Апостол Петр

Апостол Петр
Апостол Петр
Туган телдә исем	Петр ; Симон яһүд. שמעון — Шимон
Туган	БЭК 1; Вифсаида[d], Галилея[d], Рим империясе
Үлгән	67; Рим
Үлем сәбәбе	распятие[d]
Күмү урыны	Некрополь Ватикана[d]
Яшәгән урын	Котдус; Антиохия[d]; Рим; Капернаум[d]
Милләт	яһүди
Һөнәре	вәгазьче, епископ
Җефет	wife of Saint Peter[d] һәм Eden[d]
Ата-ана	Иона (Юныс) (әти);
Кардәшләр	Изге Әндри
	Апостол Петр Викиҗыентыкта

Апостол Петр (грек. Απόστολος Πέτρος, татарча кайбер вариантларда – Рәсүл Петр, Рәсүл Петер); якынча 67 елда Римда үлгән), христианлыкта – Гайсә Мәсихнең унике апостолының (шәкертенең) берсе. Католиклыкта беренче Рим папасы дип санала.

Инҗилләрдә

Инҗил буенча, Петр Вифсаидада Иона (Юныс) исемле гади балыкчы гаиләсендә туган. Аның беренче исеме Симон (Шимун) (яһүд. שמעון — Шимон). Петр исеме (Petrus, бор. грек. Πέτρος – таш) Кифа дигән кушаматтан (арам. – таш) килеп чыккан, кушаматны исә аңа Гайсә биргән.

Симон гаиләле кеше була, ул бертуганы Андрей белән бергә балык тоткан. Петр һәм Андрейны очраткач, Гайсә болай дигән: «Миңа иярегез! Мин сезне кешеләр тотучы итәрмен!» (Маттай бәян иткән Изге хәбәр, 4:19).

Гайсә Мәсихнең укучысына әйләнгәч, Петер һәрдаим аның белән бергә йөри. Петр Гайсәнең иң яраткан шәкертләренең берсе булган. Мәсих бервакытны укучыларыннан Үзе турында фикерләрен сорагач, Петр Аның «Мәсих, тере Алланың Улы» дип әйткән. Моңа җавап итеп, Гайсә болай дигән:

Мин сиңа әйтәм: син – Петер һәм бу кыяда Мин Үземә иман итүчеләр бердәмлеген төзиячәкмен. Аны үлем патшалыгы җиңә алмас. Мин сиңа Күкләр Патшалыгының ачкычларын бирермен. Син җирдә тыйганны Алла күкләрдә тыячак, ә җирдә рөхсәт иткәнне Алла күкләрдә рөхсәт итәчәк.

Маттай, 16:18-19.

Холкы буенча Петр бик тере һәм кызып китүчән булган: нәкъ менә ул, Гайсә янына килер өчен, судан барырга тели; нәкъ менә ул Гефсиман бакчасында баш каһин колының колагын кисә. Гайсә кулга алынган төнне Петер, Гайсә үзе алдан әйткәнчә, җебеп кала һәм, үзе өчен куркып, әтәч кычкырганчы өч тапкыр Мәсихтән ваз кичә. Әмма соңрак Петер ихлас күңелдән тәүбә итә һәм Ходай аны кичерә.

Апостолларның эшләрендә

Апостол Петр Апостолларның эшләре китабының беренче өлешендә бик еш искә алына. Аның вәгазь сөйләүләре һәм бик күп кешене дингә кертүе тасвиралана. Иоппия җирлегендә Петр Тавифа исемле үлгән кызны терелтә.

42 елда Яһүдәя патшасы Һируд Әгрип I әмере буенча кулга алына һәм Иерусалим төрмәсенә ябыла, әмма берничә көннән соң качып котыла. 49 елда Иерусалимда узган Апостоллар җыенында катнаша.

Риваятьләр буенча, император Нерон христианнарны эзәрлекләгән вакытта, апостол Петр да җәзалап үтерелә. Бу вакыйга 64 елда (кайбер версияләр буенча 67-68 елларда) була. Аны асты-өскә китерелгән тәредә асып үтерәләр.

Табыну

Апостол Петрны православ һәм католик чиркәүләрендә хөрмәт итәләр. Изге апостол Петр һәм Павелның бәйрәмнәре игълан ителгән, католиклар аны 29 июньдә, ә правослаулар 12 июльдә үткәрә (халыкта ул Питрау бәйрәме буларак билгеле). Күпчелек чиркәүләрдә Петрны Рим католик чиркәвенә нигез салучы дип саныйлар (ә католик чиркәве аны беренче папа дип кабул итә). Санкт-Петербург шәһәре бу апостол хөрмәтенә аталган («Изге Петр шәһәре»).

Шулай ук карагыз

Әдәбият

Христианлык порталы

Инҗил
Подземный некрополь Ватикана: как была найдена могила Святого Петра 2016 елның 4 март көнендә архивланган. (рус.)

[_a53e84708cbb60c8-1] ttps://timeline.biblehistory.com/event/peter

[_f23d8d9501195c63-2] Μάρκος Ε., ανώνυμος 21.29 // Εὐαγγέλιον κατὰ Μᾶρκον // The Holy Bible
https://wikidata.org/wiki/Track:Q107388https://wikidata.org/wiki/Track:Q1845https://wikidata.org/wiki/Track:Q24914965https://wikidata.org/wiki/Track:Q5852633https://wikidata.org/wiki/Track:Q4233718https://wikidata.org/wiki/Track:Q31966

[1]

[2]

к·б·ү Рим папасы
I гасыр	Петр • Лин • Клет • Климент I • Эварист
II гасыр	Александр I • Сикст I • Телесфор • Гигин • Пий I • Аникет • Сотер • Елевферий • Виктор I • Зефирин
III гасыр	Каликст I • Урбан I • Понтиан • Антер • Фабиан • Корнелий • Луций I • Стефан I • Сикст II • Дионисий • Феликс I • Евтихий • Гай • Марцеллин
IV гасыр	Марцелл I • Евсевий • Мильтиад • Сильвестр I • Марк • Юлий I • Либерий • Дамасий I • Сириций • Анастасий I
V гасыр	Иннокентий I • Зосима • Бонифаций I • Целестин I • Сикст III • Лев I • Гиларий • Симплиций • Феликс III (II) • Геласий I • Анастасий II • Симмах
VI гасыр	Гормизд • Иоанн I • Феликс IV (III) • Бонифаций II • Иоанн II • Агапит I • Сильверий • Вигилий • Пелагий I • Иоанн III • Бенедикт I • Пелагий II • Григорий I
VII гасыр	Сабиниан • Бонифаций III • Бонифаций IV • Адеодат I • Бонифаций V • Гонорий I • Северин • Иоанн IV • Теодор I • Мартин I • Евгений I • Виталий • Адеодат II • Домн • Агафон • Лев II • Бенедикт II • Иоанн V • Конон • Сергий I
VIII гасыр	Иоанн VI • Иоанн VII • Сизинний • Константин • Григорий II • Григорий III • Захарий • Стефан II • Стефан II (III) • Павел I • Стефан III (IV) • Адриан I • Лев III
IX гасыр	Стефан IV (V) • Пасхалий I • Евгений II • Валентин • Григорий IV • Сергий II • Лев IV • Бенедикт III • Николай I • Адриан II • Иоанн VIII • Марин I • Адриан III • Стефан V (VI) • Формоз • Бонифаций VI • Стефан VI (VII) • Роман • Теодор II • Иоанн IX • Бенедикт IV
X гасыр	Лев V • Сергий III • Анастасий III • Ландон • Иоанн X • Лев VI • Стефан VII (VIII) • Иоанн XI • Лев VII • Стефан VIII (IX) • Марин II • Агапит II • Иоанн XII • Лев VIII • Бенедикт V • Иоанн XIII • Бенедикт VI • Бенедикт VII • Иоанн XIV • Иоанн XV • Григорий V • Сильвестр II
XI гасыр	Иоанн XVII • Иоанн XVIII • Сергий IV • Бенедикт VIII • Иоанн XIX • Бенедикт IX • Сильвестр III • Бенедикт IX • Григорий VI • Климент II • Бенедикт IX • Дамасий II • Лев IX • Виктор II • Стефан IX (X) • Николай II • Александр II • Григорий VII • Виктор III • Урбан II • Пасхалий II
XII гасыр	Геласий II • Каликст II • Гонорий II • Иннокентий II • Целестин II • Луций II • Евгений III • Анастасий IV • Адриан IV • Александр III • Луций III • Урбан III • Григорий VIII • Климент III • Целестин III • Иннокентий III
XIII гасыр	Гонорий III • Григорий IX • Целестин IV • Иннокентий IV • Александр IV • Урбан IV • Климент IV • Григорий X • Иннокентий V • Адриан V • Иоанн XXI • Николай III • Мартин IV • Гонорий IV • Николай IV • Целестин V • Бонифаций VIII
XIV гасыр	Бенедикт XI • Климент V • Иоанн XXII • Бенедикт XII • Климент VI • Иннокентий VI • Урбан V • Григорий XI • Урбан VI • Бонифаций IX
XV гасыр	Иннокентий VII • Григорий XII • Мартин V • Евгений IV • Николай V • Каликст III • Пий II • Павел II • Сикст IV • Иннокентий VIII • Александр VI
XVI гасыр	Пий III • Юлий II • Лев X • Адриан VI • Климент VII • Павел III • Юлий III • Марцелл II • Павел IV • Пий IV • Пий V • Григорий XIII • Сикст V • Урбан VII • Григорий XIV • Иннокентий IX • Климент VIII
XVII гасыр	Лев XI • Павел V • Григорий XV • Урбан VIII • Иннокентий X • Александр VII • Климент IX • Климент X • Иннокентий XI • Александр VIII • Иннокентий XII • Климент XI
XVIII гасыр	Иннокентий XIII • Бенедикт XIII • Климент XII • Бенедикт XIV • Климент XIII • Климент XIV • Пий VI • Пий VII
XIX гасыр	Лев XII • Пий VIII • Григорий XVI • Пий IX • Лев XIII
XX гасыр	Пий X • Бенедикт XV • Пий XI • Пий XII • Иоанн XXIII • Павел VI • Иоанн Павел I • Иоанн Павел II
XXI гасыр	Бенедикт XVI • Франциск
Исемлек гасырлар буенча понтификат башлану датасы нигезендә төзелгән