • 2016: Order of the Smile[91][92]
  • 2017: Youngest ever United Nations Messenger of Peace[93]
  • 2017: Received honorary doctorate from the University of Ottawa[94]
  • 2017: Ellis Island International Medal of Honor[95]
  • 2017: Wonk of the Year 2017 from American University[96]
  • 2017: Harper's Bazaar inducted Malala in the list of "150 of the most influential female leaders in the UK".[97][98]
  • 2018: Advisor to Princess Zebunisa of Swat, Swat Relief Initiative Foundation, Princeton, New Jersey[99]
  • 2018: Gleitsman Award from the Center for the Public Leadership at Harvard Kennedy School[100]
  • 2019: For their first match of March 2019, the women of the United States women's national soccer team each wore a jersey with the name of a woman they were honoring on the back; Carli Lloyd chose the name of Yousafzai.[101]
  • 2022: Elected World's Children's Prize Decade Child Rights Hero, amongst previous recipients of the World's Children's Prize.[102]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Yusufzay'ın ailesinin Hindistan'daki ödül törenine güvenlik endişeleri nedeniyle Pakistan yetkilileri tarafından izin verilmedi, bu nedenle ödül, İngiliz-Pakistanlı film yapımcısı Sevy Ali tarafından babasına kaçırıldı.[52]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Anon (2019). "Yousafzai, Malala". Who's Who (online Oxford University Press bas.). A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc.  (üyelik veya Birleşik Krallık halk kütüphanesi üyeliği gereklidir)
  2. ^ "Malala Yousafzai announces her marriage on Twitter". CBC News. Associated Press. 9 Kasım 2021. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2021. 
  3. ^ a b Tighe, Siobhann (18 Nisan 2017). "Malala Yousafzai's mother: Out of the shadows". BBC News. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021. 
  4. ^ Boş kaynak (yardım) 
  5. ^ "Malala Yousafzai Becomes Youngest-Ever Nobel Prize Winner". 10 Ekim 2014. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2014. 
  6. ^ "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Nobel winner Malala in tears on emotional return to Pakistan" (İngilizce). Reuter's. 28 Mart 2018. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2018.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ a b "Following in Benazir's footsteps, Malala aspires to become PM of Pakistan". The Express Tribune (İngilizce). 10 Aralık 2014. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2016. 
  9. ^ "Malala, Obama, socialism: Nobel laureate's political views are complex". Al Jazeera America. 23 Aralık 2014. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ Schifrin, Nick (7 Ekim 2013). "The 72 Hours That Saved Malala: Doctors Reveal for the First Time How Close She Came to Death". Good Morning America. Yahoo! News. 23 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  11. ^ Kyle McKinnon (18 Ocak 2013). "Will Malala's Influence Stretch to Europe?". Deutsche Welle. 18 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013. 
  12. ^ "Malala Yousafzai: 'fatwa' issued against gunmen". The Guardian. 12 Ekim 2012. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017. 
  13. ^ "(Pakistani)Tehrik-i-Taliban Pakistan's letter to Malala Yousafzai: this is why we tried to kill you". The Guardian (İngilizce). 17 Temmuz 2013. ISSN 0261-3077. 21 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  14. ^ "$7 million from Malala Fund for education project in remote areas" (İngilizce). DAWN.COM. 12 Nisan 2014. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2017. 
  15. ^ "Best Sellers – November 3, 2013 – The New York Times". The New York Times. 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2017. 
  16. ^ D'Amours. "Malala Yousafzai made an honorary Canadian citizen". Al Jazeera. 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017. 
  17. ^ "Malala Yousafzai Receiving Honorary Canadian Citizenship Wednesday". The Huffington Post. The Canadian Press. 15 Ekim 2013. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2013. 
  18. ^ "Nobel Laureates by Age". nobelprize.org. 20 Ekim 2014. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014. 
  19. ^ "Malala Yousafzai becomes youngest-ever Nobel Prize winner". The Express Tribune. 10 Ekim 2014. 13 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  20. ^ "Malala Yousafzai awarded honorary Canadian citizenship". Dawn (İngilizce). 12 Nisan 2017. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017. 
  21. ^ "Malala Yousafzai attends first day at Edgbaston High School in Birmingham". BBC News. 19 Mart 2013. 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2014. 
  22. ^ "Malala Yousafzai full of 'joy and gratitude' after graduating from Oxford". The Guardian. 19 Haziran 2020. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020. 
  23. ^ Malala Yousafzai: Education Activist. ABDO. 1 Eylül 2014. s. 45. ISBN 978-1-61783-897-2. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  24. ^ Thomas (6 Kasım 2015). "Malala Yousafzai: Her father's daughter". BBC News. 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ Saleem Ali (14 Ekim 2012). "Malala and Sharbat Gula: Pashtun Icons of Hope". National Geographic. University of Queensland, Australia. 26 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2013. 
  26. ^ Malala Yousafzai. Heinemann Raintree. 2015. s. 12. ISBN 978-1-4846-2469-2. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2017.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  27. ^ a b c "Diary of a Pakistani schoolgirl". BBC News. 19 Ocak 2009. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  28. ^ "Bacha Khan's philosophy of non-violence and Benazir Bhutto's charisma inspires Malala". The Express Tribune. 16 Ocak 2012. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  29. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Class dismissed isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  30. ^ "Malala for free schools: Why does the media hide the fact that she's for educational choice — as are so many developing nations?". The Spectator. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2013.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  31. ^ "Why Malala Didn't Go to Public School". Cato Institute. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2013.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  32. ^ Owais Tohid (11 Ekim 2012). "My conversations with Malala Yousafzai, the girl who stood up to the Taliban". The Christian Science Monitor. s. 3. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  33. ^ Adam B. Ellick (9 Ekim 2012). "My 'Small Video Star' Fights for Her Life". The New York Times. 10 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  34. ^ Westhead, Rick (26 Ekim 2009). "Brave defiance in Pakistan's Swat Valley". Toronto Star. 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012. 
  35. ^ "Young Journalist Inspires Fellow Students". Institute for War and Peace Reporting. 5 Aralık 2009. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2015. 
  36. ^ a b c d e f g Peer, Basharat (10 Ekim 2012). "The Girl Who Wanted To Go To School". The New Yorker. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012. 
  37. ^ "Malala Yousafzai: Portrait of the girl blogger". BBC News. 10 Ekim 2012. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  38. ^ "Pakistani Heroine: How Malala Yousafzai Emerged from Anonymity". Time World. 23 Ekim 2012. 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013. 
  39. ^ a b "Young Pakistani Journalist Inspires Fellow Students". Institute of War & Peace Reporting. 15 Ocak 2010. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016. 
  40. ^ Jon Boone (9 Ekim 2012). "Malala Yousafzai: Pakistan Taliban causes revulsion by shooting girl who spoke out". The Guardian. Londra. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2012. 
  41. ^ "Where it all started: 'A diary that highlighted Swat's human tragedy'". The Express Tribune. 12 Ekim 2012. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012. The name Gul Makai – a heroine of Pakhtun folktale – was chosen as an apt pseudonym meant to strike a chord with the local population so they could easily identify with Malala's blog, he added.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  42. ^ A Glossary of the Tribes and Castes of the Punjab and North-West Frontier Province. 1. 1911. s. 56. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012. Yet another legend of Yusufzai origin is often recited by the Kurram Dums. It enshrines the lives of Musa Khan and Gulmakai, their quarrels and final reconciliation. It is very well known I believe on the Peshawar side, and has probably been already recorded. 
  43. ^ a b c d e f g h i "Swat: Diary of a Pakistani schoolgirl (Malala Yousafzai) – BBC". original Urdu and English translation of Yousufzai's blog. LUBP. 15 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  44. ^ "Pakistan media condemn attack on Malala Yousafzai". BBC News. 9 Ekim 2012. 22 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  45. ^ Malala Yousufzai. "(Part 10 of Yousafzai's blog)" (Urduca). BBC Urdu. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  46. ^ "Desmond Tutu announces nominees Children's Peace Prize 2011". The International Children's Peace Prize. 25 Ekim 2011. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012. 
  47. ^ "Malala Yousafzai to receive Anne Frank courage award". BBC News. 29 Ocak 2014. 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014. 
  48. ^ "Malala to get Anne Frank courage award". The Jewish Chronicle. 13 Ocak 2014. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2014.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  49. ^ "Malala Yousufzai to be given Pak's highest civilian bravery award". The Indian Express. 16 Ekim 2012. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012. 
  50. ^ "The FP Top 100 Global Thinkers". Foreign Policy. 26 Kasım 2012. 30 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2012. 
  51. ^ "TIME Reveals Its Short List for Person of the Year 2012". Time. 18 Aralık 2012. 19 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  52. ^ "How Malala Yousafzai got a Mumbai award". Indo-Asian News Service. 9 Aralık 2012. 9 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  53. ^ "Teresa awards given away". The Indian Express. 29 Kasım 2012. 3 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012. 
  54. ^ "Mother Teresa Awards 2012". Mother Teresa Awards: A Harmony Foundation Initiatives. 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. 
  55. ^ "Top words of 2012 capture 'impending doom'". USA Today. 1 Ocak 2013. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2013. 
  56. ^ Khaliq (30 Aralık 2011). "Teenage icon: Rome again honours Malala, father collects reward". The Express Tribune. 1 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  57. ^ "Awarding of the Simone de Beauvoir Prize to Malala Yousafzai". France Diplomatie. 9 Ocak 2013. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2013. 
  58. ^ "Stadt Memmingen: Malala Yousafzai erhält den 'Memminger Freiheitspreis 1525'". 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  59. ^ "Memminger Freiheitspreis an Malala Yousafzai überreicht". all-in.de – das Allgäu online. 8 Aralık 2013. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  60. ^ Yasin, Sara (21 Mart 2013). "Winners – Index Awards 2013". Index on Censorship. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  61. ^ "The Fred & Anne Jarvis Award". NUT. 29 Mart 2013. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2013. 
  62. ^ "2013 Global Leadership Awards". Vital Voices. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  63. ^ "The 100 Most Influential People in the World". Time magazine. 29 Nisan 2013. s. 140. 
  64. ^ "Premi Internacional Catalunya". Generalitat de Catalunya. 27 Mayıs 2013. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  65. ^ "Malala Yousafzai receives OFID 2013 Annual Award for Development". Ofid.org. 13 Haziran 2013. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  66. ^ GNM press office (13 Haziran 2013). "Malala Yousafzai and Joanna Lumley honoured as International and British Campaigners of the Year at the 2013 Observer Ethical Awards". The Guardian. Londra. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  67. ^ "Malala Yousafzai gets peace prize". Daily Express. 21 Ağustos 2013. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2013. 
  68. ^ "Jonathan Yeo portrait of Malala to go on display". BBC News. 10 Eylül 2013. 10 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013. 
  69. ^ Davies, Will (17 Eylül 2013). "Malala Yousafzai Gets Amnesty's Top Honor". The Wall Street Journal. 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2013. 
  70. ^ "Malala awarded 2013 Children's Peace Prize". Pakistan Tribune. Agence France-Presse. 27 Ağustos 2013. 27 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2013. 
  71. ^ "Childrenspeaceprize > Winners > 2013". KidsRights Foundation. 6 Eylül 2013. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016. 
  72. ^ "2013 Clinton Global Citizen Awards". WBUR. 27 Eylül 2013. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2013. 
  73. ^ Becker, Deborah and Lynn Jolicoeur (27 Eylül 2013). "Malala, Pakistani Teen Shot By Taliban, Honored at Harvard". wbur. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2013. 
  74. ^ "The 9th Annual Reflections of Hope Award Ceremony". The Oklahoma City National Memorial & Museum. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2014. 
  75. ^ "Honorary degree for Malala Yousafzai". The University of Edinburgh. 4 Kasım 2013. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2013. 
  76. ^ Rod McPhee (6 Ekim 2013). "David Beckham awards Malala Yousafzai the Pride of Britain Teenager of Courage award after being shot by Taliban – Mirror Online". Daily Mirror. 11 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  77. ^ "Malala Yousafzai is a 2013 Glamour Woman of the Year; Join Us as we Support Her Mission to Make School a Basic Right For Every Girl". Glamour. 5 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  78. ^ "Malala topped Power List 101 at GG2 Leadership awards". 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  79. ^ "Mexico to give equality prize to Pakistan's Malala". Business Standard India. AFP/PTI. 25 Kasım 2013. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021. 
  80. ^ "Nobel Peace laureate Malala wins World Children's Prize". Sveriges Radio (İngilizce). 28 Ekim 2014. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022. 
  81. ^ "PSEU Ireland" (PDF). pseu.ie. March 2014. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  82. ^ "Skoll World Forum". 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014. 
  83. ^ "Malala Yousafzai Canada Scholarship announced". University of King's College. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2014. 
  84. ^ "Liberty Medal for Pakistani education activist Malala Yousafzai". Philadelphia Daily News. 1 Temmuz 2014. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2014.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  85. ^ "Jack Ma, Malala Among Asia Society's 'Game Changer' Honorees". NBC News. 18 Eylül 2014. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  86. ^ "The 25 Most Influential Teens of 2014". Time. 13 Ekim 2014. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2014. 
  87. ^ Alex Boutilier, Bruce (12 Nisan 2017). "Malala Yousafzai has become an honorary Canadian citizen". The Star. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım)
  88. ^ "(316201) Malala = 2007 EJ98 = 2010 ML48". The International Astronomical Union Minor Planet Center. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  89. ^ ""I Am Malala" Wins Grammy For Best Children's Album". Forbes (İngilizce). 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  90. ^ "The Results Are In". 11 Mart 2016. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2016. 
  91. ^ "Order of Smile award for Poland's Błaszczykowski". Radio Poland. RadioZet.pl. 3 Kasım 2016. 31 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2018. 
  92. ^ "Order Uśmiechu dla Malali Yousafzai" [Order of Smile for Malala Yousafzai] (Lehçe). Radio Poland. 6 Kasım 2016. 12 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2018. 
  93. ^ "Malala Yousafzai made youngest UN Messenger of Peace". BBC News. 11 Nisan 2017. 11 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2017. 
  94. ^ Johanne Adam (12 Nisan 2017). "The University honours Malala Yousafzai". University of Ottawa Gazette. 13 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2017. 
  95. ^ "Ellis Island International Medal of Honor". 13 Mayıs 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2017. 
  96. ^ "Wonk of the Year: Malala Yousafzai is the 2017 Honoree". 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2017. 
  97. ^ "Introducing the Bazaar 150 Visionary Women list". Harper's BAZAAR (İngilizce). 15 Kasım 2017. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017. 
  98. ^ "Malala among UK's 150 most influential women". The Express Tribune (İngilizce). 17 Kasım 2017. 24 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2017. 
  99. ^ "Malala girl who stood up to the Taliban coming to the Dunk on Thursday – Providence Journal". Providence Journal (İngilizce). 23 Temmuz 2016. 18 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2018. 
  100. ^ "Nobel Prize Winner Malala Yousafzai to Receive the 2018 Gleitsman Award from the Center for Public Leadership at Harvard Kennedy School". hks.harvard.edu (İngilizce). 30 Ekim 2018. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2019. 
  101. ^ "Lesbian icons honored with jerseys worn by USWNT". Outsports. 4 Mart 2019. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  102. ^ "The Queen presents the Decade Child Rights Hero award" (İngilizce). www.kungahuset.se. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Malala_Yusufzay&oldid=34216218" sayfasından alınmıştır