Sosyalist ülkeler listesi
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Sosyalist ülkeler 30 Aralık 1922'de Sovyetler Birliği'nin kurulmasıyla başlar. 1924 yılında dünyanın ikinci sosyalist ülkesi oӀan Moğolistan Halk Cumhuriyeti kuruldu.
2. Dünya Savaşından sonra Doğu Avrupa ve Asya'da sosyalist ülkeler kurulmaya başlandı. Dünyada kurulan sosyalist ülkelerin çoğu Marksist-Leninist ideolojiye sahipti. Marksist-Leninist ideolojinin yanında Arap Sosyalizmi ve Afrika Sosyalizmi de bulunmaktaydı. Marksist-Leninist ideoloji savunan sosyalist ülkelerde devletçi ekonomi hâkimken Arap Sosyalizm ve Afrika Sosyalizmi savunan ülkelerde devletçi ve karma ekonomi hâkimdi.
1989 yılında Doğu Avrupa ve SSCB'de yaşanan değişimlerden dolayı 1989-1992 arasında 20'den fazla ülkede sosyalist sistem çökmüştür. SSCB ve Çekoslovakya dağılırken Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti iç savaşa gitmiştir.
Bugün dünyada sadece Marksist-Leninist ideolojiye bağlı 4 sosyalist ülke kalmıştır. Çin 1978 yılında sosyalist piyasa ekonomisine geçiş yaptı. Küba, Laos ve Vietnam ise 1990'lı yıllarda Sosyalist odaklı piyasa ekonomisine geçmiştir.
Günümüzdeki Marksist-Leninist ideolojiye bağlı Sosyalist Ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Küba Cumhuriyeti: 1 Temmuz 1961'den beri sosyalist ülkedir.
- Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti: 2 Temmuz 1976'dan beri sosyalist ülkedir.
- Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti: 2 Aralık 1975'ten beri sosyalist ülkedir.
- Çin:1 Ekim 1949'den beri sosyalist ülkedir.
Marksist-Leninist ideolojiye bağlı eski Sosyalist Ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Afganistan Demokratik Cumhuriyeti: 27 Nisan 1978-28 Nisan 1992 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Angola Halk Cumhuriyeti: 11 Kasım 1975-27 Ağustos 1992 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti: 29 Kasım 1944-22 Mart 1992 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Benin Halk Cumhuriyeti: 30 Kasım 1975-1 Mart 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Bulgaristan Halk Cumhuriyeti:15 Eylül 1946-7 Aralık 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Çekoslovakya: 9 Haziran 1948-29 Mart 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Doğu Almanya: 7 Ekim 1949-3 Ekim 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Derg ve Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti: 28 Haziran 1974-27 Mayıs 1991 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti: 30 Kasım 1967-22 Mayıs 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Kampuçya Halk Cumhuriyeti: 17 Nisan 1975-1 Mayıs 1989 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Romanya Sosyalist Cumhuriyeti: 30 Aralık 1947-21 Aralık 1989 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Kongo Halk Cumhuriyeti: 3 Ocak 1970-15 Mart 1992 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Kuzey Kore:9 Eylül 1948-19 Şubat 1992 arası Marksist-Leninist sosyalist ülkeydi.(19 Şubat 1992'den sonra Juche sosyalizmi yürürlüğe konuldu)
- Macaristan Halk Cumhuriyeti: 20 Ağustos 1949-23 Ekim 1989 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Moğolistan Halk Cumhuriyeti: 24 Kasım 1924-12 Şubat 1992 arası sosyalist bir ülkeydi. SSCB'den sonra kuruӀan 2. sosyalist ülkeydi.
- Mozambik Halk Cumhuriyeti: 25 Haziran 1975-1 Aralık 1990 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Polonya Halk Cumhuriyeti: 28 Haziran 1945-19 Temmuz 1989 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Somali Demokratik Cumhuriyeti: 21 Ekim 1976-26 Ocak 1991 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Sovyetler Birliği: 30 Aralık 1922-26 Aralık 1991 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti: 29 Kasım 1943-27 Nisan 1992 arası sosyalist bir ülkeydi.
Günümüzdeki Marksist-Leninist ideolojiye bağlı olmayan Sosyalist Ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bangladeş Halk Cumhuriyeti:11 Nisan 1971'den beri sosyalist bir ülkedir.
- Guyana Kooperatif Cumhuriyeti:6 Ekim 1980'den beri sosyalist bir ülkedir.
- Hindistan Cumhuriyeti:15 Ağustos 1947'den beri sosyalist bir ülkedir.
- Kuzey Kore:19 Şubat 1992'den beri sosyalist bir ülkedir. (Juche sosyalizm uygulanmaktadır.)
- Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti:7 Eylül 1978'den beri sosyalist bir ülkedir.
- Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti:26 Nisan 1964'ten beri sosyalist bir ülkedir.
Eski Marksist-Leninist ideolojiye bağlı olmayan Sosyalist Ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti:8 Eylül 1963-23 Şubat 1989 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Myanmar Birliği Sosyalist Cumhuriyeti:2 Mart 1962-23 Eylül 1988 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Mısır Arap Cumhuriyeti:22 Temmuz 1957-26 Mart 2007 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Irak Cumhuriyeti:17 Temmuz 1968-9 Nisan 2003 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi:1 Eylül 1969-23 Ekim 2011 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Sudan Demokratik Cumhuriyeti:8 Mayıs 1973-10 Ekim 1985 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Suriye Arap Cumhuriyeti:8 Mart 1963-27 Şubat 2012 arası sosyalist bir ülkeydi.
Geçici Marksist-Leninist ideolojiye bağlı Ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Erzincan Sovyeti: Aralık 1917-Haziran 1921 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Alsas Sovyet Cumhuriyeti: 10 Kasım 1919-22 Kasım 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Asturias Sosyalist Cumhuriyeti: 4 Eylül 1934-19 Eylül 1934 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Azerbaycan Millî Hükûmeti: Kasım 1945-Kasım 1946 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Bavyera Sovyet Cumhuriyeti: 6 Nisan 1919-3 Mayıs 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Saksonya Sovyeti Kasım 1918-14 Mart 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Besarabya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti: 11 Mayıs 1919-29 Aralık 1920 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Şili Sosyalist Cumhuriyeti: 4 Haziran 1932-13 Eylül 1932 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Çin Sovyet Cumhuriyeti: 7 Kasım 1931-22 Eylül 1937 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Fujian Halk Hükümeti: 22 Kasım 1933-13 Ocak 1934 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Muğan Sovyet Cumhuriyeti: 15 Mayıs 1919-24 Temmuz 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Donetsk-Khrakov Sovyet Cumhuriyeti
- Estonya Çalışan Halk Komünü: 29 Kasım 1918 - 5 Haziran 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Finlandiya Sosyalist İşçi Cumhuriyeti: 29 Ocak 1918 - 5 Mayıs 1918 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Finlandiya Demokratik Cumhuriyeti
- Galiçya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
- Kuzey Kore Geçici Halk Komitesi: 6 Eylül 1945-9 Eylül 1948 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Limerick Sovyet Cumhuriyeti: 15 Nisan 1919-27 Nisan 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti: 17 Kasım 1918-13 Ocak 1920 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Litvanya-Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
- Mahabad Cumhuriyeti
- Almanya Sosyalist Cumhuriyeti: 3 Kasım 1918 - 11 Ağustos 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Hunan Sovyeti
- Macaristan Sovyet Cumhuriyeti: 21 Mart 1919-1 Ağustos 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Naissaar Sovyet Cumhuriyeti
- Odessa Sovyet Cumhuriyeti: 30 Ocak 1918-13 Mart 1918 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Paris Komünü: 18 Mart 1871-28 Mayıs 1871 arasında var olmuş ilk sosyalist ülkeydi.
- Gilan Sovyet Cumhuriyeti: Haziran 1920-Eylül 1921 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Güney Vietnam Cumhuriyeti'nin Geçici Devrim Hükümeti: 8 Haziran 1969-2 Temmuz 1976 arasında geçici sosyalist bir hükûmettir.
- Ulusal Kurtuluş Siyasi Komitesi: 10 Mart 1944-9 Ekim 1944 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Slovak Sovyet Cumhuriyeti: 16 Haziran 1919-7 Temmuz 1919 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Yemen Demokratik Cumhuriyeti: 21 Mayıs 1994 -7 Temmuz 1994 arası sosyalist bir ülkeydi.
- Nghệ tinh Sovyetleri: 22 Haziran 1941-9 Eylül 1944 arası sosyalist bir ülkeydi.