Ярославль

Ярославль
	Ярославль
	рус. Ярославль
	Байрак[d]
Нигезләнү датасы	1010
Дөнья кисәге	Европа
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Ярыслау өлкәсе
Административ-территориаль берәмлек	Ярыслау өлкәсе
Сәгать поясы	UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Идел һәм Которосль[d]
Хөкүмәт башлыгы	Слепцов Владимир Витальевич[d]
Әгъзалык	Бөтендөнья мирас шәһәрләре оешмасы[d]
Халык саны	570 824 (1 гыйнвар 2023)
Административ бүленеше	Ленинский район[d], Дзержинский район[d], Заволжский район[d], Кировский район[d], Красноперекопский район (Ярославль)[d] һәм Фрунзенский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	100 метр
Кардәш шәһәр	Палермо, Кассел, Һанау, Пуатье, Берлингтон, Коимбра, Йювяскюля, Калининград, Эксетер һәм Северодвинск
Моның хуҗасы	Шинник[d]
Бүләкләр
Мәйдан	205,8 км²
Почта индексы	150000–150066
Рәсми веб-сайт	city-yaroslavl.ru(рус.)
Беренче язма телгә алу	1071
Җирле телефон коды	4852
Шәрәфле ватандашлар төркеме	[d]
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
	Ярославль Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Ярославль (мәгънәләр) битенә күчегез.

Ярославль (Ярыслау^[8], рус. Ярославль) — Россия шәһәре, Ярославль өлкәсенең административ үзәге.

Халык саны — 591 486 кеше (2010).^[9]

Ярославль — Үзәк федераль округының халык саны буенча өченче шәһәре һәм мөһим транспорт төене — биредән тимер һәм автомобиль юллар Мәскәүгә, Вологдага, Рыбинскига, Кастрамага, Ивановога, Кировка таба тармакланып китәләр.

2010 елда шәһәр үзенең 1000-еллыгын бәйрәм итте.

Иделгә Которосль елгасы кушылу урыны янында урнашкан шәһәрнең тарихи үзәге 2005 елда ЮНЕСКОның Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелде.^[10]

2020 елның 2 июленнән — «Хезмәт даны шәһәре»^[11].

Тарих

Төп мәкалә: Ярыслау тарихы

Шәһәрне нигезлэу

Шәһәр Ярослов Зирәк тарафыннан якынча 1010 елда нигезләнгән.

География

Ярославль Көнчыгыш Европа тигезлегенең үзәгендә (Ярославль-Кастрама түбәнлегендә), Кторосльнең Иделгә кушылган урыныда, Мәскәүдән 282 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан.

Климат

Ярославль уртача континенталь климаты зонасында урнашкан, ел айларының иң салкыны — гыйнвар, иң җылысы — июль, елның урта җил тизлеге — 4,2 м/с.

Ярославль климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Уртача максимум, °C	−8,2	−5,8	0,1	9,0	17,8	21,4	23,3	21,5	14,9	7,2	−0,2	−5,2	8,0
Уртача температура, °C	−12	−10	−4,3	4,5	12,0	15,8	17,9	16,1	10,4	4,1	−2,7	−8,4	3,6
Уртача минимум, °C	−15,8	−14,2	−8,6	0,0	6,2	10,1	12,5	10,7	5,9	0,9	−5,2	−11,6	−0,8
Явым-төшем нормасы, мм	37	27	26	40	52	65	84	64	55	52	46	43	591
Чыганак: Гидрометцентр России

Сәгать поясы

Файл:Map of Russia — Moscow time zone.svg

Халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.

Халык

1811^[12]	1840^[13]	1856^[12]	1897^[14]	1913^[12]	1926^[12]	1931^[12]	1939^[12]	1959^[15]	1970^[16]	1979^[17]	1989^[18]	2002^[19]	2010^[9]
~23 800	33 197	~26 900	71 616	~83 600	~111 200	~155 200	~299 400	407 071	517 314	596 951	632 991	613 088	591 486

Милли состав

Милләт	2002^[20]	2010^[21]
руслар	94,1%	95,6%

Администратв бүленеш

Дзержинский районы
Идел арты районы
Киров районы
Красноперекопск районы
Ленин районы
Фрунзе районы

Кардәш шәһәрләр

Шәһәрдә туган шәхесләр

Владимир Никитин (1907-1959), фирка эшлеклесе.
Юрий Любимов (1917-2014), театр режиссеры, РФ халык артисты (1992).
Наил Гыйләҗев (1935), Социалистик Хезмәт Каһарманы.

Галерея

Киров урамы
Илья пәйгамбәр чиркәве
Мәскәү вокзалы
Елга порты
Университет
Ярославль 1000 сум акчасында сурәтләнгән.

Искәрмәләр

Тышкы сылтамалар

[_361b6cbb7ca32233-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Ярославль // Малая советская энциклопедия / мөхәррир Н. Л. Мещеряков — 2 — Советская энциклопедия, 1947.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q1768199https://wikidata.org/wiki/Track:Q66391746https://wikidata.org/wiki/Track:Q66386517https://wikidata.org/wiki/Track:Q1228391

[_f9bedd93f99fd878-2] ttps://web.archive.org/web/20240528143447/https://www.ovpm.org/members/cities/

[_531dc11fac586b28-3] ttps://www.comune.palermo.it/js/server/uploads/_20032019122906.pdf

[_29ac4d0852817d20-4] ttps://www.jyvaskyla.fi/organisaatio/konsernihallinto/kansainvaliset-yhteydet/verkostot/jyvaskylan-ystavyyskunnat

[_49ff268e5b0486c4-5] ttps://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf

[_60469d15a3718d32-6] ttps://www.eyta.org.uk/images/2017/charter.jpg

[_68676d9942ec7d20-7] ttps://www.severodvinsk.info/?idmenu=237

[8] ttps://kazanutlary.ru/wp-content/uploads/2016/11/1928_11_12.pdf(үле сылтама)

[gks.ru-9] 9,0 ^9,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2014-01-04

[10] ttps://whc.unesco.org/ru/list/1170#top

[11] Указ о присвоении почётного звания Российской Федерации «Город трудовой доблести»

[autogenerated1-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 http://www.mojgorod.ru/jaroslav_obl/jaroslavlj/

[13] Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840

[14] ttps://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1747

[15] 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[16] 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[17] 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[18] 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[19] 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[20] 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2017-11-11, retrieved 2014-01-04

[21] Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по Ярославской области. Т. 4 : Национальный состав и владение языками, гражданство 2016 елның 7 март көнендә архивланган. ]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

к б ү Русиянең 50 иң зур шәһәре
1 000 000-нан артык кеше	Мәскәү • Санкт-Петербург • Новосибирск • Екатеринбург • Казан • Нижгар • Чиләбе • Самар • Омск • Ростов-на-Дону • Уфа • Красноярск • Воронеж • Пермь • Волгоград
500 000 — 1 000 000 кеше	Краснодар • Сарытау • Төмән • Тольятти • Ижау • Барнавыл • Сембер • Владивосток • Ярыслау • Өркет • Махачкала • Хабарау • Новокузнецк • Ырынбур • Кемерово • Рәзән • Тум • Әстерхан • Пенза • Яр Чаллы • Липецк • Тула
250 000 — 500 000 кеше	Киров • Чабаксар • Калининград • Брянск • Курск • Иваново • Магнитогорски • Улан-Удэ • Тверь • Ставрополь • Акмәсҗит* • Акъяр* • Түбән Тагил • Смоленск • Белгород
Шәһәрләрнең халык саны 2010 халык исәбе буенча китерелгән. * Кырым шәһәрләренең халык саның 2012 елгы мәгълүматлары буенча китерелгән.