Pirizade İbrahim Hayrullah Bey
Pirizade İbrahim Hayrullah Bey (1859-1934) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yüksek derecede çeşitli görevlerde bulunmuş bir devlet adamıydı.
1859 yılında İstanbul'da çok köklü Pirizade ailesine doğdu. Babası Şura-yı Devlet muhakemat dairesi başkanı ve Şeyhülislam Pirizade Mehmed Sahip Molla (1838-1910), annesi ise Hekimbaşızade Fahrünisa Hanım'dı. Ayrıca büyük dedeleri arasında iki aded şeyhülislam bulunmaktadır. Rüşdiye Mektebi'nde Arapça, Farsça, fenn-i hesab ve coğrafya okudu. Daha sonra da Mekteb-i Hukuk'u bitirdi.[1]
İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi olan İbrahim Hayrullah Bey II. Meşrutiyet'in ilanından sonra hızla devlet yönetiminde yükseldi. 1909 yılının Eylül ayında Selanik Valiliğine getirildi.[2] 1912 yılının Ocak ayında da İstanbul Valisi oldu. 1913 yılında gerçekleştirilen Bâb-ı Âli Baskını'nda İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin devlet yönetimini eline geçirmesi üzerine Adliye Nazırı oldu. 1917 yılının Şubat ayına kadar bu görevi yürüten[3] İbrahim Hayrullah Bey 3 Mayıs 1916-22 Ocak 1917 tarihleri arasında Adliye Nazırlığı görevinin yanı sıra Şura-yı Devlet reisliği de yaptı. Aynı zamanda Mayıs 1916-Şubat 1917 tarihleri arasında Evkaf nazırı görevini yürüttü ve Şubat 1917'da Meclis-i Ayan üyesi de oldu. I. Dünya Savaşı'ndan sonra İstanbul'un işgali üzerinde işgal güçleri tarafından 28 Mayıs 1919 tarihinde Malta'ya sürgüne gönderildi.
1934 yılında öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "1868'den 1922'ye Şura-yı Devlet Reisleri, Fethi Gedikli, Danıştay Web sitesi". 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2011.
- ^ Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, Sinan Kuneralp, ISIS Press, İstanbul, ISBN 9784281181, 1999.
- ^ "II. Meşrutiyet Dönemi'nde Adliye ve Mezâhip Nezareti'nde Bürokratik Reform, Erkan TURAL, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl 2008" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Temmuz 2011.