Либертариан партия (АКШ)
Либертариан партия (ингл. Libertarian Party) — Американың уң либераль сәяси партиясе. 1971 елның 11 декабрендә Дэвид Нолан инициативасы буенча оештырыла. «АКШның өченчел партияләре» арасыннан иң зурысы.[3]
Тарихы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Либертариан партия булдыруга этәргеч булып АКШның 37нче президенты Ричард Никсонның 1971 елның 15 августындагы чыгышы торган, анда яңа икътисади сәясәтнең башлануы, шул исәптән беренчедән, бәяләрне һәм хезмәт хакларын катыру, икенчедән, алтын стандартыннан баш тарту игълан ителә. Бу барысы да Америка дәүләтенә нигез салучылар идеясыннан бик ерак була, шуңа күрә 1971 елның 11 декабрендә Дэвид Нолан активистлар төркеме (Джон Хосперс, Джон Дин, Теодор Натан) һәм «Яшь америкалылар азатлык өчен» хәрәкәте вәкилләре белән (ингл. Young Americans for Freedom) АКШның Либертариан партиясенә нигез сала.
Ballot Access News бюллетенендә әйтелгәнчә, соңгы 8 елда либертарианнар үзләренең теркәлгән тарафдарлары санын шактый арттыра алганнар, АКШның милли партияләре арасында бишенче урыннан өченче урынга күтәрелгәннәр. Әгәр 2008 елның октябрендә партиянең 240 328 яклаучысы булса (0,24 % теркәлгән сайлаучылар саны), 2012 елның октябрендә либертарианнар буларак 330 811 кеше (0,31 %) теркәлгән, ә 2016 елның февралендә 411 250 кешегә (0,40 %) җиткән. 2012 елда партия вәкилләре 138 вазифа биләгән. 2020 елның апрелендә партиягә Мичиганнан конгрессмен Джастин Амаш керә.[3]
Сәяси позициясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Сәясәттә либертариан идеология нигезендә: ирекле базар икътисады, гражданнарның хокуклары һәм ирекләре, ирекле халыкара сәүдә, тынычлык һәм башка илләр эшенә катнашмау өчен чыгыш ясый. Икътисад ягыннан республика партиясенә иң якыны.
Президент сайлауларында катнашу
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Ел | Президентлыкка кандидат | Вице-президентлыкка кандидат | Алынган тавышлар | Сайлаучыларның проценты |
---|---|---|---|---|
1972 | Джон Хосперс | Тони Натан | 3674 | <0,01 |
1976 | Роджер Макбрайд | Дэвид Бергланд | 172 553 | 0,21 |
1980 | Эд Кларк | Дэвид Кох | 921 128 | 1,06 |
1984 | Дэвид Бергланд | Джим Льюис | 228 111 | 0,25 |
1988 | Рон Пол | Андре Мэрроу | 431 750 | 0,47 |
1992 | Андре Мэрроу | Нэнси Лорд | 290 087 | 0,28 |
1996 | Гарри Браун | Джо Джоргенсен | 485 759 | 0,50 |
2000 | Гарри Браун | Артур Оливер | 384 431 | 0,36 |
2004 | Майкл Баднарик | Ричард Кампанья | 397 265 | 0,32 |
2008 | Роберт Барр | Уэйн Рут | 523 686 | 0,40 |
2012 | Гэри Джонсон | Джеймс П. Грей | 1 275 821 | 0,99 |
2016 | Гэри Джонсон | Уильям Уэлд | 4 058 500 | 3,29 |
2020 | Джо Джоргенсен | Спайк Коэн | 1 865 858 | 1,18 |
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,38 1,39 1,40 1,41 1,42 1,43 1,44 1,45 https://www.lp.org/state-affiliates/
- ↑ Интерфейс программирования приложения YouTube
- ↑ 3,0 3,1 February 2016 registration totals (en). Ballot Access News (Vol. 31, №10). Richard Winger (2016-03-01). әлеге чыганактан 2016-08-13 архивланды. 2016-09-02 тикшерелгән.