Санкт-Петербург дәүләт университеты
Халыкара исем |
Saint Petersburg State University |
---|---|
Элеккеге исем |
А. А. Жданов исемендәге Ленинград дәүләт университеты |
Төр | Юғары һөнәри белем бирү федераль дәүләт бюджет учреждениесе |
Нигезләнгән | 1724 |
Нигезләүче | Пётр I |
Ректор | Н. М. Кропачев |
Адрес | 199034, С.-Петербург, Университет яр буе, 7-9 йорты |
Сайт | spbu.ru(рус.) |
Санкт-Петербург дәүләт университеты (рус. Санкт-Петербургский государственный университет, СПбГУ) югары һөнәри белем бирү федераль дәүләт бюджет учреждениесе — Россиядәге иң борынгы һәм иң зур университетларның берсе: ул 1724 елның 8 февралендә «Россия Фәннәр академиясе университеты» исеме белән ачыла. Хәзер бу дата «Россия фәне» көне дип билгеләнә.
Университет аерым статуска ия: МДУ һәм тагын да берничә университет белән ул Россия Федерациясе Мәгариф һәм Фән Министрлыгына түгел, ә турыдан-туры Россия хөкүмәтенә буйсына.
Университетны тәмамлаучылар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Илнең бу атаклы уку йортында югары һөнәри белем алганнар арасында 600 дән артык академик, дистәгә якын дәрәҗәле халыкара бүләк (шул исәптән Нобель премиясе) лауреатлары, Патша Россиясенең, Советлар Берлегенең һәм Россия Федерациясенең билгеле дәүләт һәм сәяси эшлеклеләре, бихисап галимнәр, язучылар, сәнгатьнең төрле өлкәләрендә һәм спортта югары күрсәткечләргә ирешкәннәр бар.
Халыкара Нобель премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- И. П. Павлов (1904)
- И. И. Мечников (1908)
- Н. Н. Семенов (1956)
- Л. Д. Ландау (1962)
- А. М. Прохоров (1964)
- В. В. Леонтьев (1973)
- Л. В. Канторович (1975).
Математика буенча халыкара Филдс премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Дәүләт һәм сәяси эшлеклеләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Б. В. Тюрме
- А. Ф. Керенский
- В. И. Ленин - совет дәүләт һәм сәяси эшмәкәре, революционер, большевиклар фиркасен оештыручы һәм ССРБ дәүләтен төзүче, Халык Комиссарлары Советының (ССРБ һәм РСФСР хөкүмәтенең) рәисе.
- В. В. Путин
- Д. А. Медведев.
- Рамазан Абдулатипов (аспирантура)
- П. А. Столыпин
- А. Ф. Кони
- Даля Грибаускайте, Литва Президенты
- А. Л. Кудрин - Россия Федерациясе финанс министры (2000-2011)
- А. В. Коновалов - Россия Федерациясе Юстиция министры
- С. Б. Иванов - 2001-2007 елларда Россия Федерациясе Склану министры, 2007-2011 елларда Россия Хөкүмәте Рәисе урынбасары, 2011 елдан Россия Президенты Хакимияте җитәкчесе.
- П. А. Кропоткин (1842 — 1921) – рус революционеры һәм анархист.
- А. А. Собчак - Санкт-Петербург мэры (1991-1996)
Галимнәр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- В. В. Докучаевв — күренекле геолог һәм туфракны өйрәнүче, туфрак географиясе һәм туфракны өйрәнү рус мәктәбенә нигез салучы.
- К. А. Тимирязев — рус табигать фәннәре белгече, физиолог, физик, язучы, Мәскәү дәүләт университеты профессоры, Кембриҗ университеты ихтирамлы докторы.
- Р. Н. Бәхтизин — математик, Башкортстан Фәннәр Академиясе президенты, 19.06.2014 Уфа дәүләт нефть техник университеты ректоры.
- Сергей Руденко (укр. Сергí́й Іва́нович Руде́нко, 29 гыйнвар 1885 — 16 июль 1969) — галим-археолог, антрополог, этнолог һәм гидролог. «Башкиры. Историко-этнографические очерки» монографиясе (1955) авторы.
Университетны тәмамлаган сәнгать эшлеклеләре һәм язучылар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- И. С. Тургенев
- А. А. Блок
- Л. Н. Андреев
- С. П. Дягилев
- Н. К. Рерих
- И. Ф. Стравинский
- Б. Н. Стругацкий
- Э. С. Пьеха
- Борис Гребенщиков
Спортчылар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Н. А. Панин-Коломенкин
- Г. И. Шатков
- Ю. А. Тармак
- Т. В. Казанкина
- Юко Кавагути
- Б. В. Спасский
- А. В. Карпов.
Ректорлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- акад. Г. Ф. Миллер (1747-1750)
- акад. С. П. Крашенников (1750-1755)
- акад. М. В. Ломоносов (1758-1765)
- М. А. Балуевский (1819-1821)
- Е. Ф. Зябловский (1823-1825)
- А. А. Егуров (1825-1836)
- И. П. Шульгин (1836-1840)
- акад. П. А. Плетнев (1840-1861)
- Петербург ФА әгъза-корр. А. А. Воскресенский (1861-1863, 1865-1867)
- акад. Э. Х. Ленц (1863-1865)
- Петербург ФА әгъза-корр. К. Ф. Кесслер (1867-1873)
- П. Г. Редкин (1873-1876)
- Петербург ФА әгъза-корр. А. Н. Бекетов (1876-1883)
- И. Е. Андреевский (1883-1887)
- М. И. Владиславлев (1887-1890)
- акад. П. В. Никитин (1890-1897)
- В. И. Сергеевич (1897-1899)
- А. Х. Гольмстен (1899-1903)
- А. М. Жданов (1903-1905)
- И. И. Борган (1905-1910)
- Д. Д. Гримм (1910-1911)
- Э. Д. Гримм (1911-1918)
- ССРБ ФА әгъза-корр. А. А. Иванов (1918-1919)
- акад. С. А. Жебелев (1919)
- акад. В. М. Шимкевич (1919-1922)
- акад. Н. С. Державин (1922-1925)
- С. К. Минин (1925-1926) (ЛДУ оештыру комиссиясе рәисе буларак)
- В. Б. Томашевский (1926-1927)
- М. В. Серебряков (1927-1930)
- Ю. Н. Никич-Криличевский (1930-1932) (директор чинында)
- В. К. Черенков (1932-1933) (директор)
- М. С. Лазуркин (1933-1937) (директор)
- фән докторы К. И. Лукашев (1938-1939) (директор)
- Петр Золотухин (1939-1941)
- А. А. Вознесенский (1941-1948)
- химия фәннәре докторы Н. А. Домнин (1948-1950)
- РФ ФА әгъза-корр. А. А. Ильюшин (1950-1952)
- акад. А. Д. Александров (1952-1964)
- акад. К. Я. Кондратьев (1964-1970)
- физика-математика фәннәре докторыГ. И. Макаров (1970-1975)
- РФ ФА әгъза-корр. В. Б. Лесковский (1975-1986)
- академик С. П. Меркурьев (1986-1993)
- филология фәннәре докторы Л. А. Вербицкая (1993-2008)
- юридик фәннәр докторы Н. М. Кропачев (2008 елдан)
Университетта уку өчен грантлар (бюджет аша түгел)
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- В. Потанинның хәйрия фонды Санкт-Петербург дәүләт университетының Югары менеджмент мәктәбендә магистратурада укырга теләүчеләргә стипендияләр тапшырды (конкурс аша).
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Санкт-Петербург дәүләт университеты сайты
- Санкт-Петербург дәүләт университетын тәмамлаучылар сайты 2021 елның 6 май көнендә архивланган.
- Санкт-Петербург дәүләт университеты студентлары сайты 2019 елның 10 гыйнвар көнендә архивланган.
- "Бочарова Е." Северная столица знаний 2007 елның 10 октябрь көнендә архивланган. // Вокруг Света. — 2006. — № 10.
- Новости СПбГУ: независимый блог 2009 елның 10 сентябрь көнендә архивланган.